53
Baharamət – baharamət xoĢamad,
Sizin bu tazə bayramınız mübarək,
Ġliniz, ayınız, gününüz mübarək!
Sonra deyərdilər:
Ay xala, xala, dursana,
Nimçəni doldursana!
Allah balanı saxlasın,
Bizi yola salsana!
Ev sahibi də çıxıb onların mahnılarına qulaq asar, bayram payı verib yola
salardı.
Bir də axır çərĢənbə axĢamı baxtlarını yoxlamaq istəyənlər, yeni ilin nesə
keçəsəyini ―öyrənmək‖ üçün qonĢu evinə qulaq asardılar: eĢitdikləri birinsi kəlmə
onlar üçün ―baxt‖ olardı.
Axır çərĢənbə axĢamı adaxlı qızların evlərinə, oğlan evindən bayram payı
olaraq qoyunun alnına xına yaxıb boynuna qırmızı ipək yaylıq bağlayıb, bir
məsməyidə və ya podnosda girdəbis balıq qoyub, düyü, qaysı, kiĢmiĢ,
Ģirniyyatlarla birlikdə yığıb üzərinə zərli xara qırmızı örtüklər örtüb göndərirdilər.
Qız evi də gətirənlərə xələt verirdi. Bəzən isə varlılar girdəbis balığın ağzına qızıl
üzük də qoyub göndərirdi.
Axırınsı çərĢənbə günü səhər tezdən, demək olar ki, bütün Lənkəran
camaatı Lənkəran çayı kənarına gələrdi. Bir ənənə olaraq gələnlər mütləq çay
suyunda əl –üzünü yumalıydı, bununla da köhnə ilin çirkini üzündən yuyub, yeni
ilini təmiz üzlə qarĢılayırdılar.
Sonra çay kənarında böyük gəzinti baĢlanırdı. Çayın düzənliyində dəstə -
dəstə atçıların yarıĢması (çarpıĢması) olurdu. Hətta çox vaxt çərĢənbəyə 5-6 gün
qalmıĢ Ġrandan yaxĢı yarıĢ atları gətirərdilər, yarıĢa tamaĢa edənlər arasında
mərsləĢənlər də çox olurdu. UĢaqların bir hissəsi çarxfələngə minib fırlanır, bəzisi
yumurta döyüĢdürür, hil – hil oynayır, baĢqa bir tərəfdə də savanlar dəstə - dəstə
olub güləĢmə meydanı düzəldib güləĢirdilər. Çoxlu baĢqa oyunlar da oynanılırdı.
Atçapma yarıĢları, güləĢmələr 10-12 gün davam edərdi. Hər gün günortadan sonra
dükan – bazar camaatı çayın kənarına yığıĢıb Ģənlik edirdi.
Novruz bayramında çərĢənbə günündən baĢlayaraq, 10 – 12 gün bütün
qohum, tanıĢ, dost – aĢnalar bir – birinin evlərinə bayramlaĢmağa gedərdilər.
54
General Mehmandarov
Səmədbəyin atası Sadıq bəy
Mehmandarov (ġəkil 1876-cı
ildə çəkilmiĢdir.)
M. Ġ. Qasir məktəbinin kitabəsi. (Nəsrul – min Allah və fəthun qərib – ―Ġlahi, sənin
adınla köməyinlə baĢladım bu iĢə!‖)
55
ġair Mirzə Ġsmayıl Qasir Səlim oğlu Axundovun tələbələrindən. Yuxarıdan sağdan – sola:
Mirzə Muxtar Qasımov – inĢaatçı, Mirzə Səlim Axundov – fransız dili vəĢəriət müəllim,
Mirzə Səbi Axundov – müəllifin atası, Mirzə Cəlal Qasımov – riyaziyyatçı – müəllim,
Hetbət Kələntərli – ticarətçi, Ağaxan TalıĢinski – tibb professoru, Qasımxan TalıĢinski –
həkim, Mirzə Ġsa Mövsümzadə - müəllim, Xanoğlan TalıĢinski – riyaziyyatçı, Mirzə
Ələkbər Qurbanov – həkim, Xudaverdi Kələntərli – kimyaçı – professor, Ġsgəndərxan
TalıĢinski – riyaziyyatçı, general Səməd bəy Mehmandarov, ġirəli Axundov, Əli
Məmmədov və Ġbrahimxəlil Ġsazadə - üçü də inqilabçı, Mirzə Ağaəli Əliyev – müəllim və
Mirzə Əziz – müəllim (hamısı vəfat etmiĢdir.)
56
M. Ġ. Qasirin qəbirüstü
abidəsi.
M. Ġ. Qasirin qəbirüstü abidəsinin açılıĢında nəvəsi Ġshaq Axundovun çıxıĢı.
57
Lənkəran müəllimlərindən bir qrupu.1927
58
Böyük bazarda məscid Böyük bazarda məscidin təkyəsi
Kiçik bazarda məscid
Dostları ilə paylaş: |