92
Hüseynqulu ağa Qaraca qızı nökərlərinə tapşırdı. Bəglər
yenə av etməyə başladılar, lakin dörd saata qədər meşəni
dolanıb, bir tülkü vəüç dovşandan başqa əllərinə bir av keçirə
bilmədilər, ona görə avı tərk edərək yola düşdülər. Qaraca qız
özünə gəlib yol uzunu başına gələn əhvalatı alayarımçıq nağıl
etdi. Hüseynqulu ağaonun atasız-anasız yetim olduğunu eşi-
dib dedi:
-
Çox gözəl oldu. İmdi heç kəs qızı məndən ala bilməz.
***
Hüseynqulu ağa 40 yaşında böyük bir mülkədar idi. 13
yaşında ikən atası onu bir növ ilə orta məktəbə qoya bilmişdi.
Amma Hüseynqulunun fikri həmişə at minməkdə, ava çıx-
maqda olub oxumaq ilə əsla arası yox idi. Hər il o sinifdə, bu
sinifdə qala-qala bir növ ilə dördüncü sinfə çıxa bilmişdi.
Daha bundan yuxarı gedə bilməyib məktəbdən xaric oldu. Bu
zaman atası vəfat etdi. Onun cəmi mülkü tək bir oğlu
Hüseynquluya qaldı. O da günlərini eyş və eşrətdə, qumarda,
yava yollarda keçirməgə başladı. Düz 30 yaşına çatana qədər
özü kibi fəna arkadaşları başına yığıb mülkünün çox hissəsini
keyfə qoydu. Axırda qohumları onu bu pis yoldan qaytarmaq
üçün evləndirdilər. Ona oxumuş bir bəg qızı aldılar. Lakin
evlənəndən sonra da fəna əməllərindən əl götürmədi. Bundan
əlavə arvadı Pəricahan xanımla evdə xasiyyətlıəri dutmadu.
Pəricahan xanım Avropa xanımlarını təqlid edərək köhnə
qulluqçuları qovub onların yerinə taza qulluqçular dutdu.
Evin hər bir qaydasını Avropa səliqəsinə saldı. Hüseynqulu
ağa bu taza qaydaları sevmədigi üçün əlinə bəhanə düşüb
kənd evlərinə köçüb orada günlərini keçirməyə başladı. Şə-
hərdə az-az görünürdü.
Hüseynqulu ağanın mülkündəki evi çox səfalı bir yerdə
idi. Bu evin yanından çay axırdı və meşə də çox yaxın idi.
Dəmir yol isə mülkün bir verstliyində idi. Pəricahan xanım
93
ərini təsir altında saxlamaq üçün kənd evlərinə köçməgə
məcbur oldu. Nağıl etdiyimiz zaman onların 6 yaşında
“Ağca” adlı bir qızları vardı. Bu yaşa gəlincəAğca xanım
Avropa qaydasınca tərbiyə almışdı. Həmişə də yanında bona-
sı olurdu. Anasının tapşırığına görə bonası onu kimsə ilə
oynamağa, gəzməyə buraxmırdı. Ağca xanımın tərbiyəsi üstə
həmişə ər ilə arvadın arasında bəhs gedirdi.
***
Axşamçağı Hüseynqulu ağa öz dostları Rəhim bəy və
Səlim bəy ilə bərabər, düşmənə qalib gəlmiş kumandan kibi,
evinə varid oldu. İtlərin hürməgi, avçıların səsləri, nökər və
mehtərlərin qışqırığı biri-birinə qarışmışdı, Ağca xanım bu
səs küyə bonasından iznsiz evdənbayıra çıxdı.Kənarda dur-
muş Qaraca qızı görüb ona yaxınlaşdı. Qaraca qız və Ağca
xanım nəzərlərini biri-birinə salıb bir müddət diqqət ilə baxış-
dılar. Bu iki uşaqların arasında böyük fərq vardı: biri iki bəy-
zadədən törəməhökmdar sinfinin övladı, digəri iki yoxsuldan
törəmə bir əyəl balası! Biri zəif, zərif, hər bir şeydə özgəyə
möhtac olduğu kibi; o biri isə polad kibi sağlam bədənli, az
yaşında çox görmüş, öz zəhmətilə məişət edən bir çocuq!
Birinin baxışı sanki özgələri köməyə; o birinin nəzəri isə
hamını qovğaya çağırırdı.
Ağca xanım zərif əlini Qaraca qıza uzatdı, o da kobud
barmaqları ilə onun əlini sıxdı. Ağca xanım bu sıxmağa
dəvam etməyib qışqırdı, sonra güldü. Bir az çəkmədi ki, şirin
söhbətə başladılar. Bu vəqt Hüseynqulu ağa Qaraca qızı
unudub otaqda bəglər ilə av bəhsinə girmişdi. Ağca xanım ilə
Qaraca qızın söhbəti çox çəkmədi. Pəricahan xanım ota-
ğından həyətə endi və qızını Qaraca qız ilə şirin söhbət edən
görüb çox bərk acıqlandı və bonanı çağırıb dedi:
94
- Nə üçün öz vəzifənizi unudursunuz, xanım? Baxın,
tərbiyə verdiyiniz qız kim ilə ülfət etmişdir? Otağına aparın!
Bu gecə şamsız qalacaqdır.
Bona gözü yaşlı zavallı Ağca xanımın əlindən dutub
otağına apardı. Qaraca qıza da Pəricahan xanım – Dalımca
gəl, qaraçı qızı! – deyib Hüseynqulu ağanın otağına apardı və
rişxənd ilə dedi:
-
Bu şahzadə qızını haradan tapıb gətimisən? Qızın ilə
də tanış olub çox şirin söhbət edirdilər.
Hüseynqulu ağa əhvalatı ona nağıl edib dedi:
-
Pəricahan! Qızına yazığın gəlsin. Gör yoldaşsızlıq onu
nə hala salmışdır? Qoy bu qız ilə oynasın, atlansın, qol-
qanadı açılsın, bədəni bərkisin, keyfi açılsın! Bu qız qaraçı
qızı deyildir. Və olsa da, nə eybi vardır? Xanımın yanında
qarabaşı olmazmı? Bonası yanında olacaqdır. Bir fəna iş
edərlərsə, tənbih edib qoymaz!
Bu sözlər Pəricahan xanıma əsla təsir etmədi.
-
Sən mənə söz vermişdin ki, tərbiyə məsələsinə qarış-
mayacaqsan. İmdi nə üçün sözündə dəvam etmirsən? Bu qız
buradan gedəsidir! Artıq söz lazım deyil.
-
Xeyr. Bu qız burada qalasıdır! - deyə Hüseynqulu sə-
sini yücaltdı.
-
Sənə deyirəm, bu qız bu saət buradan gedəsidir, yoxsa
mən burada qalmaram! - deyə Pəricahan xanım qəzəbləndi.
Səlim bəy fürsəti fövtə verməyib dedi:
-
Onda verin mən aparım.
Hüseynqulu ağa dedi:
-
Səlim bəy! Hiç vəqt ona razı olmaram! Necə ki sizə
demişdim, öylə də edəcəyəm. Qaraca qız bağbanım Piri baba-
nın yanında olacaqdır.
Pəricahan xanım dedi:
Dostları ilə paylaş: |