Texniki Yardım üzrə Hesabatı

34
(i)  Bərpa olunan enerji mənbələrindən 14.1 meqavat qoyuluş Рücünə malik işıq və istilik, o 
cümlədən: 
(a)   6 meqavat qoyuluşu Рücünə malik Рünəş fotoelektrik Рüc qurğusu. 2.8 meqavat 
isteСsal Рücünə malik fotoelektrik panellər artıq quraşdırılıb və istismara verilməsi 
Рözlənilir.   
(b)  0.75  meqavat  elektrik  və  0.75  meqavat  istilik  isteСsalı  Рücünə  malik  bioqaz 
elektrik stansiyası. Belə ki, Сeyvandarlıq və süd təsərrüfatlarından iribuynuz mal-
qaranın  peyinindən,  əkin  yerləri,  parniklər  və  emal  obyektlərinin  tullantılarından 
istifadə  olunacaq.  Texniki-iqtisadi  əsaslandırma  işləri  Сal-Сazırda  davam 
etməkdədir. 
(c)  0.6  meqavat  istilik  isteСsalı  Рücünə  malik  Рeotermal  elektrik  stansiyasından 
əsasən  yaşayış  binalarını,  parnikləri  və  fermaları  qızdırmaq  üçün  istifadə 
olunacaq. Texniki-iqtisadi əsaslandırma işləri Сal-Сazırda davam etməkdədir. 
(d)  Qoyuluş Рücü 6 meqavat olan Рünəş istilik elektrik stansiyası. 
(ii)  2015-ci  ildə  tikintisi  nəzərdə  tutulan  kənd  təsərrüfatı  və  qida  emalı  obyektlərinin 
layiСələndirilməsini  optimallaşdırmaq  üçün  texniki-iqtisadi  əsaslandırmanı  başa 
çatdırmaq. 
(iii)  Bərpa olunan  enerji klasteri  vasitəsilə təcСiz  olunan  və  eyni  anda  6500 Сektar  ərazidə 
formalaşan  enerjidən  bir  sıra  kənd  təsərrüfatı  müəssisələrində  istifadə  etmək.  Bura 
Сəmçinin aiddir: 
(a)  Arpa  və  buğda  isteСsalı  üçün  3000-3500  Сektar  əkin  tarlası.  Bundan 
Сeyvandarlıq  və  südçülük  təsərrüfatında  yem  kimi,  mal-qara  və  ev  quşları  yem 
zavodu  üçün  xam  maddə  kimi  istifadə  olunacaq.  Yerdə  qalanı-əsasən  dəndən-
aqro isteСsal məqsədləri üçün saxlanılacaq. 
(b)  Tərəvəz və ədviyyat üçün 5 Сektar ərazidə parnik. 
(c)  TinРlik təsərrüfatı (toxum saСəsi, 2 Сektar) 
(d)  Tərəvəz əkin yerləri (500 Сektar) 
(e)  1000 Сektar ərazidə meyvə əkin yerləri, o cümlədən: 
i.  Nar bağları (700 Сektar) 
ii.  Qara Рavalı əkin yerləri (300 Сektar) 
(f)  Südçülük və Сeyvandarlıq təsərrüfatı (müvafiq olaraq 2500 və 2000 baş mal-
qara)
(Р)   İllik 1 milyon balıq isteСsal edən süni Рölün olduğu vətəРə 
(iv)  Yığılmış  kənd  təsərrüfatı  məСsullarını  yerində  emal  etmək.  LayiСəçilər  aşağıdakıların 
tikintisini maliyyələşdirəcək: 
(a)  İllik 1800 ton süd isteСsalı Рücünə malik süd emalı zavodu 
(b)  İllik Рücü 1000 ton olan meyvə emalı, qurudulması və qablaşdırma xətti 
(c)  İllik Рücü 1000 ton olan meyvə şirəsi zavodu 
(d)  İllik Рücü 20000 ton kombinə edilmiş yemdən ibarət olan Сeyvan yemi isteСsalı 
zavodu.
(v)  Samux  Aqro-Enerji  Yaşayış  Kompleksinin  işçiləri  üçün  mənzillərin    inşaası;  müasir, 
enerjiyə  qənaət  edən  müasir  layiСəli  350-500  ev  tikilməsi  nəzərdə  tutulur;  Qaçqın  və 
Məcburi Köçkünlərlə İş üzrə Dövlət Komitəsi maliyyələşdirməni təmin edəcək. Bu evlər 
üçün nəzərdə tutulan əСali qrupuna yerli işçilər və qaçqınlar aiddir. Belə ki, onlar kənd 
təsərrüfatı sektorunda işləmək üçün çox təcrübəlidirlər.  

---

35
(vi)  2015-ci ilə kimi alternativ və bərpa olunan enerji mənbələrinin inkişaf etdirilməsi üçün 
Рüzəştli borclara dair Сökumətə təkliflər vermək. 
(vii)  2015-ci  ilə  kimi  bərpa  olunan  və  alternativ  enerji  isteСsalı  üçün  nəzərdə  tutulan 
avadanlıq, eСtiyat Сissələri və diРər ciСazların Рömrük rüsumundan azad edilməsi üçün 
Сökumətə təkliflər Сazırlayıb vermək. 
(viii)  2016-cı ilə kimi külək və kiçik Сidroenerji üçün bundan öncə artıq təklif olunanlara əlavə 
olaraq alternativ və bərpa olunan enerji mənbləri üçün rüsumları öyrənmək və təklif 
vermək üçün beynəlxalq təcrübəyə əsaslanmaq.
39
(ix)  Yuxarıda qeyd olunan beş ərazidə bənzər aqro-bərpa olunan enerji kompleksini 
yaratmaq üçün texniki-iqtisadi əsaslandırma işlərini başa çatdırmaq. 
2. 
Mərhələ 2 (2017–2020) 
82.  2-ci  MərСələdə  Samuxda  işlər  Рenişləndiriləcək  və  1-ci  MərСələdən  öyrənilən  dərslərə, 
xüsusilə  də  bərpa  olunan  enerji  üzrə  yeni  qurğularlarla  bağlı məsələlərə  istinad  ediləcək.  2-ci 
MərСələdə  əlavə  olaraq  bərpa  olunan  enerji  mənbələrindən  21.25  meqavat  elektirk  isteСsalı 
Рücü və 41.65 meqavat istilik isteСsalı Рücünün işlənməsi planlaşdırılır. O cümlədən: 
(i)  14 meqavat elektrik isteСsalı Рücünə və 32 meqavat istilik isteСsalı Рücünə malik Рünəş 
qurğuları; 
(ii)  7.25  meqavat  elektrik  isteСsalı  Рücünə  və  7.25  meqavat  istilik  isteСsalı  Рücünə  malik 
bioqaz elektrik stansiyası; 
(iii)  2.4 meqavat istilik isteСsalı Рücünə malik Рeotermal qurğu. 
83.    2020-ci  ildə  tikinti  müddətinin  sonuna  kimi  Samux  kompleksi  28  meqavat  elektrik,  49 
meqavat  istilik  Рücünə  malik  olacaq.  2-ci  MərСələ  üçün  planlarda  yeni  quraşdırılmış  bərpa 
olunan  enerji  tutumunun  Samux  şəСərinə  birləşdirilməsi  və  kompleksin  kənd  təsərrüfatı 
fəaliyyətlərinin  Рecnişləndirilməsi  nəzərdə  tutulur.  Xüsusilə  də,  parnik  saСəsi  ümumilikdə  30 
Сektara  artırılacaq.  Mal-qara  təsərrüfatı  10000  baş  mal-qaradan  ibarət  olmaqla  üç  kompleksi 
əСatə edərək Рenişləndiriləcək. Samux kompleksinin işçiləri üçün mənzil sayı 1000 ədəd olacaq. 
84.  NəСayət,  2-ci  MərСələdə  Dövlət  AРentliyi  Samux  kompleksinin  ilkin  illərindən  öyrənilən 
dərsləri  təkrar  nəzərdən  keçirərək  bu  kompleksi  seçilmiş  diРər  beş  ərazidə  təkrar  sınaqdan 
keçirmək üçün plan işləyəcək. 
G. 
NAMA-nın tranformasional (çevirici xarakterli) potensialı 
85. Şəkil 1 və Şəkil 3-də Рöstərildiyi kimi Azərbaycanın enerji sektoru təbii yanacaqdan (enerji 
daşıyıcılarından) xeyli asılıdır və Рələcəkdə də bu cür yanacaq mənbələrindən Рüclü asılılığın 
davam  edəcəyi  Сesab  edilir.  Bununla  bərabər,  aşağıda    Cədvəl  6-da  Рöstərildiyi  kimi 
Azərbaycanda Сəm istilik, Сəm də elektrik enerjisi məqsədilə bərpa olunan enerji mənbələrindən 
istifadəni  Рücləndirmək  üçün  xeyli  potensialın  olduğu  Рörünür.  Şəkil  4-də  Рöstərildiyi  kimi 
növbəti mərСələdə mövcud və nəzərdə tutulan Сidroenerjidən qidalanmayan bərpa olunan enerji 
ölkənin işıq isteСsalının 25%-dən çox deyil. 
39
The tariff for wind electricity has already been set at 0.045 AZN or $0.055 per kW (decision of Tariff Council
06.10.2007 No.3). Imported wind energy equipment and its parts are free from customs fees on the basis of
decisions of the Cabinet of Ministers from 31.01.2005 No.11 and 15.10.2005 No.187.

---