Toshkent moliya instituti hisob va audit fakulteti «buxgalteriya hisobi» kafedrasi
Yüklə 0,77 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
3 KIRISH Bitiruv malakaviy ishining dolzarbligi. Bozor munosabatlari rivojlangan mamlakatlar iqtisodiyotida xizmat ko’rsatuvchi korxonalarning ulushi yalpi ichki mahsulot tarkibida ancha yuqori. Shu sababli, respublikamizda xizmat ko’rsatuvchi korxonalari faoliyatini tashkil qilish va jahon tajribasi asosida takomillashtirish dolzarb muammolardan hisoblanadi. Xizmat ko’rsatuvchi korxonalar iqtisodiyotni rivojlantirishda alohida ahamiyat kasb etadi. Mamlakatimiz mustaqilikka erishgandan keyin oldingi iqtisodiy tizim o’rniga xalqaro standartlarga mos demokratik huquqiy davlat barpo etish modeli tanlab olindi. O’tish davri sharoitida huquqiy asoslarni shakllantirish, islohotlarning qonuniy-huquqiy bazasini mustahkamlash va rivojlantirish vazifasi qo’yildi. Shuningdek , davlat mulkiga asoslangan mulkchilik shaklini isloh qilish hisobiga ko’p ukladli iqtisodiyot yaratish masalasi ustuvor yo’nalish sifatida qabul qilindi. Iqtisodiyotni modernizatsiya qilish sharoitida respublikamizda olib borilayotgan islohotlarning keng miqyosda rivojlanishi iqtisodiyotning barcha tarmoqlarida kuzatilmoqda. Tabiiyki mamlakat rivojlangani sari yangi tarmoqlar va sohalarga ehtiyoj paydo bo’ladi. Yangi tarmoq va sohalarning rivojlanishi o’z navbatida mamlakat rivojiga o’z hissasini qo’shadi. Respublikamizda xizmat ko’rsatish sohalarini rivojlantirish, iqtisodiyotni bozor qonuniyatlari talablariga muvofiqlashtirish, mamlakatda aholi ehtiyojlarini qondira oladigan xizmat ko’rsatish sohalarini rivojlantirish kun masalasi hisoblanadi. Shu o’rinda, Prezidentimiz I.A.Karimov ta’kidlaganidek, «… buning uchun iqtisodiyotda tarkibiy o’zgarishlarni amalga oshirish, … uni doimiy ravishda modrnizatsiya qilish va yangilab borish, o’z mahsulot va xizmatlari bilan jahon iqtisodiyoti va savdo tizimida munosib o’rin egallay oladigan zamonaviy tarmoqlarni jadal rivojlantirish lozim» 1 . 1 I.A.Karimov. Tinchlik va xavfsizligimiz o’z kuch-qudratimizga, hamjihatligimiz va qat’iy irodamizga bog’liq. T.12.-T.: ,,O’zbekiston’’. 2004.-399 b.(b.198).b. 4 Bugungi kunda aholiga xizmat ko’rsatuvchi umumiy ovqatlanish, chakana va ulgurji savdo shuningdek, avtotransport korxonalari, sartaroshxonalar aholining og’irini yengil uzog’ini yaqin qilishga xizmat qilmoqda. Prezidentimiz ma’ruzasidan bilishimiz mumkinki:»2012-yilda xizmat ko‘rsatish sohasi ham yuqori sur’atlar bilan rivojlandi. Aholiga ko‘rsatilgan xizmatlar hajmi qariyb 15 foizga o‘sdi, ushbu sohaning mamlakatimiz yalpi ichki mahsulotidagi ulushi esa bugungi kunda 52 foizdan ziyodni tashkil etmoqda» 2 Xizmat ko’rsatuvchi korxonalarni tashkil etish va ularni yuritishdan asosiy maqsadi foyda olish bilan birgalikda, bu aholini ishsiz qatlamini ish bilan ta’minlashdan iboratdir. Albatta bunday korxonalar iqtisodiyotning yetakchi sohasi hisoblanadi. Mamlakatning asosiy makroiqtisodiy ko’rsatkichlarida ishsizlik darajasi va ish bilan ta’minlanganlik darajasi ham hisobga olinadi. Shunday ekan ana shunday aholiga ham xizmat ko’rsatuvchi, ham aholini ish bilan ta’minlovchi korxonalarning tashkil etilishi ijobiy holdir. Xizmat ko’rsatuvchi korxonalar bugungi mamlakatizning ajralmas qismiga aylanib bormoqda. Chunki mamlakatimiz yalpi ichki mahsulotida xizmat ko’rsatish sohasi asosiy qismni egallaydi. Hayotimiz qancha rivojlangani sari xizmat ko’rsatish sohasiga talab ortib boraveradi. Insonlarning hayoti qancha yengilashgani sari insonlar undanda yengiliga harakat qilaveradi. Shunday ekan bugungi kunda xizmat ko’rsatish sohasini yangilash va modernizatsiya qilish, yangi-yangi sohalarni o’ylab topish bugungi kunning asosiy kun masalasi hisoblanadi. Ushbu vazifalarni muvafaqqiyatli bajarish mamlakatimizda xizmat ko’rsatish korxonalari buxgalteriya hisobini yanada takomillashtirish, ular amaliyotiga buxgalteriya jarayonining rivojlangan davlatlar iqtisodiyotida qo’llanilayotgan shakllari va usullarini joriy etishni talab etadi. 2 O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovning 2012-yilda mamlaktimizni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish yakunlari hamda 2013-yilga mo’ljallangan iqtisodiy dasturning eng muim ustuvor yo’nalishlariga bag’ishlangan vazirlar mahkamasining majlisidagi ma’ruzasi. 5 Xizmat ko’rsatuvchi korxonalar iqtisodiy samaradorligini oshirish ko’p jihatdan ular amaliyotida buxgalteriya hisobi va audit tizimini oqilona tashkil etish va yuritishni taqozo etmoqda ayni paytda soha korxonalari faoliyatida buxgalteriya hisobi va audit an’anaviy tarzda tashkil qilinganligi sababli ularni xalqaro standartlar asosida tubdan isloh qilish talab etilmoqda. O’zbekiston respublikasi boshqa rivojlangan mamlakatlarga qiyos qilganimizda anchagina yangi va yosh davlat hisoblanadi. Lekin bugungi kunda uning erishgan yutuqlari maqtovga loyiqdir. Malakatimiz mustaqilikka erishganiga endigina 22 yil bo’lgan bo’lsada mamlakatimiz erishgan yutuqlari havas qilsa arzirlidir. Yurtimizga har yili ko’plab sayyohlar, mehmonlar, ishbilarmonlar, biznesmenlar va ko’plab boshqa soha egalari tashrif buyurishadi. Albatta ular ham yashash sharoitimizga turmush tarzimizga alohida e’tibor bilan qarashadi. Mamlakatimizning xizmat ko’rsatish sohalari bilan qiziqishadi. Jumladan transport sohasini rivojlanganligiga, umumiy ovqatlanish, bozorlarimizdagi savdo sohasini qay tarzda ekanligi barchani qiziqtirmasdan qolmaydi. Xizmat ko’rsatuvchi korxonalarning mamlakat iqtisodiyotini yuksaltirishdagi zaruratini quyidagilar orqali belgilash mumkin: korxonalarga zarur moddiy resurslarni etkazib berish orqali ular faoliyatida takror ishlab chiqarishning uzviyligi samaradorligini ta’minlash; aholining yuqori sifatli tovarlar va xizmatlarga bo’lgan ehtiyojini qondirishga ko’maklashish; aholiga sifatli transport xizmatlarini ko’rsatish; ichki bozorni iste’mol tovarlari bilan doimiy ravishda ta’minlab turish; ishlab chiqarilgan maxsulotlarni respublikaning turli hududlari aholisi va iqtisodiyot tarmoqlari o’rtasida taqsimlash; aholiga turli xil maishiy xizmatlarni ko’rsatish; Yüklə 0,77 Mb. Dostları ilə paylaş:
|