54
NƏCASƏTLƏR
Amma öz libasının, yaxud ümumiyyətlə istifadə etmədiyi və
başqasının olan paltarın nəcis olması barəsində şəkk etsə, öz
paltarından çəkinməsi lazım deyil.
PAK ŞEYLƏRİN NƏCİS OLMASI YOLLARI
Məsələ 126: Əgər pak bir şey, nəcis bir şeyə dəyərsə və
onlardan biri və ya hər ikisi rütubətin bir-birinə keçəcəyi şəkildə
yaş olarsa, pak olan şey də nəcis olar. Əgər rütubət o birinə
sirayət etməyəcək qədər az olsa, pak olan şey, nəcis olmaz.
Məsələ 127: Əgər pak şey nəcis şeyə dəyərsə və insan
onlardan birinin və ya hər ikisinin rütubətli olub-olmadığında
şəkk edərsə, pak olan şey nəcis olmaz.
Məsələ 128: İnsanın hansının nəcis, hansının pak olduğunu
bilmədiyi iki şeydən birinə, yaş olan pak bir şey toxunarsa,
ehtiyata əsasən nəcis olur.
Məsələ 129: Yer, parça və buna bənzər şeylər yaş olduqları
zaman, bunların yalnız nəcasətin dəydiyi hissələri nəcis olur,
qalan hissələri pakdır. Xiyar, qovun və buna bənzər şeylər də
eyni hökmü daşıyır.
Məsələ 130: Şirə, yağ və buna bənzər şeylərdən, bir az
götürüldükdə, yeri boş qalmayacaq qədər axıcıdırsa onun bir
nöqtəsi nəcis olduğu halda, hamısı nəcis olur. Amma əgər ondan
bir az götürüldüyü zaman yeri boş qalacaq şəkildə qatı olsa və
sonradan dolursa, bu halda yalnız nəcisin dəydiyi yer nəcis olur.
Buna görə əgər siçanın füzləsi ona düşərsə, sadəcə onun düşdüyü
yer nəcis, qalan hissəsi isə pakdır.
Məsələ 131: Milçək və ya ona bənzər həşərat yaş olan nəcis
bir şeyin üzərinə qonduqdan sonra, uçub yenə yaş olan pak bir
şeyin üzərinə qonarsa, insan da onun özü ilə birlikdə nəcasət
daşıdığını bilsə, o pak şey də nəcis olur. Əgər bilməsə, pakdır.
Məsələ 132: Bədənin tərləmiş olan bir yeri nəcis olduğu
halda, tər oradan bədənin ayrı hissələrinə yayılarsa, tərin
İzahlı şəriət hökmləri
55
yayıldığı yerlər nəcis olar. Əgər tər başqa bir yerə yayılmazsa,
bədənin digər hissələri pakdır.
Məsələ 133: Burun və boğazdan gələn qatı bəlğəmin içində
qan varsa, qan olan hissələri nəcis, digər hissələri isə pakdır.
Buna görə əgər bu bəlğəm ağızın və burunun xaricinə dəyərsə,
bəlğəmin nəcis hissələrinin toxunduğuna yəqin edilən yerlər
nəcis, şəkk edilən yerlər isə pakdır.
Məsələ 134: Altı dəlik olan aftafanı nəcis bir yer üzərinə
qoysalar, əgər aftafanın suyu sızarsa və onun altında aftafadakı
su ilə bir sayılacaq şəkildə su toplanırsa, aftafanın suyu nəcis
olur. Amma əgər aftafanın suyu axmaya davam edərsə, nəcis
olmaz.
Məsələ 135: Əgər bir şey bədənə daxil olsa və nəcisə
dəyməsinə yəqin olunsa və ya ehtimal verilsə ehtiyata əsasən
nəcisdir. Əks təqdirdə isə pakdır. Buna görə ğait məxrəcinə daxil
edilən imalə aləti və ya onun suyu nəcisə dəyməsinə yəqin
olunsa və ya ehtimal verilsə nəcisdir. Amma bədənə batan iynə,
bıçaq və buna bənzər şeylərin qana dəyməsini yəqin etsə və ya
ehtimal versə pakdır. Əgər içəridə qana dəyən ağız suyu və
burun suyu, bayıra çıxdıqdan sonra qana bulaşıq olmasa, ehtiyata
əsasən ondan qorunmaq lazımdır.
NƏCASƏTİN HÖKMLƏRİ
Məsələ 136: Quranın yazısını və eləcədə hörmətsizliyə səbəb
olduqda vərəqini nəcis etmək haramdır. Əgər nəcis olsa, gərək
dərhal suya çəkilsin. Hətta ehtiyata əsasən hörmətsizlik olmasa
da nəcis etmək haram və suya çəkmək vacibdir.
Məsələ 137: Əgər Quranın cildi nəcis olsa və bu, Qurana
hörmətsizlik hesab edilsə, gərək onu suya çəksinlər.
Məsələ 138: Quranı qan və murdar kimi eyni nəcisin üstünə
qoymaq eyni nəcis quru olsa da ona hörmətsizlik olduğu halda,
haram, onu götürmək isə vacibdir.
56
NƏCASƏTLƏR
Məsələ 139: Nəcis mürəkkəblə Quran yazmaq, hətta bir hərf
olsa belə, onu nəcis etmək kimi bir şeydir.
Məsələ 140: Quranı kafirə vermək əgər Qurana hörmətsizlik
olarsa haram və ondan almaq vacibdir.
Məsələ 141: Əgər Quranın vərəqi, yaxud Allahın,
Peyğəmbərin
(səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm)
və İmamların
(ələyhimus-səlam)
adı üstünə yazılan kağız kimi, hörməti vacib
olan şey tualetə düşsə, hərçənd xərci də olsa onu çıxartmaq və
suya çəkmək vacibdir. Əgər onu çıxartmaq mümkün deyilsə,
vərəqin tamamilə aradan getməsinə yəqin etməyənə kimi o
tualetə getmək olmaz. Həmçinin tualetə Kərbəla türbəti düşsə və
çıxardılması mümkün olmasa, tamamilə aradan getməsinə yəqin
edilməyənə kimi oraya getmək olmaz.
Məsələ 142: Nəcis olan bir şeyin yeyilib-içilməsi, haramdır.
Hətta ehtiyata əsasən uşağa da yedirtmək haramdır. Nəcisə
dəymək vasitəsi ilə nəcis olan şeyləri başqasına yedirdilib-
içirdilməsinə icazə verilmir. Amma uşaqlar bu hökmdə
istisnadır. Əgər digər bir şəxs nəcis və ya nəcis dəymiş bir şeyi
yeyərsə qarşısını almaq lazım deyil. Amma uşaq nəcisi yeyərsə
qarşısını almaq lazımdır.
Məsələ 143: Paklanması mümkün olan nəcis bir şeyi qarşı
tərəfə bildirməklə satmağın və ya başqasına icarəyə verməyin
eybi yoxdur.
Məsələ 144: İnsan, birisinin nəcis bir şeyi yediyini və ya nəcis
libasla namaz qıldığını görsə, ona deməsi lazım deyil.
Məsələ 145: Əgər bir şəxsin evinin, yaxud xalça, palaz kimi
şeylərinin müəyyən bir yeri nəcis olsa və onun evinə daxil olan
şəxslərin paltarı və ya bədənin bir hissəsi rütubətli halda nəcis
olan yerə dəyərsə, bu nəcisin yeməyə və içəməyə dəyəcəyini
bilsə gərək onlara desin.
Məsələ 146: Əgər ev sahibi yemək yiyərkən yeməyin nəcis
olduğunu başa düşsə, qeyd etdiyimiz ikinci şərtlə gərək
Dostları ilə paylaş: |