Ġshaq Axundov xatġRƏLƏRĠMDƏ

94 
 
büküb  çevirirlər.  Qaynamaqda  olan  suya  qabaqcadan  qaynadılıb  hazırlanmıĢ  no-
xudla  küĢvərələri töküb qarıĢdırırlar. 25  -  30 dəqiqədən sonra  küĢvərə  hazır olur. 
KüĢvərəyə quru nanə və sirkə-sarımsaq töküb yeyirlər. 
KƏLLƏPAÇA  (XAġ).  Kəlləpaçanı  əsasən  qoyun  baĢ-ayağından,  Ģirin 
bağırsaq  və  qarnından  biĢirirlər  (indi  mal  ayağından  da  biĢirirlər).  Bütün  bunları 
təmizləyib  biĢirəndən  sonra  bəzən  ətləri  sümükdən  ayırırlar,ancaq  kəlləpaça   
sümüklə  birlikdə  daha  ləzzətli  olur.  Kəlləpaça    ümumiyyətlə  sirkə-sarımsaqla 
yeyilir. 
CIZBIZ  Cızbız  qoyunun  Ģirin  bağırsağı,  qarnı,  qara  ciyəri,  ürək  və 
böyrəklərindən  böyük  tavada  biĢirilir.  Cızbıza  bəzən  xırda  kartof  və  soğan  da 
qatılır. Onu təndir çörəyi ilə yemək daha ləzzətli olur. 
ÇIĞIRTMA.  Əti  və  ya  toyuğu  tikə-tikə  doğrayıb  pörtdədir,  yağda 
yarımqızarmıĢ hala gətirib qabdan çıxardırlar. Əvəzində qabdakı yağa soğan töküb 
qızardırlar. Qızararkən üzərinə abqora, duz və sarıkök töküb, sonra qovrulmuĢ əti 
də  onların  üzərinə  əlavə  edib  birlikdə  qarıĢdıraraq  od  üzərinə  qoyurlar.  Ət  biĢən 
kimi  ayrılıqda  istənilən  qədər  yumurtanı  çalıb,  onların  üzərinə  töküb  dəmə 
qoyurlar. Çığırtma plov və çörəklə yeyilir 
BOZARTMA  (BASDIRMA).  Əti  parça-parça  doğrayıb,  su,  ət  yağ  və 
soğanla bir qabda qaynadırlar. Su bir az qaynayıb çəkiləndən sonra əti, yağı soğanı 
qovurub üzərinə duz, istiot səpərək dəmə qoyurlar. Onu çörəklə yeyirlər. 
NAR-QOVURMA.  Eyni  ilə  bozartma  kimi  hazırlanır,  ancaq  bunun 
üzərinə nar giləsi də tökülür. 
 
 
QUġ ƏTĠNDƏN BĠġĠRĠLƏN  XÖRƏKLƏR 
 
CÜCƏ-KABABI.  Cücəni  təmizləyir,  ona  duz,  istiot,  turĢu  sürtüb,  bir 
tərəfə  qoyurlar  ki,  dad  götürsün.  Sonra  soğanı  döyüb-sıxıb  suyunu  çıxarır,  qozu 
təmizləyib döyürlər. Soğanla qozu bir-birinə qatıb üzərinə alça turĢusu, duz, istiot 
töküb qarıĢdırırlar. Bu qarıĢığı cücənin içərisinə doldurub, ayaqlarını qarnına salıb, 
sonra ĢiĢə keçirərək od üzərində və ya isti təndirdə biĢirirlər. Cücə kababı plov ilə 
yeyilir. 
ÇƏLMƏK KABABI. Çəlmək kababının bütün hazırlanmq iĢi cücə kababı 
kimi  gedir.  Ancaq  onu  çəlməkdə  yağ  və  buğla  biĢirirlər.  Çəlmək  kababı  əsasən 
plov ilə yeyilir. 
MURĞU-TURġ  (MÜTƏLCƏM).  Çoxlu  cəfəri,  keĢniĢ,  göy  soğan 
doğranılıb  döyülür,  sıxıb  suyu  çıxarılır.  sıxılmıĢ  cəfəri  qarıĢığını  yağda  qovurub 
üzərinə  abqora,  qara  turĢu,  sarıkök,  duz  əlavə  edib  qarıĢdırırlar.  Toyuğu  parça-
parça  doğrayıb  ona  qarıĢdırırlar.  Bunların  da  üzərinə  əlavə  göyərtidən  götürülən 
suya,  bir  az  Ģirni  tökərək,  xırda  odda  dəmə  qoyurlar  və  arabir  qarıĢdırırlar.  BiĢib 
götürülənə qədər üzərinə qoz ləpəsi töküb qarıĢdırırlar. Murğu turĢ plovla yeyilir. 

---

95 
 
FĠSĠNCAN. Toyuğun üzərinə 4 -5 baĢ quru soğan, 3 -4 dənə yarılmıĢ turĢ 
nar,  qara  turĢu,  duz,  2  -  3  fal  boranı  qatıb,  üzərinə  su  töküb  bunların  da  üzərinə 
odda  qızardılmıĢ  nal  və  ya  bir  parça  dəmir  ataraq  qabın  ağzını  örtüb  birlikdə 
qaynadırlar.  Toyuq  biĢəndən  sonra  qazandan  toyuğu,  soğanı,  boranını,  dəmiri 
çıxarıb,  qalan  suyu  süzür,  dibindəki  nar  gilələrini  tullayırlar.  Boranı  ilə  soğanı 
birlikdə  əzib  döyülmüĢ  qozla  qarıĢdıraraq  toyuğun  suyunun  üzərinə  töküb  suyu 
azalana  qədər  qaynadırlar.  Sonra  toyuğu  da  qarıĢığın  içərisinə  ataraq  xırda  alovlu 
ocaqda dəmə qoyurlar. Fisincan plovla yeyilir. 
QIZARTMA. Cücəni ikiyə, toyuğu dörd yerə bölüb tavaya yağ tökub, od 
üzərinə qoyurlar. Yağ qaynamağa baĢlarkən doğranmıĢ toyuq parçalarını tavadakı 
yağa düzüb ağzını örtüb aĢağı odda biĢirilir. Toyuğun bir üzü qızardıqdan sonra o 
biri üzünə çevirirlər və hər iki üzünü qızardırlar. Qızartma çörəklə yeyilir. 
ġORBA.  Toyuğu  qaynadaraq  sudan  çıxarıb,  qalan  suyuna  düyü  ilə  alça, 
xırda  kartof,  duz,  istiot  töküb  qarıĢdırırlar.  Düyü,  kartof  biĢəndən  sonra  od 
üzərindən götürülən zaman qaynanmıĢ toyuğu qazana atıb yenə bir az qaynadandan 
sonra üzərinə göyərti doğranır. ġorba ilə yeyilir. 
MÜSƏMMƏ. Toyuq  təmizlənir, duzlanıb ayrıca  saxlanılır,  Sonra  soğanı 
doğrayıb çoxlu yağda qızardırlar. Soğan qızara-qızara üzərinə abqora, sarıkök, duz 
tökərək qovururlar. Soğan qızarandan sonra toyuğu parça-parça edib qaynamaqda 
olan soğanın içərisinə qoyur, bir neçə dəfə qarıĢdırırlar. Üzərinə bir az Ģirni töküb, 
ağzını örtərək dəmə qoyurlar. 
 
 
UNDAN  HAZIRLANAN YEMƏKLƏR 
 
TƏNDĠR ÇÖRƏYĠ. Unu ələkdən keçirib üzərinə duz, acı xəmir və ilıq su 
töküb  vəzləyirlər,  tamam  qarıĢıb  xəmir  olanda  üstünü  örtüb  bir  müddət 
qıcqırmasını gözləyirlər. Sonra gündələrə  yoğurub,  yenə  üstünü örtüb, kündələrin 
də  qıcqırması  gözlənilir.  Daha  sonra  gündələri  əllə  yastılayıb  qabaqcadan 
qızardılmıĢ təndirə yapırlar, 25 -30 dəqiqəyə çörək biĢib hazır olur. 
KÜLÇƏ  ÇÖRƏK.  Unu  ələyib  üzərinə  yağ,  yumurta,  süd,  acı  xamra  və 
duz  tökərək  xəmir  hazırlayırlar,  üstünü  örtüb  gəlməsini  gözləyirlər.  Sonra 
xəmirdən 150-180 q olmaqla gündələr hazırlanır. Bir qədərdən sonra gündələri əllə 
uzununa yastılayıb üzərinə 2 -3 yerdən çəngəllə naxıĢ vurulur, həm də üzərinə yu-
murta  və  xaĢxaĢ  sürtərək,  qızdırılmıĢ  təndirə  yapırlar.  25-  30  dəqiqədən  sonra 
qızarmıĢ külçə hazır olur. 
ġOR ÇÖRƏYĠ. ƏlənmiĢ unun üzərinə yumurta, qatıq, duz, acı xamra və 
süd  töküb  yoğuraraq,  alınan  xəmirin  qıcqırmasını  gəlməsini  gözləyirlər.  Sonra 
xəmirdən  xırda  gündələr  qayrılır,  yuxa  açılaraq  məcməyiyə  yağ  sürtülür,  açılan 
yuxa yağlı məcməyiyə sərilir. Beləliklə, hazırlanan yuxaların aralarına yağ sürtərək 
bir-birinin üzərinə 10-a qədər yuxa qoyaraq onları bıçaqla uzunluğu 15 və eni 5 sm 

---