- 95 -
А.Берже. Тифлис, 1868, документ 1436, с. 702-705.
5. МИЭБГК, т. VII, ч. I. , с. 393.
6. Григорьев В. Статистическое описание Нахичеванской провинции. Санкт-
Петербург: СПб, 1833, 263 с.
7. Шавров Н. Новая угроза русскому делу в Закавказье. СПб, 1911, 148 с.
8. Величко В.Л. Кавказ. Русское дело и междуплеменные вопросы. Баку: Элм,
1990, 176 с.
9. Глинка С. Описание переселения армян азербайджанских в пределы
России. Баку: Элм, 1990, 145 с.
10. Грибоедов А.С. Записка о переселении армян из Персии в наши области.
Сочинения в 2-х тт., т. 2. Москва, 1971, 476 с.
11. МДТА Грузии, Ф. 2. сп. 1, дело 3859, стр. 314, л. 20.
12. Кавказский календарь 1897 г., LXIII – Елизаветская губерния. СПб, 1904.
13. Кавказский календарь Российской империи 1896 г., V отд. с.48-61.
14. Исмайлов М.А. События вокруг НКАО в кривом зеркале фальсификаторов
(сборник материалов). Институт истории Академии Наук Азербайджанской
ССР. Баку, 1989, 90 с.
15. Источники по Азербайджанской истории. Баку, Элм, 1989, 479 с.
16.
http://garabagh.net/content57ru.html#sthash.
17. Помпеев Ю. Кровавый омут Карабаха // «Литературный Азербайджан»,
1992, № 5, с. 5-19.
18. Иванов Р.Н. Нашествие. – Москва: Герои Отечества, 2009.- 448 с.
19. Грибоедов А.С. Горе от ума. Письма и записки. Баку: Маариф, 1989, 401 с.
20.
http://garabagh.net/content_50_ru.html.X3CGeoFK.
XÜLASƏ
Hüseyn Adıgözəlov
Rus ədəbi mənbələrində ermənilərin gəlmə olduqlarının sübutu
Məqalədə problem mövcud tarixi faktlar, arxiv sənədləri, internet saytları və müxtəlif dövr
rus
ədəbi
mənbələri
əsasında
araşdırılır,
A.S.Qriboyedovun,
N.Şavrovun,
S.Qlinkanın,
V.Qriqoryevin, Y.Pompeyevin, R.İvanovun və başqalarının əsərləri təhlil edilir. Müəllif ermənilərin
Qafqaza, o cümlədən Azərbaycan ərazilərinə XIX əsrin birinci yarısından başlayaraq əvvəlcə çar
Rusiyasının, sonrakı dövrlərdə isə sovet imperiyasının təcavüzkar siyasəti nəticəsində köçürülərək
yerləşdirildiklərini, xalqımıza qarşı torpaq iddialarının əsassız olduğunu elmi dəlillərlə əsaslandırır.
ABSTRACT
Huseyn Adıgozalov
In Russian literaru sources the prof of armenians beinq miqrant
The article explores the problem on the basis of present historical facts, archive documents,
internet sites and russian sources of different periods and analuses the works by A.S. Griboyedov,
N.Shavrov, S.Glinka, V.Grigoryev, Y.Pompeyev, R.Ivanov, etc. The author substantiates that the
armenians were placed in the caucasus, including Azerbaijan lands in the first half of the XIX
century as on aggressive policy of the soviet empire with scientific evidences. At also considers the
territorial claims of the armenians against our people to be groundless.
NDU-nun Elmi Şurasının 23 yanvar 2015-ci il tarixli qərarı ilə çapa tövsiyə
olunmuşdur (protokol № 05)
Məqaləni çapa təqdim etdi: Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Q.Qurbanlı
- 96 -
НАХЧЫВАН ДЮВЛЯТ УНИВЕРСИТ ЕТ И. ЕЛМИ ЯСЯРЛЯР, 2015, № 1 (66)
NAKHCHIVAN ST AT E UNIVERSIT Y
.
С ЖЫЕНТЫФЫЖ WО РКС , 2015, № 1 (66)
НАХЧЫВАНСКИЙ ГОСУДАРСТ ВЕННЫЙ УНИВЕРСИТ ЕТ . НАУЧНЫЕ ТРУДЫ, 2015, № 1 (66)
VÜQAR RƏHİMZADƏ
AMEA Naxçıvan Bölməsi
vuqarrehimzade@mail.ru
UOT:654.19
KİV-İN “DÖRDÜNCÜ HAKİMİYYƏT” KİMİ FUNKSİYALARI
Açar sözlər: Kütləvi informasiya vasitələri, hakimiyyət, siyasət, ictimai rəy, manipulyasiya,
siyasi sosiallaşma, ictimai şüur, siyasi institut
Keywords: mass media, government, politics, public opinion, manipulation, political
socialization, public consciousness, political institution.
Ключевые слова: средства массовой информации, власть, политика, общественное
мнение, манипуляция, политическая социализация, общественное сознание, политический
институт
İnsanların birgə mövcudluğu bütün dövrlərdə onların həyatlarının təşkilinə, fəaliyyətlərinin
idarə olunmasına ehtiyac duymuşdur, hazırda isə bu, informasiya olmadan mümkün deyil.
İnformasiyanın ötürülməsi KİV tərəfindən həyata keçirilir. Xalqın sosiallaşması cəmiyyətin siyasi
mədəniyyətinin formalaşmasında, siyasi və ictimai, eləcə də demokratik davranışı və əsas
hüquqların qorunması ilə bağlı qərarların verilməsi və obyektiv həyata keçirilməsində, gündəlik
məlumat ehtiyacının ödənilməsində əhəmiyyətli rol oynayır. Ona görə də kütləvi informasiya
vasitələrinin siyasi və mənəvi-əxlaqi dəyərlərə müvafiq olaraq cəmiyyətin təşkilati təsir sisteminə,
müəyyən həyat tərzinin təbliğatına birbaşa daxil olmasını bildirən funksiyasını da icra etməsi
təsadüfi deyil.
KİV-in sosial-siyasi proseslərə çox geniş təsir imkanları vardır. Yəni hər bir təşkilati
idarəetmədə sosial-siyasi güc KİV vasitəsilə informasiya mühitinə birbaşa və ya dolayısı ilə təsir
göstərərək, bu mühitdə iştirak etməyə can atır.
Bir sıra Qərb tədqiqatçılarının fikrincə, KİV-in fəaliyyətinin aktivləşməsi siyasi partiyaların
təşkilat strukturunun inteqrasiyasına səbəb olmuşdur. Siyasi proseslərin tənzimlənməsində və
həyata keçirilməsində kütləvi informasiya vasitələrinin əsas mexanizm kimi çıxış edərək, siyasi
təşkilatlanmanı əvəz etməsi barədə tezisin formalaşmasında və yayılmasında öz əksini tapmışdır.
(1, səh. 335)
Tədqiqatçılar müasir siyasi proseslərdə KİV-in informasiya texnologiyaları inqilabında xüsusi
rolunu qeyd edirlər: “Əgər klassik siyasi sistemdə siyasi bilik siyasi varlıq və siyasi mövcudluq
sferası ilə əlaqələndirilirdisə, virtual məkandan istifadə edən informasiya “inqilabı” isə yeni
informasiyanı dərhal siyasi fəaliyyət sferasına ötürür. İnformasiyanın praktikada tətbiqinin səmərəli
üsullarını tapmaq üçün ondan istifadə edilməsi – informasiya cəmiyyətində siyasi idarəetmə də
məhz budur” (2, səh. 17).
Siyasi proseslərin virtuallığı, xaotikliyi, qeyri-xəttiliyi və diskretliyi informasiya “inqilabı”nın
əsas səbəblərindəndir. Bu zaman informasiya siyasi resurs kimi siyasi sferada istifadə oluna bilən
bir sıra yeni keyfiyyətlərlə şərtlənir. Təbii ki, əmək və pul ehtiyatlarından fərqli olaraq, informasiya
istifadə olunduqca azalmır, ona görə də onun siyasi təsiri hər hansı auditoriyaya kifayət edir.
Bundan başqa, informasiya dərhal məkan boyu yayılır və ondan eyni vaxtda ən müxtəlif siyasi
aktorlar istifadə edə bilərlər. Cəmiyyətin siyasi mobilliyi nöqteyi-nəzərindən, informasiya resursu
göstərilən təsirin hər şeyi əhatə etməsi və eyni zamanda olması üstünlüyünə malikdir. Lakin
informasiya “inqilabı”na qədər bu, praktik cəhətdən mümkünsüz idi (3, səh. 17-18).