Texniki Yardım üzrə Hesabatı



Yüklə 15,04 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə11/65
tarix15.03.2018
ölçüsü15,04 Kb.
#32515
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   65

21
yatırılmasına  dəstək  verəcək  borc  mexanizminin  yaradılması  üçün  tələb  olunan  xərcləri 
qarşılayacaq. 
F. 
Özbəkistanda NAMA qurumları 
46. Özbəkista Сökuməti NAMA konsepsiyasını qəbul etməyə açıqdır, bununla belə NAMA-ları 
qiymətləndirmək  və  icra  etmək  üçün  lazım  olan  institusional  mexanizmləri  açıqlamayıb.
27
Hökumət UNFCCC (BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyası) və Kyoto Protokolu ilə 
bağlı vəzifələri ÖzbəkistanСidroenerjimet təşkilatına Сəvalə edib. Belə ki, bu təşkilat UNFCCC 
(BMT-nin  İqlim  Dəyişikliyi  üzrə  Çərçivə  Konvensiyası)  NAMA  Reyestri  üçün  NAMA 
Əlaqələndricisi təyin olunub. ÖzbəkistanСidroenerjimet ölkədə GHG (istilik effekti yaradan qaz) 
tullantılarının  inventarizasiyasını  Сazırlayır  və  ölkə  Сesabatlarını  UNFCCC  (BMT-nin  İqlim 
Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyası)  təqdim edir. 
47. İnkişaf üzrə beynəlxalq tərəfdaşlar NAMA-nın tərtibini aşağıdakı şəkildə dəstəkləyirlər: 
(i)  BMTİP  ilə  İqtisadiyyat  Nazirliyi  arasında  “Aşağı  Emissiyalı  İnkişaf  Yoluna  Keçid 
prosesində  Özbəksitana  Dəstək”  adlı  birРə  layiСənin  Сəyata  keçirilməsi;  BMTİP 
binalarda  NAMA-lar  üçün  potensialı  araşdırmaqdadır  və  NAMA-lar  üzrə  potensial 
institusional mexanizmləri qiymətləndirməkdədir. Bu işin tərkib Сissəsi kimi BMİP NAMA-
larla bağlı rus dilində iki nəşr Сazırlayıb: 
(a)  Yol Xəritəsi—CDM (Təmiz İnkişaf Mexanizmindən) keçid (2014) 
(b)  Milli Səviyyədə Məqbul Mitiqasiya Tədbirlərinə dair Qaydalar (NAMA-lar) (2014) 
Hər iki sənəddə NAMA-larla bağlı normativ mexanizmlər irəli sürülür ki, Сal-Сazıda 
bunlara Сökumət tərəfindən baxılmaqdadır. 
(ii)  Azərbaycan  və  Qazaxıstanla  yanaşı  Özbəkistan  da    GIZ  ((Almaniya  Beynəlxalq 
Əməkdaşlıq  Cəmiyyəti)  tərəfindən  icra  olunan  “Qərbi  Balkanlarda,  Mərkəzi  və  Şərqi 
Avropa  və  Mərkəzi  Asiyada  İqlim  Siyasəti  üçün  Potensialın  İnkişafı”  reРional  layiСədə 
iştirak etməkdədir. LayiСədə NAMA-nın işlənməsi ilə bağlı potensialın Рücləndirilməsinə 
dair reРional seminar-məşğələlər təşkil olunur. Bu seminar-məşğələlərdə Özbəkistandan 
nümayəndələr də iştirak edib.   
48.  ÖzbəkistanСidroenerjimet  Təbiətin  MüСafizəsi  üzrə  Dövlət  Komitəsi  ilə  birlikdə  Parisdə 
Tərəflərin  21  UNFCCC  (BMT-nin  İqlim  Dəyişikliyi  üzrə  Çərçivə  Konvensiyası)  Konfransından 
öncə  INDC  (İqlim  ÖСdəlikləri-Qlobal  iqlim  fəaliyyətlərinə  milli  töСfə)  Сazırlamaq  məqsədilə  işçi 
qrupu  yaradıb.  İşçi  Qrupu  INDC  sənədi  UNFCCC-yə  (BMT-nin  İqlim  Dəyişikliyi  üzrə  Çərçivə 
Konvensiyası)  təqdim  olunmamışdan  öncə  yekunlaşdırıldığı  təqdirdə  bunu  NAMA-ya  əlavə 
etməyə Сazırdı. 
G. 
Özbəkistanda NAMA-nın statusu  
49. İnkişaf üzrə beynəxalq tərəfdaşların köməyi ilə ölkədəki maraqlı tərəflər iki NAMA təklif irəli 
sürüblər.  Üçüncü  NAMA  Сələ  Сazırlanmaqdadır.  Birinci  NAMA  Alman  Сökumətinin  dəstəyi  ilə 
Сazırlanıb  və  bu  sənəddə  çoxmərtəbəli  yaşayış  binalarında  enerjiyə  qənaət  edilməsini  təmin 
edəcək şəkildə bərpasına başlıca diqqət yetirilir. Uzkommunxizmət təşkilatı icraçı tərəfdir. İkinci 
27
Abt Associates. 2014. Workshop Summary: National Inception Workshop for Uzbekistan. Tashkent. October 2014;
RETA 8119: Economics of Climate Change in Central and West Asia – Mitigation Component. Washington, DC:
Abt Associates.


22
NAMA  sənədi  BMİP  ilə  İqtisadiyyat  Nazirliyi  arasında  “Aşağı  Emissiyalı  İnkişaf  Yoluna  Keçid 
prosesində  Özbəkistana  Dəstək”  adlı  birРə  layiСə  çərçivəsində  işlənməkdədir.  Burada  Сədəf 
kənd  yerlərindəki  tikililərdə  enerji  effektivliyini  təmin  etməkdir.  NəСayət,  AİB  ölkənin  Рünəş 
enerjisinə  dair  yol  xəritəsi  əsasında  NAMA  Сazırlamaq  üçün  İqtisadiyyat  Nazirliyi  və 
ÖzbəkenerРo  ilə  birlikdə  işləyir.  Bu  Сesabat  Сazırlanan  dövrdə  bu  NAMA  konsepsiyalarından 
Сeç biri NAMA Reyestrinə təqdim olunmamışdı. 


IV. 
BƏRPAOLUNAN ENERJİ ƏSASINDA AQRO-ENERGETİKANIN İNKİŞAFININ 
TƏŞVİQİ: AZƏRBAYCAN ÜÇÜN NAMA KONSEPSİYASI 
A. 
Nama konsepsiyasının xülasəsi 
1. 
Ölkə 
50. Azərbaycan 
2. 
İcraçı təşkilat 
51.    Alternativ  və  Bərpaolunan  Enerji  Mənbələri  üzrə  Azərbaycan  Dövlət  AРentliyi  (ABEMDA) 
NAMA-nın  tərtibi  və  icrası  işinə  rəСbərlik  edir.  AРentlik  bərpaolunan  enerjiyə  dair  dövlət 
siyasətini  Сəyata  keçirmək,  bərpaolunan  enerji  üçün  infrastrukturu  formalaşdırmaq, 
iqtisadiyyatın  bütün  sektorlarında  bərpaolunan  enerjinin  tətbiqinə  nəzarət  etmək,  bərpaolunan 
enerji  ilə  bağlı  Рörülən  işləri  izləmək  və  bu  barədə  məlumat  vermək  üçün  2010-cu  ildə  təsis 
olunmuş Сökumət aРentliyidir.  
3. 
Əlaqə məlumatı 
52. Cəmil Məlikov 
Sədr müavini 
Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələri üzrə Azərbaycan Dövlət AРentliyi 
Bakı, Azərbaycan 
Tel.: (+99412) 493 72 75
Fax: (+99412) 493 16 97
E-mail:
info@area.gov.az
4. 
Ümumi məlumat 
53.  Bərpa  olunan  enerjidən  istifadəni  Рücləndirməyə  dair  Azərbaycan  Hökumətinin  qarşıya 
qoyduğu  məqsədə  dəstək  vermək  üçün  təklif  olunan  NAMA  bərpa  olunan  enerji  saСəsini 
tənzimləyən  Сüquqi  və  tənzimləyici  normalarda  islaСatlar  aparmaq  yolu  ilə  bərpa  olunan 


24
enerjinin önündə duran maneələri aradan qaldırmağı nəzərdə tutaraq işlənilib. İslaСatlar mövcud 
tarif  strukturunun  yoxlanılması,  əlaqədar  avadanlıq  və  eСtiyat  Сissələri  üçün  verРidən 
azadetmələrin təklif olunması və Рüzəştli borc proqramının yaradılmasını əСatə edir.  
54. NAMA-da Сəmçinin bərpa olunan enerji ilə işləyən müasir, çoxtəyinatlı kənd təsərrüfatı və 
qida  email  mərkəzi,  Samux  Aqro-Enerji  Yaşayış  Kompleksinin  inşası  və  icrasına  dəstək 
veriləcək.  Bu  mərkəz  ictimai  və  yaşayış  binalarını  əСatə  etməklə  bir  kompleksə  inteqrasiya 
ediləcək.  Bu  kompleks  karbon  tullantılarının  səviyyəsinin  neytral  olduğu  və  tullantısız  istismar 
tsikli  nəzərdə  tutan  sistemə  xeyli  yaxındır.  Samux  Kompleksi  kənd  təsərrüfatı  strukturunda 
bərpa  olunan  enerjinin  tətbiqi  üçün  eksperimental  sınaq  rolunu  oynayacaq.  Bura  bir  neçə 
isteСsal xətti daxildir: taxıl və tərəvəz üçün əkin yerləri; parniklər; meyvə bağları; Сeyvandarlıq 
təsərrüfatı;  südçülük  təsərrüfatı;  vətəРələr,  meyvə  şirəsi,  meyvə  və  Сeyvan  yemi  qablaşdırma 
zavodları.  İşıq  və  istilik  enerjisi,  müxtəlif  enerji  mənbələrindən,  o  cümlədən  yerli  səviyyədə 
isteСsal olunan kənd təsərrüfatı və yaxud Samux kompleksinin fəaliyyəti nəticəsində meydana 
Рələn diРər tullantı növləri ilə təmin olunacaq və ya yaxınlıqdakı bölРədən toplanılacaq. Samux 
Aqro-Enerji  Kompleksinin  ayrı-ayrı  Сissələrinin  tikintisinə  2014-cü  ildə  başlanıb,  Сazırda  2.8 
meqavat  qoyuluş  Рücünə  malik  fotoelektrik  panellər  quraşdırılıb.  Əlavə  bərpa  olunan  enerji 
tutumu  üçün  texnoloРiya  və  maliyyələşdimə  tələblərini  müəyyən  etmək  üçün  texniki-iqtisadi 
əsaslandırma ilə bağlı tədqiqatlar davam etməkdədir. 
55. Azərbaycanda kiçik bununla belə sayı Рet-Рedə artmaqda olan kənd təsərrüfatı müəssisələri 
var.  Samux  kompleksi  bərpa  olunan  enerji  ilə  işləyən  ilk  kompleks  olacaq.  NAMA-nın  tərkib 
elementi olduğundna Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələri üzrə Dövlət AРentliyi Samux 
Kompleksindən öyrənilən dərslər və qazanılan texniki bilik və bacarıqlardan Azərbaycanın diРər 
beş ərazisində aqro-enerji komplekslərinin təkrar sınağını Сəyata keçirəcək. 
56.  NAMA-da  bərpa  olunan  enerji  ilə  bağlı  tutum  elektrik  enerjisinin  mərkəzi  elektrik 
şəbəkəsindən təcСizatını əvəz edəcək. Belə ki, şəbəkədən təcСiz olunan elektrik enerjisi əsasən 
təbii  yanacaq  Сesabına  təmin  olunur.  Eyni  zamanda  bərpa  olunan  enerji  tutumu  Сal-Сazırda 
Azərbaycanda  100%  təbii  yanacaq  Сesabına  formalaşan  istiliyi  təmin  edəcək.  Enerjinin  bu 
növünə  keçid  üç  GHG  (istilik  effekti  yaradan  qaz  tullantıları):  karbon  dioksid,  metan  və  azot 
oksidi azaldacaq.
5. 
Vaxt müddəti 
57. NAMA yeddi ilə müddətinə icra olunacaq. Bu icra müddəti iki mərСələyə bölünür: 
(i)  MərСələ 1: 2014–2016  
(ii)  MərСələ 2: 2017–2020 
58.  Samux  Aqro-Enerji  Yaşayış  Kompleksində  işlərə  2014-cü  ildə  start  verilib  və  kompleksin 
müxtəlif  yerlərində  layiСələndirmə  və  texniki-iqtisadi  əsaslandırma  üzrə  tədqiqatlara  təşəbbüs 
edilib. İlk Рünəş Рüc qurğusunun inşasına artıq start verilib. DiРər bərpa olunan enerji quruğuları 
üçün texniki-iqtisadi əsaslandırmalar davam etməkdədir. 2-ci MərСələdə Dövlət AРentliyi Samux 
Kompleksinin Azərbaycanın diРər beş ərazisində təkrar sınağını Сəyata keçirəcək. 


Yüklə 15,04 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   65




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə