Termiz davlat universiteti ijtimoiy fanlar

Muvaffaqiyat daraxti
Mashg`ulot tugashidan oldin yaxshi an'ana yaratishning ajoyib usuli. Daraxtning kichik modelini yarating va unga rangli barglar tayyorlang: yashil, sariq va qizil. Sinfdan chiqishdan oldin har bir kishi o'z tanlovini asoslab, rangni tanlashi va uni daraxtga yopishtirishi kerak:

• 
  yashil - men uchun hamma narsa muvaffaqiyatli bo'ldi;
  
• 
  sariq - qiyinchiliklar bor edi, lekin men muvaffaq bo'ldim;
  
• 
  qizil - menda juda ko'p xatolar bor edi.
  

Xuddi shu qoidalarga ega vazifani "Svetofor" o'yinida tashkil qilish mumkin.
O'tilgan mavzularni aniq tushunish va tushunish har qanday ingliz tili mashg`ulotining muhim natijasidir. Uning yo'qligi sababli, ko'plab talabalar va ularning ota-onalari maktabni tugatgandan so'ng, bola ingliz tili haqida hech narsani eslamasligidan shikoyat qiladilar. Reflektsiyani qanday va qachon o'tkazishni o'qituvchi hal qiladi. Bizning kollektsiyamizdan o'zingizga yoqqan usulni tanlang va undan mashg`ulotlaringizda foydalaning. Asta-sekin o'quvchilar bunga ko'nikib qolishadi va bu tanish va sevimli marosimga aylanadi. Yaxshiyamki, bizning kasbimiz ijodkorlik bilan shug'ullanishimizga imkon beradi. Chet tilini o'rganish grammatik qoidalar va istisnolarni yodlash emas, balki his-tuyg'ular va harakatlarni tasvirlashdir. Bu sizning sinfingiz bilan ishonch ko'prigini qurishning ajoyib usuli. Bunday holda, ular doimo sizga qiyinchiliklar va yutuqlar bilan xursand bo'lishadi.

Ingliz tilida reflection —aqlli, o'ylantiradigan ilmiy, ratsional jarayon bo'lib, o'zini o‘zi tahlil qilishga, o‘zini o‘zi anglashga, o‘z xulq-atvori va xatti-harakatlarini anglashga, o‘z nutqi, tajribasi, hissiyotlari, holati, qobiliyatlari, xarakteri va boshqlarga bo'lgan munosabatini to‘g‘ri tushunishga yordam beradi.

-lotinchadan reflexio-aks etish ma’nosini ifodalab, qarama-qarshi1iklar yuzasidan fikrlash, o‘z shaxsiy psixik holatini tahlil qila olish;
-shaxs tomonidan o‘zini o'zi anglashi, o'zini va boshqalar faoliyatini to‘g‘ri anglay bilish.
Shuningdek, refleksiya tushunchasi lotin tilidagi “reflexio” so‘zidan kirib kelgan bo'lib, so‘zma-so‘z tarjima qilinganda “ortga nazar” degan ma’noni anglatadi. A. Buzemanning sharofati bilan refleksiya fenomeni psixologiya fanining maxsus o‘rganish predmetiga aylandi. U refleksiyani “tashqi olamdagi har qanday kechinmalami o'zining ichki olamiga ko'chirish” sifatida talqin qilgan va psixologiya fanining maxsus refleksiv jarayonlar va ongni o‘rganadigan refleksiya psixologiyasi deb ataladigan sohasini ajratish kerakligini taklif qiladi. Rus psixologiyasida refleksivlikni o‘rganishga B.G.Ananev, L.S.Vigotskiy, S.L. Rubinshteynlaming ishlarida asos solingan. Olimlar refleksiyani o'zini o'zi anglash va psixikaning rivojlanishini tushuntiruvchi tamoyil sifatida talqin etishadi.
Refleksiya-bu faoliyatning tarkibiy komponenti (L.S.Vigotskiy, A.N.Leontev va boshqalar). Refleksiya tufayli amalga oshirilayotgan faoliyat ichki rejada aks ettiriladi, bu sub’ektga kuzatish, tartqid qilish yoki o zgartirish uchun material hisoblanadi. Refleksiya faoliyatni nafaqat ichki, balki tashqi rejada ham takomillashtirish imkonini beradi. Shuningdek refleksiya insonga rivojlangan itellektning muhim tarkibiy qismi sifatida o'zining tashqi olam bilan predmetli ijtimoiy munosabatlarini tahlil qilish, mushohada yuritish va qayta fikrlash qobiliyatini beradi. Shunday qilib, L.S.Vigotskiy, S.L.Rubinshteyn, A.N.Leontev va boshqa mualliflarning ishlarida refleksiya kognitiv, genetik, shaxsiyatli va kommunikativ jihatlardan o' rganilgan.

Savollar:

1.Refleksiya bu…?
2. Refleksiv faoliyat nima?
3.Maktabgacha yoshdagi bolalar uchun refleksiv o`qitishning ahamiyati?