Təbliği Respublikanın kütləvi və ixtisas
Yüklə 465,7 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Şəxsi icmal
- “M.F.Axundzadə böyük və əvəzedilməz dramaturqdur”
fəaliyyəti haqqında sərgi, audiovizual materiallardan istifadə edilməlidir. Bundan başqa divar qəzetinin bir nömrəsini M.F.Axundzadəyə həsr etmək - həyat və yaradıcılığına aid məqalələr, personajlarının illüstrasiyalarını vermək olar. M.F.Axundzadə dühasının başlıca xüsusiyyəti onun fəaliyyətinin çoxcəhətli olması idi. Milli dramaturgiyamızın banisi, görkəmli ictimai xadim və maarifçi kimi fəaliyyət göstərən M.F.Axundzadə şəxsiyyətini daha yaxından tanımaq məqsədilə mərkəzi kitabxanada oxucularla M.F.Axundzadənin həyat və fəaliyyəti, yaradıcılığı haqqında
Şəxsi icmal (biblioqrafik icmalın növü) keçirmək olar. Bildiyiniz kimi şəxsi icmallar bir qayda olaraq hər hansı bir şəxsə (şair, yazıçı, ictimai xadim, müəyyən bir sahənin mütəxəssisi) həsr olunur, onun əsərlərini, həyat və yaradıcılığına aid əsərləri əhatə edir. Yaxşı olardı ki, icmal keçirilən vaxt M.F.Axundzadəyə həsr olunmuş kitab sərgisi də hazırlansın. Sərgidə Axundzadənin öz əsərləri və onun haqqında ədəbiyyatın özü və tövsiyə ədəbiyyat siyahısı olsun. Bu zaman icmallar daha maraqlı оlur və daha çох охucu tоplayır. Həm də bu zaman охucu kitabı görməklə yanaşı, оnun qısa məzmunu ilə də tanış оlur. İcmal keçirilərkən охucu qrupu, mövzunun aktuallığı mütləq nəzərə alınmalıdır. Kitabların icmalında müəyyən ardıcıllıq gözlənilməlidir. Axundzadənin yaradıcılığı çoxcəhətli olduğu üçün kitabları mövzular üzrə qruplaşdırıb qısa annotasiya ilə kifayətlənmək olar. Barəsində söhbət açılan kitablardan еlə dеtallar və ya faktlar seçilməlidir ki, hər bir охucu tеzliklə həmin kitabı охumağa tələssin. Belə təbliğat M.F.Axundzadənin və onun haqqında yazıl- mış ədəbiyyatın oxunmasına daha çox maraq oyadır. Azərbaycanda və eləcə də yaxın şərqdə dramaturgiyamı- zın banisi olan M.F.Axundzadənin ən böyük arzularından biri də milli teatrımızı yaratmaq idi. Mirzə Fətəli Axundzadə yaradıcılığı ilə Azərbaycan ədəbiyyatını yeni ideyalarla, yeni insan xarakterləri və orijinal
bədii surətlərlə zənginləşdirmişdir. Bütövlükdə onun yaradıcı- lığı Azərbaycan ədəbiyyatı tarixində xüsusi bir mərhələ təşkil edir. O, 1850-1855-ci illərdə bir-birinin ardınca yazdığı “Hekayəti-Molla İbrahimxəlil kimyagər”, “Hekayəti-müsyö Jordan həkimi nəbatat və dərviş Məstəli şah - cadukini məşhur”, “Hekayəti xırs Quldurbasan”, “Hekayəti-vəziri-xani- Lənkəran”, “Sərgüzəşti-mərdi-xəsis” və “Mürafiə vəkillərinin hekayəti” adlı komediyaları ilə Azərbaycan ədəbiyyatında əsaslı bir dönüş yaratmış, onu yeni inkişaf yoluna salmışdır. Əsərləri müxtəlif ölkələrdə, müxtəlif dillərdə çap olunsa da, ədibin Azərbaycan dilində komediyalarının çapı 1859-cu ildə (Tiflisdə) həyata keçmişdir. Azərbaycanda milli teatrın yaranması və inkişafı bilavasitə onun adı ilə bağlıdır. Belə ki, 1873-cü ildə mart ayının 8-də “Hekayəti-vəziri-xani-Lənkəran” pyesi Bakıda tamaşaya qoyulmuşdur. M.F.Axundzadənin komediyalarının təbliği məqsədilə kitabxanada “M.F.Axundzadə böyük və
olar.
Keçiriləcək tədbirin kompozisiyasından asılı olaraq xüsu- si proqram, ssenari tərtib edərək, teatrlaşdırılmış səhnəcik qur- maq olar. Gecəyə hazırlaşmaq yaradıcılıq qabiliyyəti tələb edir. Kitabxanaçı gecənin əvvəlindən sonuna kimi bütün elementləri (çıxış, rəy, qonaqlara söz vermə, haqqında çəkilmiş hər hansı bir filmdən kadrlar) ssenaridə əks etdirir. İştirakçıların yerləş- dirilməsi, diktorların yeri, qonaqların qarşılanması, ədəbi-bədii gecə keçiriləcək zalın M.F.Axundzadənin həyat və yaradıcılığı- nı əks etdirən lazımi stend, sərgi, bülleten və albomların hazır- lanması əvvəlcədən planlaşdırılmalıdır. Adından məlum olduğu kimi ədəbi-bədii gecə iki hissəyə bölünür. Hər bir ədəbi gеcənin əsasını məruzə təşkil еdir. Məruzədə dramaturqun həyatı, ədəbi, elmi, ictimai və fəlsəfi yaradıcılığı əhatə olmalıdır. Yazıçının yaradıcılığından danışar- kən publisistikası, ədəbi tənqidi, əlifba haqqındakı fikirləri xüsusi ilə qeyd edilməlidir. Məruzəçi Axundzadənin vətən və xalq naminə gördüyü işlərdən, onun ictimai fəaliyyətindən ətraflı danışmalıdır. Yaxşı olardı ki, məruzəçi əyani vasitələr- dən daha çox istifadə etsin, yəni onun əsərlərindən ən gözəl parçaları seçsin və dinləyəciyə çatdırsın. Dramaturqun əsər- lərindən verilən parçaların qiraət ustalarına tapşırılması məslə- hətdir.
Məruzədən sonra gecədə iştirak edənlərin çıxışları baş- lamalıdır. Çıxışlarda yuxarıda qeyd etdiyimiz məqsədlər əsas götürülməlidir. Ədəbi hissə bitdikdən sonra ikinci hissə – bədii hissə baş- layır. Bədii hissə ədəbi hissənin davamı, onun tamamlayıcısı olmalıdır. Əgər məruzədə və yaxud çıxışlarda məruzəçi XIX əsr Azərbaycan tacirlərinin nadanlığının tənqidindən geniş bəhs etmişdirsə, bədii hissədə Axundzadənin “Hacı
Qara” komediyasından maraqlı bir hissə səhnələşdirilərək nümayiş etdirilə bilər.
Bədii hissədə M.F.Axundzadənin dram əsərlərindən parçalar (dram dərnəkləri olan mədəniyyət evləri və klubları nəzərdə tutulur) “Aldanmış kəvakib”dən maraqlı bir hissə (bədii qiraət formasında), şeirlərindən maraqlısı seçilib oxuna bilər. (Puşkinin ölümünə yazdığı “Şərq poeması”, Q.B.Zakirə yazdığı məktublardan biri, əlifba haqqında yazdığı şeir, satirik şeirlərindən parçalar nümayiş etdirilə bilər). Gеcənin mövzusuna uyğun ədəbiyyat sərgisi, viktоrina, ədəbi оyunlar hazırlana bilər. Bədii hissədə Axundzadənin pyeslərinə yazılmış musiqi parçalarından, “Hacı Qara” musiqili komediyasından istifadə edilə bilər. M.F.Axundzadənin həyatına həsr edilmiş hər hansı bir filmi nümayiş etdirmək də məqsədəuyğun olardı. Yerləşdiyi ərazidəki məktəbdə rəssamlığa, memarlığa maraq göstərən şagirdlərin rəssamlıq, memarlıq qabiliyyətlərini aşkara çıxarmaq və maraqlarını təmin etmək üçün ədibin Yüklə 465,7 Kb. Dostları ilə paylaş:
|