Skýrsla landshlutanefndar fyrir Norðurland vestra 2014

 

30 

 

Efla hugvísindarannsóknir á Norðurlandi vestra, einkum í Húnavatnssýslum. 

Ráðinn  verði  rannsóknasérfræðingur  sem  burði  hefði  til  að  leiðbeina  framhaldsnemum,  bæði 

meistara- og doktorsnemum, í verkefnum þeirra í tengslum við rannsóknaáherslur setursins. 

Rannsóknasetur  Háskóla  Íslands  á  Norðurlandi  vestra  býr  nú  þegar  yfir  aðstöðu  og  húsnæði  á 

Skagaströnd.  Til  að  tillagan  megi  fram  ganga  þarf  fjárveitingu  fyrir  einu  stöðugildi 

rannsóknasérfræðings við rannsóknasetrið. Áætlaður árlegur launakostnaður er 8 m.kr.  

Talsverð undirbúningsvinna hefur þegar verið unnin og hægt er að ráða sérfræðing um 1–2 

mánuðum eftir að fjármagn liggur fyrir í verkefnið. Starfið yrði auglýst og ráðið að undangengu mati 

dómnefndar í ráðningarferli Háskóla Íslands og vali valnefndar. Í engu yrði gefinn afsláttur af þeim 

kröfum sem Háskóli Íslands gerir til starfsmanna sinna enda hefur sú leið skilað miklum árangri, bæði 

hvað varðar gæði rannsókna, fjöldi birtinga og árangur í sjóðasókn. Um 5 ára verkefni væri að ræða. 

4.13 Frekara viðhald mannvirkja Kvennaskólans á Blönduósi 

Kvennaskólinn  er  í  75%  eigu  ríkisins  og  25%  í  eigu  sveitarfélaga  í  Austur-Húnavatnssýslu.  Frá  árinu 

2009  hefur  ríkið  ásamt  sveitarfélögunum  farið  í  umfangsmiklar  viðhaldsframkvæmdir  á 

Kvennaskólanum  á  Blönduósi.  Viðhaldsframkvæmdir  eru  langt  komnar.  Samkvæmt  Minjavernd  eru 

fasteignir  á  lóðinni  óaðskiljanlegur  hluti  Kvennaskólans.  Um  er  að  ræða  tvö  íbúðarhús 

(kennarabústaðir)  og  húsnæði  sem  stendur  til  að  nýta  sem  vinnustofur  fyrir  listamenn.  Þessi 

mannvirki  eru  í  afar  slæmu  ásigkomulagi  og  því  nauðsynlegt  að  ráðast  í  viðgerðir  á  þessum 

mannvirkjum. 

Takmarkað  rými  í  Kvennaskólanum  er  farið  að  standa  starfseminni  fyrir  þrifum.  Þess  vegna  er 

nauðsynlegt að ráðast í frekari viðhaldsframkvæmdir á mannvirkjum á kvennaskólalóðinni til að betur 

fari  um  starfsemina  sem  þar  er.  Markmið  tillögunnar  er  að  viðhalda  fasteignum  í  eigu  ríkis  og 

sveitarfélaga og að rýmka fyrir aukinni starfsemi í Kvennaskólanum á Blönduósi. 

 

 

 

---

 

31 

 

5 Flutt verkefni 

5.1 Höfuðstöðvar nýs húsnæðislánafélags og nýrrar húsnæðisstofnunar verði á 

Sauðárkróki 

Verkefni 5.1 – Höfuðstöðvar nýs húsnæðislánafélags og húsnæðisstofnunar verði á Sauðárkróki 

Ný stöðugildi 

Unnið í samráði við viðkomandi fagráðherra 

Flutt stöðugildi 

Unnið í samráði við viðkomandi fagráðherra 

Áætlaður kostnaður 

Flyst að mestu til 

Ábyrgð og framkvæmd 

Velferðarráðuneytið (félags- og húsnæðismálaráðherra) 

Tímaáætlun 

Starfsemi beggja stofnana hæfist á árinu 2015 

 

Verkefnastjórn um framtíðarskipan húsnæðismála kynnti í maí sl. fyrir ríkisstjórninni tillögur sínar um 

framtíðarskipan húsnæðismála á Íslandi. Að baki þeim liggja tillögur ríkisstjórnarinnar um aðgerðir til 

að taka á skuldavanda þjóðarinnar, en meðal þeirra tillagna var að skipa verkefnastjórn sem gera ætti 

tillögur að nýju húsnæðislánakerfi sem ásamt öðru ætti að tryggja virkan leigumarkað. 

Í grófum dráttum skiptast tillögurnar í tvennt og snúa að húsnæðismarkaði og leigumarkaði. 

Tillögur um breytingar á húsnæðismarkaði: 



  Nýtt  húsnæðislánakerfi  tekið  upp  þar  sem  sérhæfð  húsnæðislánafélög  sem  starfa  án 

ríkisábyrgðar annast lánveitingar. Skilyrði fyrir starfsleyfi er alþjónustukvöð til að tryggja 

lánsframboð um land allt. 



  Íbúðalánasjóði  skipt  í  tvennt,  annars  vegar  í  húsnæðislánafélag  og  hins  vegar  í 

húsnæðisstofnun. 



  Heimild  til  að  nýta  séreignarsparnað  vegna  húsnæðisöflunar  verði  gerð  varanleg  og 

einnig endurgreiðsla á virðisaukaskatti vegna húsnæðisframkvæmda. 

Tillögur um breytingar á leigumarkaði: 



  Stjórnvöld  veiti  fjárhagslegan  stuðning  til  leigufélaga  sem  rekin  verða  án 

hagnaðarsjónarmiða í formi stofnframlaga. 



  Vaxtabætur og húsaleigubætur verði sameinaðar í eitt húsnæðiskerfi sem tekur mið af 

efnahag en ekki búsetuformi. 



  Fjármagnstekjuskattur einstaklinga vegna leigutekna verði lækkaður úr 20% í 10%. 

Gert er ráð fyrir að frumvörp um endurskipulagningu húsnæðiskerfisins verð lögð fyrir Alþingi í vetur. 

Mikilvægt er að þótt Íbúðalánasjóði verði mögulega skipt í tvær stofnanir þá verði höfuðstöðvum og 

meginstarfsemi  beggja  fyrirkomið  á  Sauðárkróki,  með  afgreiðslum  á  höfuðborgarsvæðinu  og/eða 

Akureyri.  Starfsemi Íbúðalánasjóðs á Sauðárkróki  hefur gengið  með  miklum ágætum frá upphafi  og 

mikilvægt að sú áhersla stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar að horfa sérstaklega til landsbyggðarinnar 

þegar kemur að hlutverki ríkisins á húsnæðismarkaði endurspeglist í breyttri starfsemi sjóðsins. 

 

 

---

 

32 

 

5.2 Höfuðstöðvar RARIK ohf. fluttar til Skagafjarðar og efling starfsstöðva á 

Blönduósi og Hvammstanga 

Verkefni 5.2 – Höfuðstöðvar RARIK fluttar til Skagafjarðar 

Ný stöðugildi 

0 

Flutt stöðugildi 

50 

Áætlaður kostnaður 

Mest tilflutningur kostnaðar. Flutningskostnaðurinn sjálfur ræðst m.a. 

af þeim fordæmum sem ríkið vill setja. 

Ábyrgð og framkvæmd 

Fjármála- og efnahagsráðuneytið, RARIK ohf. 

Tímaáætlun 

2016 

 

Lagt er til  að  höfuðstöðvar RARIK verði fluttar  til  Sauðárkróks.  Jafnframt er lagt til að  starfsstöðvar 

RARIK  á  Blönduósi  og  Hvammstanga  verði  efldar.  RARIK  ohf.,  sem  er  hlutafélag  í  eigu  ríkisins,  var 

stofnað 1. ágúst 2006 og tók þá við rekstri Rafmagnsveitna ríkisins sem hófu starfsemi sína 1. janúar 

árið 1947. 

Megináhersla  fyrirtækisins  í  dag  er  á  raforkudreifingu  og  hefur  verið  unnið  jafnt  og  þétt  að 

uppbyggingu  dreifikerfa  í  sveitum,  en  um  90%  þeirra  eru  í  umsjá  RARIK.  Dreifikerfi  RARIK  nær  til 

Vestur-, Norður-, Austur- og Suðurlands, en auk þess nær dreifikerfi RARIK til 43 þéttbýliskjarna víðs 

vegar um landið. 

Með tilkomu nýrra orkulaga árið 2003 og ákvæðum um aðskilnað samkeppnis- og einkaleyfisþátta var 

ákveðið  að  stofna  sérstakt  dótturfélag,  Orkusöluna,  um  framleiðslu  og  sölu  á  vegum  fyrirtækisins. 

Orkusalan  tók  til  starfa  í  ársbyrjun  2007  og  er  í  eigu  RARIK  ohf.  starfrækir  fimm  virkjanir, 

Rjúkandavirkjun, 

Skeiðsfossvirkjun 

í 

Fljótum, 

Grímsárvirkjun, 

Lagarfossvirkjun 

og 

Smyrlabjargaárvirkjun. 

Meginstarfsemi  RARIK  fer  fram  á  landsbyggðinni  og  annast  fyrirtækið  þannig  orkudreifingu  hjá 

flestum sveitarfélögum utan höfuðborgarsvæðisins, Reykjaness og Vestfjarða, en þó ekki á Akranesi, 

Akureyri, Húsavík, Reyðarfirði, Árborg og í Vestmannaeyjum. Starfsemin er því dreifð og bækistöðvar 

margar. Starfsmenn RARIK eru í dag um 200. Af þeim starfa um 50 á aðalskrifstofu í Reykjavík en aðrir 

eru dreifðir á um 25 starfsstöðvar fyrirtækisins. 

Í ljósi þess að meginstarfsemi RARIK er á landsbyggðinni og virkjanir þess allar á landsbyggðinni færi 

einkar  vel  á  því  að  aðalskrifstofa  fyrirtækisins  yrði  flutt  í  landshluta  þar  sem  starfsemin 

endurspeglaðist  vel.  Í  Skagafirði  á  RARIK  og  starfrækir  eina  virkjun.  Fyrirtækið  átti  auk  þess 

Gönguskarðsárvirkjun við Sauðárkrók sem nú hefur verið aflögð. Þá keypti RARIK og tók yfir dreifikerfi 

Rafveitu  Sauðárkróks árið  2002.  RARIK á  því  langa  og  farsæla sögu í Skagafirði sem íbúar héraðsins 

eru stoltir af. 

5.3 Efling starfsemi Minjastofnunar á Sauðárkróki 

Verkefni 5.3 – Flutningur meginstarfsemi Minjastofnunar á Sauðárkróki 

Ný stöðugildi 

0 

Flutt stöðugildi 

6 

Áætlaður kostnaður 

Flutningur á kostnaði 

Ábyrgð og framkvæmd 

Forsætisráðuneytið, Minjastofnun 

Tímaáætlun 

2015 

 

Minjastofnun Íslands hefur haft áhuga á að  efla starfsemi stofnunarinnar á landsbyggðinni, þ.m.t. á 

Sauðárkróki.  Reynsla  undanfarinna  ára  hefur  leitt  í  ljós  að  starfsemin  á  landsbyggðinni  er  það 

---