Tofiq Huseynzade--seir--kitab 1111. indd
Yüklə 21,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
Tofiq Məhəmməd oğlu Hüseynzadə 110
«Vətəni sevməyən alçaqdır, alçaq! Min il yaşasa da, gülməyəcəkdir. Vətənçün yaradan hünərə bir bax, Vətənlə yaşayıb, ölməyəcəkdir!». «Vətənimdir» adli qəzəlində (17.07.1968) doğma Azərbay- canini Günəşə bənzədərək onun bütün aləmə «nur saçmasin- dan» qürur duyur: «Günəş kimi aləmə nur saçır Azərbaycanım, Odların nişanəsi, xoş diyarım – vətənimdir». «Olmaram» adli şeirində (1968 mart) da hətta «ömrünün üstünü əcəl alsa belə, Vətən andini poza bilməyəcəyini», vətən sevgisinin ən yüksək zirvədə dayandiğini belə təsvir edir: «Qəlbimin, soruşma ilk andını, gəl, Yaşa Vətən üçün, Vətən tək yüksəl! Ömrümün üstünü alsa da əcəl, Bu, təmiz andımı pozan olmaram». Şair, «Yaxşidi» adli şeirində (16.07.1968) vətənə olan hüdud - suz məhəbbətini dilə gətirir:
«Yanar ürəyim» adli şeirində (1968 may) ilhamini Vətəndən aldiğini bildirir, doğma Vətənini – şərəfi hesab edir:
Xəyal cığırı – I cı̇ld 111
«Gəl, Vətən deyəndə, düşün bir həyat, Layiqdir insana bu şərəf, bu ad. İlhamı Vətəndən almasam, heyhat, Axışan şam kimi sönər ürəyim». «Bülbül və çoban» (əfsanə) adli, çox maraqli süjet xəttinə malik şeirində (04.06.1968) Vətən xəyanətini namussuzluq kimi qiymətləndirir:
Şairin «Biz kimik?..» adli şeiri (09.11.1968) vahid Vətəni- mizin ayri-ayri bölgələrə bölünməsi, yerlibazliq və sair mənfi təzahürlərin qətiyyətlə pislənilməsi baximindan çox ibrəta- mizdir:
«Vətən sevgisi» adli şeirində (02.01.1970) də eyni ülvi hiss- ləri bölüşür, şeirlərini Vətən sevgisi ilə qələmə aldiğini, öz iki gözünü də Vətənə verməyə hazir olduğunu bəyan edərək, qəlb kuzəsindən axan qaynar vətən sevgisini qələmə alir:
Tofiq Məhəmməd oğlu Hüseynzadə 112
«Doymuram yurdumun gözəlliyindən, Saxlaya bilmirəm bu həyəcanı. Dəyişə bilmirəm heç şey ilə mən, Vətənim, vətənim Azərbaycanı. Öz şirin kəlməmi, şirin sözümü, Vətən eşqi ilə yazıram hər dəm. Daha çox sevdiyim iki gözümü Vətənə verməyə hazıram hər dəm». T.Hüseynzadə şeirlərində Vətən sevgisi ilə yanaşi, fəlsə- fi mühakimələr fonunda yüksək əxlaqi dəyərləri, sonsuz həyat sevgisini, düzlüyün, həqiqətin, safliğin yaninda olduğunu da tərənnüm edir, alçaq insani hiss və niyyətləri, xüsusiyyətləri kəskin dillə qamçilayir. Onun «Doymaram mən» adli şeirinin (10.02.1969) əsas ideya məzmununu insanlara, həyata məhəb- bət, namus, vicdan, həqiqəti uca tutmaq, vətən məhəbbəti, hə- mişə yaşamaq, var olmaq arzusu təşkil edir:
Xəyal cığırı – I cı̇ld 113
Aylar keçib, il aşsam da, Əsrləri dolaşsam da, Zaman-zaman yaşasam da Yaşamaqdan doymaram mən». «Gülməyəcəkdir» adli şeirində (21.11.1968) şairin fəlsəfi düşüncələr işiğinda vətən və həqiqət sevgisi, ömrün, həyatin fa- niliyi, dünyanin fani var-dövlətinə, şöhrətinə nifrət açiq duyulur: «Dünyada hər bir şey ölüb, getsə də Həqiqət heç zaman ölməyəcəkdir. Vətəni canından artıq sevməyən, Min il yaşasa da, gülməyəcəkdir. Dünyanı səyyar tək gəzib, dolansan Vara nifrət edən tapılmaz asan. Şöhrətə qul olan, satılan insan Payını qardaşla bölməyəcəkdir. Ömür nə şirindir, şirindən şirin, Bəlkə də, eşqidir bir al səhərin. Ömür mənasını lap dərin-dərin Düşünün. O, bir də gəlməyəcəkdir». «Azərbaycan dilində» adli şeirdə (28.02.1969) o, doğma Ana dilinə dərin sevgisini, bu dilin xoşbəxt gələcəyini ən ülvi hisslər və ifadələrlə tərənnüm edir: «Bəxtiyaram, bəxtiyar! Dillərə düşüb adım. Tofiq Məhəmməd oğlu Hüseynzadə 114
Gözəl bilir hər diyar, Biliyi, elmi aldım Azərbaycan dilində. Xoş ahəngli səsimi Sinə dolu deyirəm: – Millətlərin səsini Eşitmək istəyirəm Azərbaycan dilində!» «Günahkaram» adli şeirində (01.02.1972) isə, – «Ana dili, ey böyük! Sən, ey qəlb açarımız! Səni atıb-tutmağa Varmı ixtiyarımız? Verdim sənə qəlbimi, Məni nadan saydılar...» – deyərək, yaşadiği mühitdə – keçmiş SSRİ dövründə Azər- baycan dilinə göstərilən ikinci dərəcəli münasibəti, doğma dilini dərin məhəbbətlə sevənlərin «nadan» sayildiğini şeirinin dili ilə kəskin qinayir. Əksər şairlərdə olduğu kimi, onun da ilk şeirləri və yara- diciliğinin böyük hissəsi gəncliyinin ilhami, yaşadiği mənəvi dünyasi – şeirlərində tez-tez andiği, vəsf etdiyi, «Dilbər» adli qiza dərin sevgisi ilə bağli olmuşdur. Lakin Tofiq Hüseyn- zadənin sevgi şeirləri də yalniz sadəcə sevgi, eşq, məhəbbət məzmununda güclü estetik zövqə əsaslanan təsir imkanlari ilə
Yüklə 21,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|