Türk bayrağini üRƏKLƏRİNDƏ
Yüklə 1,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
83 Mənsur: Yaxşı, biz qabaqda, siz isə arxada, qızlar! Ağa Səlim: Cəvanşir bəyin daha nə bəhanəsi var? Ağaye Cəvanşir? Mən dedim ha 15 ilimi Təbrizdə keçirmişəm Cəvanşir! Unutmadın ki? Təbriz mənim üçün vətəndən ötə bir vətəndir. Təbrizdə insanlar gördüm, insanlıq misalı! (gülə-gülə) Öncə Təbriz baş tacım Zərifə xanımın doğulduğu vətəndir! Amma daha önəmlisi vətən olduğundan ötrü yox, bölgənin ən iri, qabaqcıl, çağdaş şəhəri olduğu üçün böyük anlam daşıyır! Təbriz teatrından danışırdıq. Mən, bu teatrın araşdırıcılarından biriyəm. Təbriz teatrı ilə Tehran teatrını qarşı-qarşıya qoymaq olmaz! Nasirəldin Şah zamanından Təbrizdə teatr olubdur. Təbriz üç - Folklur, Mərsiyə və Modern teatrı bir yerdə yaşadıbdır. Avropanın modern, şiənin dramatik, folklurun gah komedi, gah da tragik tipləri bu şəhərin yaşadığı zəngin teatr irsidir. Mən Təbrizdə olduğum sürədə 50-dən çox səhnə görmüşəm. Azərbaycanın o tayından tutmuş Mülyer, Şekspir kimi onlarca dünya ünlüsünün əsərləri türkcə səhnə alıbdır, Təbrizdə! Təbriz teatrının çəkisini yaxın bölgədə İstanbul teatrilə, Tiflislə, Bakıyla ölçmək doğru olar! Təki, 1940-45 illərdə Təbrizin onlarca teatr qrupu olmuşdu. 84 Yönətməni dostum Səməd Dadaş olan “Təbriz Teatrı”nın ən azı 50 kadrı var idi. Zərifə xanım: Mən ilk teatrı Təbrizin Aramiyan Salonunda görmüşəm. O zaman hardasa 10 yaşım olardı. Ondan sonra Təbrizdə yay oyunları olurdu. Mənim atam hər fürsətdə bizi teatra götürərdi. O zaman Xeyriyyə adlı bir teatr yaranmışdı. Amma ən böyük teatr salonu Ərk Teatr salonu idi. Mən o salonda Məşdibad tamaşasını görmuşəm! Eşitdiyimə görə, indi bütün salonların qapısını çəkib bağlayıblar! Ağa Səlim: Zərifə xanımın dediyi kimi, Ərk salonu olduqca gözəl, böyük və modern salondur. Heyf ki, Teatr salonları gerizəkalı faşistlər tərəfindən bağlı qalıb. Ancaq darıxmayın, günəş hər zaman bulud arxasında qalmaz! Sava narı! Sava Təbrizdə narı ilə tanınır. Sava yəni Azərbaycanın qıp- qırmızı, şip-şirin, iri dənəli nar torpağı! Az tapılar, öz tapılar Sava narı! Hər meyvədən tez qapılar Sava narı! 85 Ən sonunda dilədiyim üç günlük dadlı günlərimə qovuşdum. Ev yiyəsi bizi elə qarşıladı ki, bir an öz ailəmin yanında olduğumu hiss etdim. Elə düşündüm ki, onlar məni aga Səlimin oğlu sanırlar. Ancaq, elə deyildi. Onlar mənim bir uzaq soydaş olduğumu bilirdilər. Nar bağında bizdən başqa bir neçə qonaq ailə də var idi. Hardasa 10 dan artıq qız-oğlan bir-birinə qarışaraq gözəl görüntü yaradırdı. Mən səfər boyu ancaq Olqanın burada olmasını diləyirdim. Bəlkə də bu Sava olayı öncələr üz versəydi, Olqa məni buraxıb getməzdi. Çevrəmdə istənilən sayda yetişkən, sevimli, bənd olası qızlar varkən imkansız eşqə tutulmanın nə anlamı ola bilər ki! Belə düşüncə içində bir-bir narları əlləyib tapışırıq aldığım formada seçib dərir və səbətə qoyurdum. Məndən biraz aralı qızlar da mən görən işi görürdülər. Ancaq, onların nəşəsi hara, mənim həsrətim hara! Bir yandan qəriblik duyğusu, bir yandan Olqa tutqusu, başqa yandan isə gənclərdən ən azından 10 yaş yaşlı, yaşlılardansa azından 20-25 yaş gənc olduğuma görə tam ortada qalmışdım! Savadan dönər-dönməz Sovet səfirliyinin yolunu tutdum. Qapını döyüb məmur Çirnikovla görüşmək istədim. Adımı verib gözlədim. Yarım saat sonra qapı açıldı. Bir əskər gəlib üzərimi 86 axtarandan sonra məni həyətə aldı. Beş-on dəqiqə sonra məmur Ladran Jernikov qarşıma tikildi: - Cəvanşir, 6 ay öncə gəldin, əli boş döndün! Bu kəz sənə bir məktub, bir də yuxarıdan gələn əmr varımdı. Olqa sənə məktub yazmışdı. Biz o məktubu sənə vermədən öncə oxuyub incələdik! Sənə məktubu verəcəyəm! Ancaq, onu burada oxuyub mənə qaytarmaq şərtilə! Sən, Olqaya cavab məktubu yazacaqsan. Yenə bizim dediklərimizi yazmalısan! Birinci deyim ki, Olqanın uşağı öz yanında deyil! O, əmin əllərdədi! İkincisi, Olqa etdiyi günahların qarşılığını verir. O, bir dövlət məmuru olaraq səninlə evlənməməli, uşaq doğmamalıydı. Bundan sonra onun taleyi məhkəmə əlindədir. Sən onu unut! Ən yaxşısı, onu rahat burax! Onu sevirsənsə, bizim yazdığımız məktubu öz xəttinə çevir bizə ver! Biz ona çatdırarıq! İndi mənim şərtlərimi qəbul edərsənsa, məktubu oxumağa izn verərəm! Dinməz-eşitməz duruma düşmüşdüm! Əskərin əlindəki avtomatdan başqa heç bir nəsnə bu qədər əziz görünmürdü. Keşkə bu avtomatın qurşunları ilə içimdə olan nifrət atəşini söndürə bilseydim. Bunlar Olqanın mənə olan sevdasını tərsinə çevirmək istəyirlər. Ancaq, mənim də adım Cəvanşirdi. Mən də, az eniş-yoxuş görmədim bu dünyada! Şərtlərini üzdə də olsa, 87 qəbul edərəm. Alıb oxuyaram məktubu, sonra gözlərinin qarşısında yeyərəm! Yazını onların əlinə vermərəm! Ax mənim yazıq sevgilim! Yazıq Olqam! İndi bu cəlladların əlindən nə çəkirsən? Özümü toparlayıb dedim: - Öncə məktubu oxuyum. İstədiyinizi yaparam! - Yaparsan? Sözmü? - Söz! Məktubu cibindən çıxarır mənə sarı tutur. Məktub əlindən almaq istəyirəm. Əlini uzaqladır məndən: - Anlaşdıq! Öncə yazını oxumaq gərəkməz! Gəl bu məktubu öz yazınla kopula, sonra Olqanın yazısını oxumaq üçün vaxtın olacaq! (çibindən bir farsca hazır yazı, bir də ağ bir kağız və qələm çıxarır zorla əlimə buraxır!) - Yox! Mən oxumadan yazmaram! Öncə oxumalıyam. Sonra yazaram! - Onsuz da indiyənə qədər sənin adınla Olqaya yazılar göndərilibdir. Boşuna çalışma! İstəsən də, istəməsən də bu yazı da gedəcəkdir. Sonunda o bu yazılara inanacaqdır. Boşuna onu incitmə! Onu sevisənsə, yazını yaz! Həm də onun yazısını oxu! Yüklə 1,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|