46
amma faydası olmuyub. İnanmıram bu qızdan bir şey
qoparda bilək...
Hacı təsbehini əlinə alıb dedi:
– Nəsə dedizdirə bildizsə, heç. Dedizdirə bilməsəz,
çox vaxt qoymuyun. Onun hökmü bəllidir!
Etiraz bir ləhn
1
ilə dedim:
– Hacı, bu siyasilərnən adam öldürənlərin heç fərqi
yoxdu? Axı, baba, bunlar heç olmasa dərs oxumuş
adamlardılar!
Ləhnimdə etirazı hiss elədi.
– Seyid! Bu siyasilər adam öldürənlərdən daha çox
qorxuludular. Onlar şəxsə, amma bular dövlətə qarşı
çıxırlar. Başa düşürsən?
– Qələt eliyirlər, Hacı. Vallah, bular öz uşaqları-
mızdılar.
– Elə öz uşaqlarımızın səsini kəsməsək, özgələr
bizi buduyra
2
, Seyid!
– Bu inqilab az uşağın səsini kəsmədi, Hacı!
Baxışlarında şübhəni hiss edirdim. Səsini bir az
ucaltdı:
– Günah öləndə olar!
İstədim nəsə deyəm ki, Hacı sözümü kəsdi:
– Yaxçı-yaxçı! Bu barədə sonra danışarıq. Get be-
şinci bölməyə, beş-altı Pejak
3
terrorçusu gətiriblər. Pər-
vəndələrini oxu, gör nədi!
Məyus olmuşdum. Kürd terrorçularının yolu bura-
ya tez-tez düşürdü. Çoxunun taleyisə məlum idi –
1
ləhn - danışıq tərzi
2
Buduyra
- didib dağıdar
3
Pejak -PKK-nın İran bölməsi
47
edam! Ürəyimdə fikirləşdim, kaş Raziyə bilərdi ki,
kürdləri də onlar kimi qırırıq. Düşmənin kim olduğunu
ideologiyanın forması bəlli edər. Bizim ideologiyamız
milliçilik yox, musəlmançılıq və ümmətçilikdi, hansı
dildə oxuyub-yazmağımız da bəlliydi. Quran ərəb dilin-
də olduğu üçün ərəb dilini, fars dili ərəb dilinə yaxın
olduğu üçün dövlət dili kimi qəbul etməliydik. Ona gö-
rə də “milli haqq” və “ana dili” kimi anlamlar bizlərə
yad və yasaq idi. Bu nə qədər yalnış olsa da, həqiqət
idi.
48
ahin arıq və uzun bir oğlan idi. On il eyni sinif-
də oxuduq. Uşaqların içində yalançılıqla tanın-
mışdı. Hər dəfə yalan danışanda onun gözlərində dərin
kədər görərdim. Əslində, o kədərdən bilərdim ki,
nəyisə yalan danışır. Hündürboy olmağına baxmayaraq,
həmişə küçə döyüşlərində kötək yeyərdi və mən gedib
onu müdafiə eləyərdim. Futbol oynayanda heç kim onu
öz komandasına götürməzdi. Komandalar seçiləndən
sonra o, divara söykənmiş vəziyyətdə tək qalardı. Ona
yazığım gələrdi.
Atasının apteki var idi. Dəfələrlə onu aldadıb ata-
sının aptekindən özümüzə vitamin həbləri gətizdir-
mişdik. Şahin onları oğurlauyıb gətirərdi. Gətirməyən-
də də əlimizdən qapaz yeyərdi. Cavanlıqda onu qucaq-
layıb sataşardıq. O isə özünə çəkilib gizlicə ağlayardı.
İndi həmin günləri fikirləşəndə özümdən acığım gəlir.
Deyilənə görə, atası İran-İraq müharibəsinin sonuna
qədər cəbhədə olmuş və bir neçə yerdən qəlpə yarası
almışdı. Yaxşı kişiydi. Həmişə özündə olardı. Azda-
nışan adam idi. Mənim azdanışan adamlardan xoşum
gələrdi. Adamların sirrini öyrənməkdən ləzzət alardım.
Ş
49
Məncə, insanlarda bir çox sirlər var ki, heç onları sax-
lamağa gərək yoxdu. Yəni, ümumiyyətlə, sirr deyillər.
Amma elə sirlər də var ki, açılsa dünya qarışar. Ona
görə də açılmaması hamıya sərfəlidir.
Mən onları tanıyandan anası xəstəydi. Bir gün de-
yirdilər uşaqlığını çıxarıblar, o biri gün deyirdilər əsəb-
dən dəli olub. Son vaxtlarda da Şahin deyərdi anamın
xərçəngi var. Elə bil yazıq arvadın sinə xərçəngi var
idi. Neçə il yataqda yatdı. Mən heç o qadını yaxından
görməmişdim.
Məktəbdə uşaqlar iki yerə bölünmüşdülər. Bir qrup
sayca olduqca çox olan türklər idı. İkinci qrupsa kürd-
lər idi ki, az olmaqlarına baxmayaraq həmişə bir yerdə
olardılar. Onlar bizi hansısa küçədə tək tapıb döyə
bilirdilər, amma biz heç vaxt onları tək tuta bilməzdik.
Boş vaxtlarımızda bir neçə nəfər bir araya gəlib kürdlər
məhəlləsinə döyüşə gedərdik. Hətta qızbazlığa da oraya
gedərdik. Axı kürdlərin qadınları bizimkilərə baxanda,
açıq-saçıq geyinərdilər. Hər qapının ağzına bir neçə
kürd qadını yığışıb söhbətləşəndə bizim üçün əsl əy-
ləncə zamanı gəlirdi. Onların o kirli, kök ayaqları və
şirə bağlamış uzun saçları bizim üçün dünyanın ən
gözəl şeyləriydi. Şahin heç vaxt bizimlə gəlməzdi. Ona
görə də onu – “mamasının gül balası” – deyə dolayar-
dıq. Balıq tutmağa şəhərimizin qırağından axan çaya
gedərdik. Saatlarla tilovu suya atıb balıqları gözləyər-
dik. Hərdən evə 4-5 balıqla gələr, hərdən də sallana-
sallana bomboş qayıdardıq.
Bir gün Şahinlə balığa getməyi planlaşdırdıq.
Danışdıq ki, səhər-səhər saat 9 da çayın üstündən keçən
körpünün başında olaq. Mən düz saat 9 da ordaydım,
50
amma Şahindən xəbər olmadı. Bir saata yaxın göz-
lədim onu. Sonunda da – “Yəqin yuxuya qalıb” - deyə
fikirləşib, söyə-söyə evə qayıtdım. O gün axşama qədər
Şahindən xəbərim olmadı. Yay fəsliydi. Uşaqlarla
küçədə axşama kimi top-top oynadım. Axşam atam evə
yeni və ağrılı xəbərlə gəldi. Demə, Şahin öz anasını
atasının ov tüfəngiylə öldürüb, İraqa tərəf dağlara
qaçmışdı. Atası da arvadını dəfn eləyəndən sonra axşa-
ma yaxın özünü aptekinin ikinci mərtəbəsində güllə-
ləmişdi. Çox sarsıdıcı xəbər idi. Axı Şahin bunu nəyə
görə edə bilərdi? O qorxaq uşaq idi. Xəbəri eşidəndə
çox ağladım. Sabahısı günü uşaqlarla onların yas
mərasiminə getdik. Zülüm-zülüm ağlayırdıq. Heç kim
bilmirdi nə olub. Hamı səbəbini bir-birindən soruşurdu.
Şahinin atası dayımla dost idi. Səbəbini ona arvadının
dəfn mərasimindən sonra özü demişdi: – “1980-ci ildə
kürdlər Sulduza basqın eləyəndə, bizim də evimizə
soxulmuşdular. Evdə mən, xanımım, atam və anam var
idi. Onlar qapını təpiklə qırıb evə qirmişdilər. Təkba-
şıma onların qabağında müqavimət göstərsəm də fay-
dası olmadı. Girən kimi üstlərinə cumdum, amma məni
vəhşicəsinə döydülər. Atam məni müdafiə etmək
istəyəndə onu güllələdilər. Yazıq kişi gözümə baxa-
baxa öldü. Anamı tüfəngin qundağıyla elə döymüşdülər
ki, yazıq bir ay özünə gələ bilmədi. Mənisə çarpayıya
oturdub əl-ayağımı bağladılar. Başa düşdüm ki,
xanımıma gözləri düşüb. Onu sürüyə-sürüyə gətirib
gözümün qabağında yerə sərdilər. Yazıq hey mənim
adımı bağırıb ağlayırdı. Mənimsə – “Bizi buraxın” -
deyə yalvarmaqdan başqa əlimdən bir iş gəlmirdi.
Yalvarırdım ki, – “Buraxın, sizdə namus yoxdu? Sizdə
Dostları ilə paylaş: |