Soyqirimi: tarixin qanlı salnaməsi
Yüklə 3,15 Mb. Pdf görüntüsü
|
Faciə baş verən gün əsasən qadınlar, uşaqlar və qocalardan ibarət dəstə Qaraqaya tərəfə üz tutaraq Əsgəranın qarşısın da, meşədə gizlənmişdi. Adamlar gecə şaxtalı havada səhərə qədər dayanıb gözlədikdən sonra dan yeri ağaran zaman me şədən çıxıb Ağdama tərəf hərəkət etmək istəyəndə pusquda dayanan ermənilərin güllələrinə tuş gəldilər. Təlaş və vahimə içərisində qaçan adamların bir dəstəsi böyük çətinliklə Dəhraz kəndinə gəlib çıxsa da, burada yenə silahlı ermənilər tərəfin dən kütləvi şəkildə qətlə yetirildilər, əsir götürüldülər. Kətik meşəsinə qaçanlardan da xeyli insan qətlə yetirildi. Silahsız in sanlara qarşı kütləvi qətllər törədən, soyqırımı həyata keçirən ermənilər ən vəhşi üsullardan, işgəncə metodlarından istifadə edirdilər. Bununla kifayətlənməyərək öldürülmüş insanların meyitlərinin başına da min bir oyun açdılar. Baş verənləri Xocalı sakinləri belə xatırlayır: Camal Heydərov: «Qaraqaya deyilən yerin yaxınlığındakı fermanın 2 kilometrliyində eybəcər hala salınmış xeyli azər baycanlı meyiti var idi. Qətlə yetirilmiş uşaqların sinəsini yarıb ürəklərini parçalamış, əksər meyitlər isə tikə-tikə doğranmış dı. Şahin Heydərov Naxçıvanik kəndi yaxınlığında 80-ə yaxın meyit görmüşdür. Meyitlər qorxulu vəziyyətə salınmış, başları kəsilmişdi. Hümbətov Cəlilin gözu qarşısında ermənilər həyat yoldaşı Firuzə, oğlu Muğan, qızı Simuzər və gəlini Südabəni güllələmişdilər». Kübra Paşayeva Kətik meşəsinə girəndə ermənilərin müha sirəsinə düşmüşdü. Gizləndiyi kolluqdan həyat yoldaşı Şura Paşayevin, oğlu Elşadın güllələnməsinin şahidi olmuşdur. Xo calı işğal edilən zaman Xəzəngül Əmirovanın ailəsini erməni silah1 1
anası Rayam, 7 yaşlı bacısı Yeganəni və xalası Göycəni güI- lələyib, atası Əmirov Təvəkkülü isə benzin tökərək yandır mışlar. Zoya Əliyeva 150 nəfərə qədər adamla 3 gün meşədə qalıb. Meşədə Zoyanın yanında Əhmədova Dünya və onun 307
bacısı Giilxar donub ölmüşlər. Səidə Kərimovanın qızı Nəza kəti, yanında olan Tapdığı, Səadəti, İradəni işgəncə ilə qətlə yetirmişlər. Səriyyə Talıbova isə belə bir dəhşətli hadisənin şahidi olmuşdu: «Bizi erməni qəbiristanlığına gətirdilər... Bu rada erməni döyüşçüsünün qəbri üstündə 4 Məhsəti türkünü və 3 azərbaycanlını qurban kəsdilər... Sonra valideynlərinin gözü qarşısında uşaqlarına işgəncə verdilər və öldürdülər... Az sonra M illi Ordunun formasında 2 azərbaycanlı gətirdilər, ucu iti dəmirlə onların gözlərini çıxartdılar». Faciə bas verən O
^ - zaman 11 yaşı olan Ramil Həsənov xatırlayır ki, «dostlarım Elçin və Elgizin meşədə necə öldüklərini yadımdan çıxara bil mirəm, onların ayaqları donmuşdu, bizimlə qaça bilmirdilər, lal-dinməz qarın üstündə uzanmışdılar və yavaş-yavaş gözlə rini yumurdular». Həmin dövrdə Xocalıdan Ağdama gətirilmiş 181 meyit (130 kişi, 51 qadın, onlardan 13-ü uşaq) məhkəmə-tibbi ekspertiza dan keçirilmişdir. Nəticədə müəyyən edilmişdir ki, 151 nəfər güllə, 20 nəfər qəlpə, 10 nəfər küt alətlərlə öldürülüb, me yitlərin əksəriyyətinin baş dəriləri soyulub, burunları, qulaqları və digər orqanları kəsilib. Törədilən vəhşilikləri sonradan ermənilər özləri də açıq eti raf edirdilər. Qarabağ hadisələrinin iştirakçısı, ermənilərin ən çox sevdiyi ideoloqlarından biri yazıçı Zori Balayan «Ruhu muzun dirçəlişi» adlı kitabında Xocalıda törətdikləri soyqırımı haqqında yazın «Biz Xaçaturla ələ keçirdiyimiz evə girərkən əsgərlərimiz 13 yaşlı bir türk uşağını pəncərəyə mismarlamış- dılar. Türk uşağı çox səs-küy salmasın deyə Xaçatur uşağın anasının kəsilmiş döşünü onun ağzına soxdu. Daha sonra 13 yaşındakı türkün başından, sinəsindən və qarnından dərisini soydum. Saata baxdım, türk uşağı 7 dəqiqə sonra qan itirə rək dünyasım dəyişdi. Ruhum sevincdən qürurlandı. Xaçatur daha sonra ölmüş türk uşağının cəsədini hissə-hissə doğradı və bu türklə eyni kökdən oian itlərə atdı. Axşam eyni şeyi daha
3 türk uşağına etdik. Mən bir erməni kimi öz vəzifəmi yeri nə yetirdim. Bilirdim ki, hər bir erməni hərəkətlərimizlə fəxr duyacaq». Daha bir erməni müəllif, yazıçı-jurnalist David Xerdiyan da Xocalıda ermənilərin azərbaycanlıların başına gətirdikləri müsibətləri «Xaç uğrunda» kitabında fəxrlə xatırlayır: «Səhərin soyuğunda biz Daşbulaq yaxınlığındakı bataqlıqdan keçmək üçün ölülərdən körpü düzəltməli olduq. Mən ölülərin üstündə getmək istəmədim. Bunu görən podpolkovnik Ohanyan mənə işarə etdi ki, qorxmayım. Mən ayağımı 9-11 yaşlı qız meyiti nin sinəsinə basıb addımlamağa başladım. Mənim ayaqlarım və şalvarım qan içində idi... Martın 2-də «Qaflan» erməni qrupu türklərin cəsədlərini toplayıb ayrı-ayrı hissələrlə Xoca lının 1 kilometrliyində yandırdı. Axırıncı yük maşınında mən başından və qollarından yaralanmış təxminən 10 yaşlı bir qız uşağını gördüm. Diqqətlə baxanda gördüm ki, o, yavaş-yavaş nəfəs alır. Soyuğa, aclığa və ağır yaralanmasına baxmayaraq, o hələ də sağ idi. Ölümlə mübarizə aparan bu uşağın gözlərini mən heç vaxt yaddan çıxarmayacağam. Sonra Tiqranyan fami- liyalı bir əsgər onun qulaqlarından tutub artıq üzərinə mazut tökülmüş cəsədlərin içərisinə atdı. Daha sonra onları yandırdı lar. Tonqaldan ağlamaq və irndad səsləri gəlirdi». Baş verən bu dəhşət haqqında dünya mediasında aşağıdakı fikirlər yer almışdı: «Krua l'Eveneman» jurnalı (Paris): «Er mənilər Xocalıya hücum etmişlər. Bütün dünya eybəcər hala salınmış meyitlərin şahidi oldu. Azərbaycanlılar çoxlu sayda ölənlər barədə xəbər verirlər».
ni əsgərləri minlərlə ailəni məhv etmişlər». O >
«Ermənilər Ağdama tərəf gedən dəstəni güllələmişlər. Azər baycanlılar 1.200-ə qədər cəsəd saymışlar. Livanlı kinoope- rator təsdiq etmişdir ki, onun ölkəsinin varlı daşnak icması Qarabağa, silah və adam göndərir». Yüklə 3,15 Mb. Dostları ilə paylaş:
|