Sezaryen ameliyatlarinda

 

27 

 

intratekal lokal anestezik verildikten sonraki ilk 20 dakika içinde uygulanan epidural volüm, 

duyusal blok seviyesini yükseltmektedir (118,120).  

 

KSEA’ya Bağlı Ġstenmeyen Olay ve Komplikasyonlar 

1.

 

Anestezi seviyesinin değişkenliği 

İntratekal  volüm,  epidural  alanın  genişlik  ve  kompliyansı  kişisel  farklılıklar 

gösterdiğinden ilaç dozları ve epidural volüm genişlemesi için gerekli volüm çok değişkenlik 

göstermekte  ve  anestezi  seviyesi  için  öngörüyü  güçleştirmektedir.  Epidural  volüm 

ekstansiyonunun  intratekal  ilaç  gereksinimini  azalttığı  gösterilmiştir  (121).  Epidural  lokal 

anesteziğin,  epidural  serum  fizyolojiğe  oranla  anestezi  seviyesini  daha  fazla  yükselttiği 

dikkate alınmalıdır (120,122).  

2.

 

Ġntraoperatif ağrı 

Düşük doz KSEA, spinal anestezi süresinin kısalmasına, motor bloğun erken ortadan 

kalkmasına  neden  olmaktadır.  Duyusal  seviye  iyi  izlenerek  epidural  ek  dozların  zamanında 

verilmesi,  intratekal  lokal  anesteziğe  opioid  eklenmesi  intraoperatif  visseral  ağrıyı 

engelleyecektir (1). 

3.

 

Yavaş etki başlangcı 

Deneyim elde edene dek, KSEA  uygulanması  tek doz spinal  veya kateterli  epidural 

anesteziye oranla daha fazla zaman alabilir.  

Düşük  doz  ardışık  KSEA  tekniğinde  istenen  duyusal  blok  düzeyi  için  ek  epidural 

lokal anestezik dozları istenen duyusal blok seviyesine ulaşma süresini uzatır (123). 

4.

 

Yüksek spinal blok 

İntratekal  olarak,  tek  doz  spinal  anestezide  kullanılan  miktarda  lokal  anestezik 

verilirse  epidural  volüm  ekstansiyonu  ile  yüksel  spinal  blok,  hatta  teorik  olarak  total  spinal 

blok  ortaya  çıkabilir.  Epidural  alana  verilen  ilacın,  ince  spinal  iğnenin  açtığı  delikten 

subaraknoid  alana  geçmesi  beklenmemekle  beraber,  dura  kazara  epidural  iğne  ile  delinirse, 

epidural volüm ekstansiyonu ile oluşan basınç ilacın intratekal alana geçmesine neden olabilir 

(118,124). 

5.

 

Kateterin intravasküler yerleşimi 

Epidural  volüm  ekstansiyonu  epidural  kateterin  damar  içine  yerleştirilme  riskini 

azaltmaktadır (118). Kateterin epidural alana yerleştirilmesi öncesi verilen 10 ml bupivakain 

(125)  veya  10  ml  serum  fizyolojiğin  (126)  intravasküler  kateter  yerleşimi  riskini  belirgin 

şekilde  düşürdüğü  bildirilmişse  de  bu  völümlerin  intratekal  lokal  anesteziğe  bağlı  anestezi 

seviyesini  yükselteceği  dikkate  alınmalıdır.  Ayrıca  epidural  alanda  yüksek  volümde  lokal 

anestezik varken, epidural iğne ile duranın delinmesi halinde, ilacın belli oranda subaraknoid 

alana geçebilme riski vardır (118, 125,126). 

---

 

28 

 

6.

 

Postspinal baş ağrısı 

Postspinal baş ağrısı insidansı ise epidural anestezi ile benzer bulunmuştur (109). 

 

NÖRAKSĠYAL ANESTEZĠDE DUYUSAL BLOK SEVĠYESĠNĠN KONTROLÜ 

Sezaryen için S

5

-T

4

 arasında dermatomal blok gereklidir. Duyusal seviyeyi belirlemek 

üzere alkol veya buz kullanılarak soğuğa duyarlılığın kaybı, 18G iğne ile bakılan “pinprick” 

veya hafif dokunma testleri kullanılabilir.  

Bu  testlerin  sabit  anestezi  seviyesinde  farklı  dermatomları  işaret  ettiği  dikkate 

alınmalıdır.  Bireysel  farklılıklar  olmakla  beraber  başarılı  spinal  anestezide  midaksiller  hatta 

duyusal kayıp kaudalden servikale doğru şöyle sıralanmaktadır: dokunma < soğuğa duyarlılık 

kaybı,  “pinprick”  <  buza  duyarlılığın  kaybı  (127).  Sezaryen  ameliyatı  için  duyusal  blok  T

4

 

seviyesine  ulaşmalıdır.  Bunu  test  etmek  için  T

5-6 

seviyesinde  hafif  dokunmaya  duyarlılığın 

kaybolması yeterli bulunmaktadır (128).    

 

NÖRAKSĠYAL ANESTEZĠ SONRASI TAKĠP 

Nöraksiyal  bloktan  derlenen  tüm  hastalara  uygun  postanestezik  bakım  standartları 

uygulanır  (129–131).  Postanestezik  bakım  sırasında,  gerekirse  komplikasyon  yönetimi  ve 

kardiyopulmoner  resüsitasyonu  yapabilecek  beceride  bir  hekim  mevcut  olmalıdır.  Servise 

çıkartılırken  hastanın  hemodinamik  açıdan  stabil  olması,  ağrısının,  bulantı  ve  kusmasının 

olmaması,  uterus  tonusunun  iyi  olması  gereklidir.  Olası  komplikasyonların  zamanında  fark 

edilmesi için, nöraksiyal anestezi sonrası motor blok ortadan kalkana dek hasta aralıklı olarak 

gözlenmelidir. 

Postoperatif takip 



 

Vital  bulgular  ve  kanama  yakından  izlenmeli,  postpartum  ilk  24  saatte  hiçbir  hasta 

servis odasında tek başına bırakılmamalıdır. 



 

İntratekal  opioidlere  bağlı  yan  etkilerin  izlemi  yapılmalıdır.  Özellikle  morfin 

kullanılan  olgularda  ventilasyonun,  oksijenasyonun  ve  bilinç  durumunun  yeterliliği 

monitörize edilmelidir; mümkünse sürekli puls oksimetre ile izlem yapılmalıdır (132).  



 

Hasta kontrollü analjezi (HKA) yoluyla, parenteral opioid veya nöraksiyal opioid alan 

tüm  hastalar  solunum  depresyonu  açısından  serviste  sürekli  izlenmeli,  gerektiğinde 

anesteziste  hemen  ulaşılabilecek  telefon  numaraları  ve  acil  ilaç-ekipman  mevcut 

olmalıdır.   



 

Postanestezik vizit ile 

o

 

Bloğun tamamen kalktığı teyid edilmeli,  

o

 

Efektif postoperatif analjezi sağlanmalı,  

o

 

Nöraksiyal  anestezinin  erken  ve  geç  komplikasyonları  açısından  hastalar 

değerlendirilmelidir.  

---