Termiz davlat universiteti

Syujetli o’yinlarning asosiy turlari

Ushbu yoshdagi bolalar etarlicha rivojlangan musiqa qobiliyatiga ega - ritm hissi, musiqiy quloq. Katta va tayyorgarlik guruhlarida o'qituvchi bolalar tomonidan ilgari olingan barcha ko'nikmalar, bilim va ko'nikmalarni o'rnatadi. Ularning musiqiy va motorli mahoratlari hajmi tobora ortib bormoqda. Bolalar vazifani ongli ravishda bajaradilar ularning faoliyatini baholash va hamma narsani to'g'ri bajarishga intilish. Agar eng kichik guruhda bola tasvirga taqlid qilsa, o'rta guruhda u aniq bajaradi, undan katta va tayyorgarlik guruhlarida bola tasvirni hissiy, ifodali tarzda aks ettiradi. Bolalar turli xil inshootlar va yo'nalishlarda (yulduzcha, yoqa; oldinga, orqaga, har tomonlama, ilon va hokazo) harakatlanish imkoniyatiga ega bo'lishlari kerak.

Bir qator o'yinlar, raqslar va mashqlarda bolalar guruhlari va juftliklarining navbatma-navbat harakatlari, o'z harakatlarini o'z vaqtida boshlash va tugatish bo'yicha ishlar olib boriladi. Ushbu guruhlarda barcha turdagi o'yinlar, raqslar, mashqlar o'tkaziladi. improvizatsiya; dramatizatsiya, tadqiqotlar. Katta yoshdagi maktabgacha yoshdagi bolalar quyidagilarga ega bo'lishi kerak: musiqiy asarning tabiati, uning qismlari va tovush dinamikasi, sur'ati va o'lchovi, ritmik naqshga muvofiq ritmik ravishda harakatlanish. Qo'shiq aytadigan o'yinlarda bolalar matnning mazmunini va musiqaning tabiatini etkazishlari kerak. Raqslar harakati asosida raqslarni ijro etish qadamdir safro, polka, tovon va poshnali oyoqlar. Rus xalq raqsining elementlarini ijro eting - silliq qadam, o'zgaruvchan qadam, cho'kish bilan qadam, yarim chayqalish, musiqiy iboralar oxirida uch marta cho'kish; boshqa tezlikda va ritmda qarsak chalish va boshqalar. Asosiy harakatlarni gimnastik, taqlid bilan to'g'ri birlashtirish. Qo'shiq bilan o'ynang bolalar va o'qituvchi, instrumental kuzatuv ostida qo'shiqning mazmunini sahnalashtira oladilar.Musiqiy o'yinlarda bolalarga kontsertda harakat qilishni o'rgatishadi, bir-birlariga taqlid qilmasdan mustaqil harakat qilishadi. Ichida Raqslarda ular harakatning tanish elementlaridan ijodiy foydalanishi, ularni birlashtirishi va oddiy kompozitsiyalar yaratishi kerak.
Bolalar nafaqat turli xil harakatlarni o'zlashtirishlari, balki ularning ismlarini ham bilishlari kerak. Katta yoshdagi va tayyorgarlik guruhlarida o'yin asosiy faoliyat bo'lib qoladi, ammo raqs va mashqlar ko'proq o'rin egallaydi. Maktabgacha yoshdagi bolalar guruhlarida barcha turdagi raqslar va mashqlar o'tkaziladi. Kattalar ishtirokidagi raqs odatda faqat ta'tilda, mehmonlar kelganida (Santa Klaus, Petrushka, Snegurochka, Bahor, Kuz va boshqalar) bolalar bilan raqsga tushganda yoki uy egasi bolalarni dumaloq raqsda tashkil qilganda va ilgari o'rganilmaganlar bilan raqs tushganda paydo bo'ladi. Bolalarni musiqiy ritmik harakatlarga o'rgatish uchun o'qituvchi mashg'uloti Bolalar bilan o'yinlar, raqslar va mashqlarni o'rganish jarayonini to'g'ri tashkil qilish uchun o'qituvchi shunga mos ravishda tayyorlanishi kerak. musiqiy asarni diqqat bilan o'rganish; General umumiy xarakterga va musiqiy shaklga ko'ra tahlil qilish;
♦ asarning o'zi va raqslar, jismoniy mashqlar, mualliflarning ko'rsatmalarini tahlil qilish asosida ularning ravshanligiga, aniqligiga, tasvirlariga intilishga harakat qilish; bolalarga asosiy musiqiy ritmik mahorat bo'yicha dastur talablarini rejalashtirish; A o'quv uslubiyotini ishlab chiqish. Dasturiy ta'minotga talablar quyidagi jihatlar uchun rejalashtirilgan: Work musiqiy asarning tabiati (tinch, xotirjam, tantanali); sur'atlar (tez, sekin, o'rtacha va boshqalar);
♦ dinamikasi (baland, jim, juda baland emas va boshqalar);
♦ metro ritmi (o'lcham, urg'u, ritmik naqsh); “Work” musiqiy asar shakli (bir, ikki, uch qism, kirish xulosa)..
Xulosa
Musiqiy-ritmik harakatlar jamoaviy faoliyatiardan biri hisoblanadi. Boshlang'ich sinf o'quvchilarida yurish, yugurish va sakrashda harakat koordinatsiyalari juda yaxshi. Musiqa sadolari ostida o'zlari maroq bilan: qarsak chaladilar, oyoqlari bilan to'pillatadilar, turli buyumlar bilan, xususan, koptok, tayoqchaiar, lentalar, sun'iy gullar, oddiy musiqa asboblari bilan ifodali harakatlar bajaradilar. Musiqa va harakat birligini his qilish ularga xosdir. Bu sifat esa - bolalar musiqiy-ritmik harakat faoliyatida musiqiy ijrochilik qobiliyatlarini rivojlantrnshda asosiy hisoblanadi. Vaqtning chegaralanganligi va maxsus xonaning yo'qligi sababli musiqa darslarida harakatlarni bajarish noqulaydir. Ular bu faoliyatni, xususan ayrim raqs elementlarini o'tirgan yoki turgan holda bajarishlari mumkin. Musiqiyritmik harakatlar ham boshqa faoliyat turlari kabi o'quvchilarda har tomonlama musiqiy qobiliyatlarini rivojiantiradi,
Darsga tayyorgarlik ko'rishda o'qituvchi musiqiy materialni dars mavzusiga mos holda tanlaydi. Mavzu, harakat ko'nikmalari aniq musiqiy eshitish vositasidagi tasawurini (masalan, tembr yoki registr va hokazo) va musiqiy bilimlami chuqurlashtirish va mustahkamlashga qaratilgan bo'lishi lozim. O'quvchilar tomonidan bajariladigan harakatlar sifati tinglangan musiqiy asaming idrok etish darajasi hamda o'qituvchining ifodali ijrosiga bog'liq. Ijro qilinayotgan asarni o'qituvchi yoddan chalishi kerak, chunki harakatlar bajarilishi vaqtida o'qituvchi o'quvchilami kuzatib turishi, xatolarini tuzatishi lozim. O'qituvchi barcha harakatlarni o'rgatish jarayonida obrazli so'z, tushuntirish. she'riy matndan foydalanish maqsadga muvofiq. Harakatlarni tushuntirishda yorqin taqqoslashlar o'quvchilarga harakatlarni to'g'ri va ifodali bajarishga yordam beradi. Masalan, «Mening jajji toychog'im» so'zlari bolalarga tez, yengil, harakatchan, baland qadam tashlash va sakrama harakatlarining ifodaviyligini aniqlashda yordam beradi. Bu esa M.Otajonovning «Toychoq» asari mazmunini, undagi musiqiy obrazning rivojlanishi xususiyatlari, asaming shaklini his etish va ongli tushunish imkonini beradi. Musiqaga harakatlar bajarishda o'qituvchining texnik vositalaridan keng foydalanishi lozim. Bu o'quvchilami ularga tanish bo'lgan asarni yangi talqinda, jaranglashda ko'rsatib berish, o'qituvchiga o'quvchilar bajarayotgan harakatlarning sifatini kuzatish, lozim bo'lgan joylarda o'zgartirishlar kiritishga imkon yaratadi.
Musiqiy-ritmik harakatlar bolalarni badiiy jihatdan boyitilishi uchun bolalarni shu faoliyatga tayyorlash kerak. Shuning uchun o'quvchilar awal harakatlanish malakalari haqida taassurot olishiari zarur. Ular xonada musiqa ostida marsh yurishni, yengil yugurishni, shartli musiqiy signallarga bo'ysunishni o'rganadilar. O'quvchilar aniq mo'ljal uchun berilgan mashqlarni o'zlashtirganlaridan so'ng, darsga maxsus vazifalar kiritiladi: musiqiy obrazning xarakter xususiyatlarini harakatlarda ko'rsata olish, bajara olish malakalarini shakllantirishga qaratilgan bo'ladi. Masalan: turli xarakterdagi marshlar orqali turlicha harakatlanishni o'rganadilar: sportdagi marshda - tetik, o'yinchoqlar marshida - yengil, oyoq uchida; harbiy marshda -baland qadam bilan va hakozo.
Birinchi sinfda o'qituvchining faoliyati bolalardagi maktabgacha muassasadagi tajribalarini yanada faollashtirish, shuningdek, harakatlarni o'zlashtirishga qaratilgan bo'lishi kerak: a) raqs elementlari b) jismoniy tarbiya elementlari. Bu yoshdagi o'quvchilar harakatlarni o'zlari o'ylab topadilar. Keyin esa o'qituvchi harakatlarning ifodali bajarilishiga e'tibor qaratadi, chunki bolalar harakatlarni musiqa bilan aloqasini tushunishlari, ularga tanish bo'lgan musiqiy o'yinlardagi harakatlarni qo'llay olish malakalarini shakllantirishga yordam beradi. Bolalar musiqaning xarakter va ifoda vositalarining o'zgarishini aniq sezishlari kerak. Musiqiy nutq elementlari. ifoda vositalari haqidagi taassurotlar ijodiy vazifalarda mustahkamlanadi. Birinchi sinf musiqa darsida musiqiy-ritmik harakatlarni tashkillashtirishda - bosh o'rinni o'yinlarga ajratish lozim. O'yinlar bolalarni musiqaga bo'lgan qiziqishini orttiradi, musiqiy obrazni qabul qilishga yordam beradi.