«sotsial psixologiya» fanidan 12-mavzu: liderlik va boshqaruv samarqand – 2023 yil reja

Vaziyatga bog’liqlik nazariyasi
Ikkinchi nazariya liderlikning vaziyatga bog’liqligi nazariyasidir. Bu yerdagi asosiy g’oya — lider vaziyatning mahsuli degan g’oyadir. Har bir odamda liderlik sifatlari bor, lekin ayrim vaziyatlar ayrim shaxslarning o’zlarini ko’rsatishlari, lider bo’lishlari uchun qulay hisoblanadi.
Sintetik nazariya
Yuqoridagi ikki nazariyani tanqid qilish natijasida paydo bo’lgan uchinchi nazariya liderlikning sintetik nazariyasidir. Bu nazariya liderni guruhiy munosabatlarning bevosita mahsuli deb qaraydi, liderning ruyobga chiqishida guruhning birlamchi rolini ilgari suradi.
Psixolog A.N.Leontyevning faoliyat konsepsiyasiga tayangan holda, liderlikni faoliyat mahsuli, guruhning ushbu faoliyatga munosabati va guruhda qabul qilingan normalar va ijtimoiy kutishlarga kim ko’proq javob berishiga qarab liderni aniqlash mumkin. Ijtimoiy kutishlar nazariyasi hozirda ko’pchilik tomonidan ma’qul yondashishlardan biri deb qabul qilinmoqda.

RAHBARNING IMIJI

IMIJ NIMA?

• Imij (inglizcha image) – “siymo”, “timsol”, “qiyofa” “tasvir”, “obraz”, ma’nolarini anglatadi.
• Imij tushunchasi reyting, obro’, mashhurlik, joziba, maftunkorlik, e’tibor, nufuz va boshqa tushunchalar bilan hamohang.

SALBIY IMIJ SHAKLLANTIRUVCHI OMILLAR	IJOBIY IMIJ SHAKLLANTIRUVCHI OMILLAR
1.Qo’pollik, jahldorlik	Tashqi ko’rinish
2. O’zini katta tutish	Bilimlilik
3. Bilimsizlik	Xushmuomalalilik
4. O’ziga qaramaslik	O’z ustida ishlash
5. Kompetentsizlik	Odamlarni eshitish san’ati
6. Yolg’onchilik	Adolat
7. Tartibsizlik	Samimiylik
8. Madaniyatsizlik	Mas’uliyat va kompetentlilik
9. Poraxo’rlik	Nutq madaniyati
Shuningdek: ko’ngilchanlik, millatchilik, ishonchsizlik, ko’ra olmaslik, haqorat qilish, laganbardorlik, tinglay olmaslik..	Shuningdek: yetakchilik, muvaffaqiyatga intilish, tartiblilik, dunyoqarashning kengligi, kasb mahorati, hazilkashlik, ishonch, kamtarlik, yoqimtoylik.