TüRKİye cumhuriyeti sağlik bakanliğI
Yüklə 4,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 3.5. Servikal Omurga Anatomisi
- 3.6 Torakal Omurga Anatomisi
18 Ligamentler, gerilmeye karĢı direnç göstererek omurganın stabilizasyonunda önemli görevler almaktadır. Posteriordaki ligamentler fleksiyona karĢı koyarken, anteriordaki ligamentler ekstansiyona karĢı koyarlar. Bir ligamentin etkinliğindeki en önemli iki faktör, o ligamentin iç kuvveti ve etkisini gösterdiği moment kolunun uzunluğudur. Anterior longitudinal ligament, ġekil 13: Omurganın ligament yapıları; 1) Anterior longitudinal ligaman 2)Posterior longitudinal ligaman 3) Ligamentum flavum 4) Ġnterspinöz ligaman 5) Supraspinöz ligaman 6) Anulus fibrozus iç lifleri 7) Anulus fibrozus dıĢ lifleri 8) Nukleus pulposus 9) Faset eklem kapsülleri 10) Ġntertransvers ligaman 19 posterior longitudinal ligamente göre iki kat daha güçlüdür. Posterior ligamentler arasında en uzun moment kolu olan interspinöz ligamentler, fleksiyona karĢı en fazla gerilim gösteren ligamentlerdir. Ekstansiyon boyunca en fazla direnç anterior longitudinal ligamentler tarafından uygulanır . 14, 15 Posterior longitudinal l igament, anterior ligamentin aksine daha zayıftır ve vertebra korpusuna değil de intervertebral diske tutunmaktadır. Kaslar omurganın aktif stabilize edici elemanlarıdır. Lomber dorsal kaslar ekstansiyonu sağlamaktadır. Sakrumda n dayanak alarak, lomber ve torakal bölgede görevlerini yaparlar. Kas tonusları ile lordoza katkıda bulunurlar. Karın duvarının önündeki rektus abdominis ve psoas kasları, arkadaki erektör spinaların antagonisti olarak çalıĢırlar. Yan karın kasları omurgay a rotasyon yaptırırlar. 13,15 (ġekil 14) Vertebral kolon kasları fonksiyonlarına göre 5 gruba ayrılmaktadır . 16, 53, 59 1. Fleksör grup: M. Rectus abdominis, M. Obliquus eksternus ve internus abdominis, M. Psoas, M. Sternocleidomastoideus, M. Longus colli, Mm. Scaleni ġekil 14: Rotasyonun anlık eksenine göre, ligamentlerin moment kolu uzunlukları ISL: Ġnterspinöz Ligament CL: Kapsüler Ligament LF: Ligamentum Flavum ALL: Anterior Longitudinal Ligament PLL: Posterior Longitudinal Ligament 20 2. Ekstansör grup: M. Latissimus dorsi, M. Sacrospinalis, M. Spinaes, Mm. Ġnterspinales, M. Levator scapula, M. Splenius 3. Lateral fleksör grup: M. Sacrospinalis, M. Quadratus lumborum, Mm. Transverso-costales, M. Levator scapula, Mm. Scalenii, Mm. Semispinalis 4. Ġpsilateral rotato r grup: M. Latissimus dorsi, M. Splenius, M. Longus coli, M. Obliquus abdominus internus 5. Kontralateral rotator grup: Mm. Transversospinalis, Mm. Multifîdus, M. Longus colli, M. Obliquus eksternus abdominis 3.5. Servikal Omurga Anatomisi BaĢ vücüdun en önemli duyu organlarını taĢıdığı için üç boyutlu düzlemde serbestçe hareket etmesi gerekir. Bu nedenle servikal omurganın hareket açıklığı çok geniĢtir ve omurganın en hareketli kısmıdır. Servikal omurga, b aĢ ile toraks arasında 7 omurdan oluĢur. Ġki anatomik ve iĢlevsel parçadan oluĢur: - Üst segment; birinci servikal omurga atlas, ikinci servikal omurga aksis birbir leri ile birleĢip oksipital kemikle eklemleĢerek 3 düzlemli bir eklem oluĢturur. - Alt se gment; aksis altından baĢlar ve birinci torakal omura kadar uzanır; fleksiyon \ekstansiyon, lateral fleksiyon olmak üzere iki düzlemde hareket eder. (ġe kil 15) Bu iki segment birleĢerek baĢın üç düzlemde hareket etmesini sağlarlar. ġekil 15: S ervikal omurlar; 1)Üst segment 2)Alt se gmen t 21 Atlas, aksis ve C7 dıĢınd aki omurlar birbirine benzer. Tipik bir servikal omurun gövdesi vücud ağırlığı taĢımadığı için daha küçük ve ince; arkusu ise geniĢ eklem hareket açıklığı nedeniyle servikal omuriliğe zarar vermemek için daha geniĢ tir. Spinöz çıkıntıları kısadır. Ġkinci ile beĢinci vertebralar arası spinöz çıkıntılar ikiye ayrılmıĢ olup iki küçük tüberkül ile sonlanır. Transvers çıkıntıları pek geliĢmemiĢtir ve foramen transversarium denilen delikleri vardır. Bunlardan A. ve V. Vertebralis geçer. Vertebral foramen üçgene be nzer. Servikal omurların faset eklemleri sagital düzlemle 45 derecelik bir açı yapar. Atlas yüzük Ģekilli bir omurdur, omur gövdesi yoktur. Aksis gövdesinin ortasında, atlasın içine girerek eklem yaptığı dens bulunur. Atlas ve aksis birbiri ile ortada med ian ve her iki yandaki lateral atlantoaksiyel eklemler ile birleĢir. Median aksiyel eklem dens ve atlasdaki eklem yüzleri; lateral a ksiyel eklem ise atlas ve aksis deki oval eklemler ile oluĢur. 11 (ġekil 16) ġekil 16 : Atlas ve aksisin anatomisi 22 3.6 Torakal Omurga Anatomisi Torakal omurga servikal omurga ile lomber om urga arasındaki 12 adet omur dan oluĢur. Torakal omurların tümü kaburgalar ile eklem yapar. Kaburgalar, sternum ve torakal omurga beraberce göğüs kafesini oluĢturur. Göğüs kafesi kalbi, ana damarları ve akciğerleri barındırır; omuz kemerini destekl er. Lomber omurgaya göre mekanik streslerden daha az etkilenir ve daha fazla rotasyon yapabilir. Torakal omur g övdesinin transvers ve ön -arka uzunlukları birbirine eĢittir. Omur gövdesinin superior tarafında posterolateral köĢede superior kostal eklem; alt posterolateral köĢede inferior kostal eklem bulunur. Birinci torasik omur cisminin yanlarında birinci kaburga baĢı için tam faset, ikinci kaburga baĢı için yarı faset vardır. Pediküller superior kostal eklem sonrası baĢlar ve l aminalar ile devam eder. Laminaların pediküller ile birleĢim yerlerinin üst tarafında superior eklem yüzleri; alt taraflarıında ise inferior eklem yüzleri vardır. Superior eklem yüzleri dorsal ve lateral, inferior eklem yüzleri ventral, aĢağı ve medial yönündedir. Yine pediküller ve laminalar birleĢim noktalarından laterale transvers çıkıntılar uzar. Transvers çıkıntı üzerinde kaburga tüberkulumu ile eklem yapan transvers kostal eklem bulunur. (ġekil 17) ġekil 17: Torakal omur anatomisi (T6) Yüklə 4,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|