SəQƏleyn iKİ AĞir yüK “quran və ƏHLİ-beyt” HƏDİSİNİN ŞƏRHİ

Bəs, nə üçün şiələr də hədis elminə girişdilər? 
Cavab:
 
Əhli-sünnət hədisin sənədinə və doğruluğuna fikir 
verirdi. Bu səbəbdən də şiələr daima Əhli-sünnətin yanında gözü 
kölgəli idi. Çünki onlar da hədis elmi mövcud deyildi və hədisləri 
necə gəldi qəbul edirdilər. Bu səbəbdən də onlar, Əhli-sünnətin 
qınağından qurtulmaq üçün bu elmə girişdilər. Ancaq heç bir 
faydası olmadı. (Bax! “Vəsailuş-şiə! 20/100 və ya 30/258) 

---

53 
Faydası ona görə olmadı ki, onların rəvayətləri Əhli-beytdən 
nəql olunmayıb. Yuxarıda da qeyd etdiyim kimi, raviləri yalançı və 
hədis uyduranlardır. Bu səbəbdən də onların “rical” kitabları ixtilaf 
və ziddiyətlərlə doludur. Bunu onların böyük alimi olan Feyz əl-
Kaşani də etiraf etmişdir. (Bax! “əl-Vafi” 1/11-12) 
Hurr əl-Amili özü də etiraf edir ki, şiə alimlərinin Əhli-
sünnətə baxaraq hədisləri zəif-səhihə ayırmaları boş və əbəs bir 
şeydir: “Şeyx (ət-Tusi) çox vaxt hədisin ravisinin zəif olduğuna 
görə, hədisi də zəif sayır...Ancaq Şeyxin hədisləri bu səbəbdən ötrü, 
yəni ravisinin zəifliyindən ötrü zəif sayması qeyri-həqiqi bir 
şeydir... Məsələn, (Tusi) deyir ki: “Bu ravi zəif olduğuna görə, onun 
rəvayət etdiyi hədis də zəifdir”. Sonra biz görürük ki, o, başqa bir 
yerdə elə bu zəif ravinin rəvayəti ilə əməl edir. Hətta, bəzi yerlərdə 
ondan da zəif olan ravini qəbul edir. Çox yerdə hədisi Mürsəl 
olduğuna görə (yəni: sənədi tam olmadığına görə) zəif sayır, sonra 
elə özü (başqa bir yerdə) Mürsəl hədisi dəlil gətirir. Hətta o, çox 
vaxt sənədi qırıq (mürsəl) və zəif rəvayətləri qəbul edir, amma 
Müsnəd (sənədi tam) və raviləri güclü olan hədisləri isə rədd edir.” 
(Bax! “Vəsailuş-şiə! 20/111 və ya 30/279). 
Hurr əl-Amili şiənin hədisləri barədə demişdir: “Əgər hədis-
lərimiz (hədis elminin qaydaları əsasında) araşdırılsa, hamısı zəif 
çıxacaqdır.” (Bax! “Vəsailuş-şiə 30/260)