TüRKİye cumhuriyeti sağlik bakanliğI

33 
 
Omurga  kavisleri  aksiyel 
yüklenmeye  karĢı  olan  direnci 
artırır.  AraĢtımacılar  direnç(R)
  ile 
kavis  sayısı(N)  arasında  doğru 
orantı  olduğunu  ve  R=k(1+N) 
formulü 
ile 
açıklandığını 
göstermiĢtir.  Bu  formüle  göre 
eğimi  olmayan  bir  omurgada, 
N=0,  direnç  1  birim  iken  normal 
servikal,  torakal  ve  lomber  3 
eğimi  olan  omurgada  direnç  10 
birim olarak hesaplanmıĢtır.
 
11
 
Omurga 
kavislerinin 
kalitesi 
Delmas 
indeksi 
ile 
belirlenebilir. 
Omurganın 
atlasdan S1'e olan yüksekliği( H) 
ile 
tamamen 
d
üzleĢitirlmiĢ 
omurganın  boyu  (L)  arası  oran 
H/Lx100  hesaplanır
. 
%94-96 
arası  değere  sahip  omurgalar 
normal  olarak  değerlendirilirken 
%94'den  düĢük  değere  sahip 
omurgalar  artmıĢ  kavisli  omurga, 
%96'dan  yüksek  omurgalar  ise 
düzleĢmiĢ 
omurga 
olarak 
isimlendirilir. 
11
 
(ġekil 24)
 
 
 
 
ġekil 24: Omurga kurvaturlarının yerçekimine 
karĢı dirence katkısı ve Delmas indeksinin 
hesaplanması
 

---

34 
 
4.2 Sagital Denge 
 
Sagital  denge  değerlendirilirken  radyografilerin  doğru  pozisyonda 
çekilmesi  çok  önemlidir.  Radyografilerin  ön
-arka  ve  lateral 
yönde  doğru 
pozisyonda çekilme
si 
çok önemlidir. Ortoröntgenografi çekimi sırasında röntgen 
tüpü  ile  kaset  arasında  150  cm  mesafe  olmalıdır.  Kullanılan
  kasetlerin 
uzunluğunun 90 cm olması idealdir. Hastanın gövdesinin ön
-arka grafide kasete 
paralel  ve  yüzünün  ise  tüpe  dönük  olması  gerekir.  Lateral  grafi
 
çek
ilirken 
hastanın vücudunun kasete dik, baĢının nötralde, dirseklerin tam fleksiyonda, el 
bileklerinin  volar  fleksiyonda  ve  proksimal  interfalangeal  eklemlerinin 
supraklavikuler 
bölgede  olacak  Ģekilde  üst  ekstermiteye  pozisyon  verilmesi  en 
idealdir. 
21, 22, 23 
 
Lateral  ortografilerde  servikal  ikinci  vertebranın  dens 
çıkıntısından 
inilen 
çizginin 
servikal 
vertebraların 
arkasından,  servikal  yedinci  vertebranın  gövdesinin 
ortasından, 
torakal 
vertebranın 
önünden, 
lomber 
vertebraların  arkasından  geçerek  sakral  birinci  vertebranın 
arka-
üst  köĢesinden  geçmesi  beklenir.  Kalça  ekleminin 
arkasından
 
geçmelidir.  Densin  grafilerde  görülmediği 
durumlarda  yedinci  vertebranın  gövdesinin  ortası  baĢlangıç 
noktası alınabilir. 
 
(ġekil 25)
 
 
 
 
ġekil 25: Sagittal denge çizgisi
 

---

35 
 
 
Normal  torakal  kifoz  ve  lomber  lordoz  değerleri  oldukça  geniĢ  sını
rlar 
içermektedir. Genel olarak bu eğrilikler birbirleri ile yakından iliĢkilidir. Ġnsanın dik 
yürü
m
esi  için  lomber  lordoz  ile  torakal  kifoz arasında pozitif  korelasyon  olması 
gereklidir. 
 
Kifoz, lordoz ve skolyoz deformitelerinin açısal ölçümünde Cobb metodu 
kullanılmaktadır.  Bu  yöntem  kullanılarak  servikal  lordozu  C1
-7  seviyeleri 
arasından,  toraka
l  kifozu  T1-
12  seviyeleri  arasından,  lomber  lordozu  ise  L1
-5 
seviyeleri arasından ölçerek değerlendirebiliriz.  Kifoz deformitesi sayısal olarak 
yazılırken önüne pozitif değer iĢareti, lordoz deformitesi belirtilirken negatif değ
er 
iĢareti konmaktadır. 
22, 24, 25, 26 
 
4.3 
Servikal Lordozun Değerlendirilmesi
 
 
 
Servikal  lordoz  ölçümünde  Cobb  metodu  kullanılmaktadır.  Ölçü
mde  C1 
vertebranın en üst yüzeyine paralel veya gövdesinin
 
orta noktasında çizilen çizgi 
(
bazı  yayınlarda  C2),  C7  vertebranın  en  alt  yüzeyine  paralel  çizilen  çizgi 
arasındaki açı ölçülür.   Fizyolojik servikal lordoz değeri C1
-
C7 vertebralar arası 
ölçüm
de orta
lama açısal değer (
-)30 ile (-)50 derece olarak beliritilmektedir. 
27, 28, 
29, 30, 31
 
 
 
 
 

---

36 
 
4.4 Torakal Kifozun 
Değerlendirilmesi
 
 
Torakal bölgenin fizyolojik kifoz eğriliği, omurganın orijinal fetal eğriliğinin 
rezidüel  formudur  ve  omur  cis
i
mlerinin  posteriorda  daha  yüksek  olmalarından 
dolayı geliĢtiği düĢünülmektedir.
 
 
Torakal  kifozun  radyolojik  ölçümünde  Cobb  metodunu  kullanılır.  Cobb 
metodu ile ölçüm yapılırken, torakal 1. 
omurun cismi ile torakal 
12. vertebranın 
cisminin alt yüzeyinden geçen  çizgiye
 
dik olarak çizilen iki çizgi arasında kalan 
açı ölçülür. Bazı yazarlar skapula ve humerusun üst torakal seviye ile
 
süperpoze 
olması  nedeniyle  üst  seviyede  ölçüm  yapılacak  vertebra  olarak  torakal  2,
  3,  4 
veya 5. v
ertebraların seçilebildiğini belirtmiĢlerdir. 
22, 24, 25, 32, 33, 34
 Fizyolojik kifoz 
değeri oldukça geniĢ bir aralıktadır; ortlama değer 20 ile 40 derecedir ve yaĢ ile 
beraber 50 dereceye kadar çıkabileceği belirtilmektedir. 
 
35,36 
 
4.5  
Lomber Lordozun Değerlendirilmesi
 
 
Lomber  lordozun  ölçümümünde  de  Cobb  metodu  kullanılır.  Lomber  1. 
v
ertebranın  üst  yüzeyine  paralel  çizilen  çizgi  ile  lomber  5.  vertebranın  al
t 
yüzeyine  ya
  da  sakral  1.  v
ertebranın  üst  yüzeyine  paralel  çizilen  çizgiler 
arasında  kalan
 
açı  ölçümü  yapılarak  bulunur.  Fizyolojik  değer  (
-)30  ile  (-)60 
dere
ce arasında değiĢmektedir. 
5,24, 33, 35, 37 
 
 
 

---