T a n I t I m t a h L i L e L e ş t I r I d e r g I s I y önetim y eri Gazi m ustafa Kemal Bulvarı, 133 06570 Maltepe / ankara t elefonlar Santral: 312) 232 22 57-231 23 48 Yazı
Yüklə 1,35 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- G agauzçanın Gramatikası
- KAYNAKÇA
- Türk Dünyası A raştırm aları D ergisi, Sayı: 20 (Ekim 1982), 211
- Gagavuz Türkçesi Grameri, Giriş- Ses B ilgisi- C üm le B ilgisi-C ü m le-S özlü k M etin Örnekleri
- Ömer Seyfettin Külliyatı
alıştırm alara yer verilm iş ve konuyla ilgili önem li hususlar da çerçeve içinde verilerek vurgulanmıştır. B ö y le c e , k o n u la rın p e k iş tirilm e s i ve k o la y c a öğrenilmesi amaçlanmaktadır. Gramer ve imlâ ile ilgili bilgilerden sonra, "Takrir
altında, yazı çalışmaları için örnek olmak üzere 22 tane kısa metin verilmiştir. Bu da Gagavuz Türkçesinin metin bütünlüğü içerisinde verilmesine imkân vermektedir. Bu bölümde sırasıyla şu metinler bulunmaktadır: "Veli
Kitabın sonunda yer alan “Birkaç Gagavuzça- T ürkçâ G ram atika T e r m in n e r i” b aşlığ ı altın d a , G agavuzca-T ürkçe olm ak üzere, kitaptaki gram er terimlerinden bazıları alfabetik sıra ile verilmektedir. Kısaca söylemek gerekirse, N. İ. Baboğlu ve î. İ. B aboğlu’nun birlikte hazırladığı G agauzçanın
isteyenler için bir el kitabı niteliği taşıyan önemli bir çalışmadır. Gram er konularının bir metin bütünlüğü için d e v e rilm iş olm ası d a e sere ayrı b ir d eğ er katmaktadır.
1- Zajackowski, W., "Gagauz", Ensiklopedie del'Islâm (Nouvelle edition), Leiden, II, 993.
(Bu yazının aslı ilk olarak Besarabiealâ Gagauzlarân İstorieasâ adıyla 1934'te, C hınışınau'da çıkm ıştır). 4- G üngör, H aru n , "G agavuz (G ö ko ğ u z)", Yeni Türkiye, Türk Dünyası Özel Sayısı II, Yıl: 3, Sayı: 16 (Temmuz - Ağustos 1997), 1595 . 5- Özkan, Nevzat, Gagavuz Türkçesi Grameri, Giriş-
349.
6- Özkan, Nevzat, Türk Dünyası Nüfus, Sosyal Yapı, Dil, Edebiyat, Kayseri: Geçit Yayınları, 1997,416 s. m « i m ı i M i i M m w a m M H i a ü i i H H i ı n t i H B i ı w i M i B B i ı « ı w i B H i ı ı a ı ı m ı ı a H i i ı Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı 66 ve Giresun Valiliği işbirliği ile 'A ta tü r k ’ün G iresu n ’a G elişin in 7 7 •
Y ıldön ü m ü ” paneli 19 Eylül 2001’de Giresun’da yapılmıştır .
Bilge 69 Ömer Seyfettin Külliyatı Hülya Argunşah, Ömer Seyfettin-Bütün Eserleri, 7 cilt, Dergah Yayınları, 1999-2001.
Cumhuriyet Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü C çj enç denilebilecek bir yaşta vefat etmiş olan » - Ömer Seyfettin (1884-1920), fikrî ve edebî ™ anlamda oldukça verimli bir yazarlık hayatı geçirmiştir. Bunun en önemli sebebi içinde yaşadığı toplumun şartları olmalıdır. Ömer Seyfettin, toplumun meselelerine duyarsız kalamayan her insan / yazar gibi düşüncelerini anlatmaya, toplum u kendi doğru b ild iğ i d eğ erler etrafın d a b ir le ş tirm e y e ve y ö n le n d irm e y e ç a lış m ış tır . II. M eşrutiyet sonrasındaki hareketli ideolojik ortamda Türkçülük fikri süratli bir gelişme gösterirken Ömer Seyfettin bu ideolojinin önemli bir kalemi olarak tanınmıştır. Bu, Ömer Seyfettin’i çok yazmaya teşvik eden en önemli etkendir. Diğeri ise Genç Kalemler’de bizzat kendi yazısıyla başlam ış olan m illî edebiyat çizgisidir. Türkçü ideolojinin dil ve edebiyat plânındaki yansıması olan bu hareketin savunması ve örneklerinin verilmesi de büyük ölçüde Ömer Seyfettin tarafından yürütülür. Ö m er S eyfettin d ilim ize ve ed eb iy atım ıza 'konuşulan, sade Türkçe ile yazm a’ fikrini getirmiştir. Bu hareket, Servet-i Fünuncuların ve Fecr-i Aticilerin dil ve edebiyat anlayışı düşünüldüğünde daha da anlamlı görünmektedir. Ömer Seyfettin Türk edebiyatında küçük hikâye türünde önemli bir dönüm noktasıdır. Ahmet Midhat ile başlayan modem Türk hikâyesi Sami Paşazade Sezai ve Halit Ziya ile önemli bir noktaya ulaşmış ama gerçek değerini Ö m er S e y fettin ’de bulm uştur. Bir türlü günümüzde bile hak ettiği değeri bulamayan çocuk edebiyatımızda da uzun yıllar boyunca bu boşluk Ömer Seyfettin’in hikâyeleriyle doldurulmuştur. Hatta bugüne kadar yapılan seçmelerden dolayı, yanlış olmasa bile eksik bir tanımlamayla, toplum tarafından o, bir çocuk hikâyecisi gibi algılanmış ve sevilmiştir. Ömer Seyfettin, makalelerinde ileri sürdüğü fikirleri hikâyeleriyle örneklendirmiştir. Bununla birlikte onun
bir kaç hikâyesi dışında özellikle bir edebî metin için kayıp addedilebilecek tezin edebî dokunun önüne geçmesi söz konusu değildir. En azından bu, sanatkârın hikâyeciliğini örtmez. Edebiyatımızda daha çok hikâyeleri ile tanınan Ömer Seyfettin’in bu tür dışında kalan şiir, mensur şiir, fıkra, makale gibi çalışmaları da vardır. Ancak bunlar pek tanınmıyor. Yeterince tanınmayışın sebebi ise hem metinlerin kendi zaafları hem de şimdiye kadar derli toplu bir yayın yapılamamış olmasıdır. Türk fikir ve edebiyat tarihi açısından inkar edilemez bir öneme sahip olan Ömer Seyfettin ve eserleri hakkında günüm üze kadar bir çok yayın yapılm ış olmasına rağmen bir türlü tam bir bibliyografyası ortaya konularak bir külliyatı oluşturulamamıştır. Yapılan iyi niyetli çalışmalar, bu boşluğu ne yazık ki dolduramadığı gibi zaman zaman sadeleştirme adı altında metinlerde gereksiz tasarruflara gidilmiş; kimi zaman da metinlerin Latin harflerine çevriminde okuma hataları yapılmıştır. Örneğin Muzaffer Uyguner tarafından hazırlanan Ömer
Bunlardan bir kaçını şöyle zikredebiliriz: “Halbuki zavallı Türkler okuyacak bir şey bulam ıyorlardı.”1 cümlesinden sonra asıl metne göre “Bir kere kendisinin konuştuğu dil ile yazılmıyordu."2 cümlesinin yer alması gerekiyordu. “Muvafık bulmadılar"1, cümlesi “muvafık b uld u la r”*, “ibadetlerinin”5 kelim esi “ibadetgah- larının”6 şeklinde okunmalıydı. Bu örneklerin sayısını daha da artırmak mümkündür.7 Yukarıda bahsettiğim sebeplerden dolayı Ömer Seyfettin külliyatının İlmî bir şekilde tam olarak ortaya konması gerekmekteydi. Bu amaçla Dergâh yayınlan tarafından Hülya Argunşah’a hazırlatılan Ömer Seyfettin külliyatı O cak 1999’dan itibaren yayım lanm aya başlanarak 7 cilt halinde okuyucuya ulaştırıldı (C .l, Ocak 1999: C.2, Kasım 1999; C.3, Kasım 1999; C.4, Kasım 1999: C.5, Mart 2000; C.6, Ocak 2001 ve C.7, Ocak 2001). 1999 O cak ayından itibaren yayım lanm aya başlanan külliyatın ilk dört cildi hikâyelere ayrılmıştır. Külliyatın birinci cildi olan Hikâyeler 1 ’de (Tenezzüh, İlk Namaz, Sahir’e Karşı, Sebat, Erkek Mektubu, Çirkin Bir Hakikat, Ay Sonunda, İki Mebus, Elma, Busenin Şekl-i İptidâisi, At, Beşeriyet ve Köpek, Apandisit, Aşk ve Ayak Parmaklan, Tavuklar, Tuğra, Acıklı Bir Hikâye. Tarih E zelî B ir Tekerrürdür, Bahar ve Kelebekler, Pamuk İpliği, İrtica Haberi, Bomba, Primo Türk Çocuğu, Ant, Aşk Dalgası, Gurultu, Koleksiyon, Piç, Hürriyet Bayrakları, Mehdi, Gayet Büyük Bir Adam, Şîmeler, Primo Türk Çocuğu, Boykotaj Düşmanı, Beyaz Lâle, Bilge 70 2001 / Güz 30 Yüklə 1,35 Mb. Dostları ilə paylaş:
|