Ü m u m m IL l is a vad qa yğIS1
Yüklə 0,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ONLAR BİRLƏŞMƏLİDİR! Bu birlik özgə çörəyinə uza nan qəsbkar əlləri kəsər. Bir də təkrar edirəm: sumer-türkdən gələn, 10 min illik yazılı
Həmin həqiqəti azərtürk şairi, dərbəndli Həmid Şəmsəddin də deyir - heç bir millətin deyə bilmədiyi Böyük Türk həqiqə tini:
bütün bəşəriyyətin ən qiymətli relikviyasıdır. Onu dəyişmək, «təmizləmək» bəhanəsi ilə kiminsə uydurduğu «sözlər»lə zibilləmək, türk milləti önündə, dünya önündə cinav- ətdir. Türk üçün erməninin yapdığı dil problemi. Türkün ən ağır dərdi... Türk bunu bilmir!.. Azərbaycanda «Türkiyə türkcəsi» adlandırılan indiki türk dilinin çoxlu təbliğatçısı, onlardan da çox tərəfdarı var. Bəzi- 50 ləri, Mətanət xanımın yuxarıda qeyd etdiyimiz qənaətinə görə - «Ola bilər türkiyədən pul alır, Azərbaycan dilini məhv et mək istəyirlər» (Məhv etmək istəyənlər var, işləyirlər, amma gizlin). Pul alanlar da var, amma, düşünürəm ki, onlar Türkiyə ilə əlaqəli idarələrdə işləyənlərdir, pulu rüşvət kimi yox, məvacib və ya qanuni qonorar (honorar) şəklində alırlar. Belə şəxslərin həmin dilə rəğbəti düşüncəli-praqmatik də ola bilər. Bu isə təbiidir. Fəqət, mənim fikrimcə, azərtürk ziyalıla rının indiki osmantürk dilinə olan rəğbəti və hətta məhəbbəti mənfəətpərvərlikdən deyil, səmimi surətdə ümumtürk milli vətənpərvərlik hissiyyatından yaranır. Əlvan Kəbirlinin yuxarıda gətirdiyim məqaləsinin sərlövhə si - «Saf niyyət və qəliz reallıq» bizim ziyalılarımızın çalışma larına müəyyən qədər uyğundur. «Amma bir o qədər də yox». Yazılarında müasir türk sözlərindən istifadə etmək həvəsi nin, hətta tamam «türkləşmək» istəyinin səbəbi Əlvan bəyin dediyindən də «qəliz»dir. İş burasındadır ki, onlar məsələnin məğzini bilmirlər, buna görə də səhv, çox qəliz səhv eləyirlər. Bu barədə yuxarıda de dim. Keçən əsrin 20-ci illərinə qədər osmanlı türkcəsi və Azər baycan türkcəsi, həqiqətən, bir dil idi, bəzi istisnalar olsa da, qarşılıqlı surətdə, yaxşı anlaşılırdı. Amma, dediyim kimi, bir qəribə, bütün dünya tarixində görünməmiş, eybəcər hadisə baş verdi. Türk dilinin köklü surətdə «islahatı», dəyişdirilməsi məsələsi qoyuldu, dövlət tərəfindən bəyənildi, həll olundu, istifadəyə buraxıldı. Məntiqi düşüncə və müəyyən qədər də tarixi məlumat bunu deməyə imkan, hətta əsas verir ki, məsələnin bütün mərhələlə rinin əsas təşəbbüskarı Türkiyə vətəndaşı, hətta sadəcə vətən daş yox, məşhur alimi, türkoloq Akop Martayan olub. Bu adam Türkiyə ali rəhbərliyinin inamını o dərəcədə qazanıb ki, ona görünməmiş «Dilaçar» ad-ləqəbini veriblər. Milliyyətcə erməni olan bu «böyük alim», türk rəhbərliyi nin və o zamankı bütün türk xalqının qapı-qonşu ərəb və far 51
sa qarşı ənənəvi düşmənçilik hisslərindən çox bacarıqla istifa də edərək, dilin «düşmən» ərəb və fars sözlərindən təmizlən məsi məsələsini qoyub və bu işə elmi və təşkilati rəhbərliyi götürüb boynuna. Əhalini də bu işə cəlb eləyərək böyük rüh yüksəkliyi ilə dili yonub, yolub «təmizləyiblər», yuxarıda de diyim tərzdə, emallı mebeli balta ilə «hamarlamaq kimi». «Nə olur olsun, təki ərəb, fars sözü olmasın» - məslək bu olub. Heç zaman, heç bir dil belə bir amansız, ağrılı əmələ, hərfi mənada cərrahiyyə əməliyyatına, məruz qalmayıb - «el mi surətdə» kökündən dəyişdirilmək, təbii, tarixi canlı dildən süni protez dil «düzəltmək»! Özü də dil sahibi sadəlövh türkün xoşu ilə, qəddar düşmən erməninin elmi, bacarığı, məkrli məqsədi ilə. Mən əvvəl elə bilirdim ki, erməni türkoloq sadəcə bacar mayıb, islahatı pis aparıb. Fəqət bu dili, protez türkcəni öy rəndikcə gördüm ki, xeyr, bacarıb, gördüyü «işi» əla eləyib və qoyduğu məqsədə tam nail olub: dünyanın ən qədim, səlis və gözəl sumer-türk dilini baltalayıb, şil-küt bir çolağa, kobud protezə çevirib və sadədil türklər bu protezi pəh-pəhlə götürüb qoyublar ağızlarına. Bir erməni o boyda millətin dilini bağlayıb, millət isə min nətdarlıq hissi ilə ona Dilaçar adı verib! Bu acı həqiqət qəddar düşmənin amansız hiyləsinin icrası oldu: ən qədim qanuni türk dili, çöndü oldu süni, kobud bir protez, taxıldı türkün ağzına. Böyük sərkərdə, XX əsrin ən böyük hərbi-siyasi xadimi Mustafa Kamal Atatürkün - Tarixi türklər yaradıb, onu özgə lər yazıblar - kəlamı tək tarixə deyil, dilə, bütün türk mədə niyyətinə aiddir. Əsərlərimdə yazmışam: Türkiyədə - dünyanın ümumbəşəri ictimai, siyasi, iqtisadi münasibətlərinin düyün nöqtəsində, Allahın iradəsi ilə, türk xalqı, Türk dövləti yerləşdirilib. Başqa hər hansı bir dövlət və xalq bu məkanda belə möhkəm daya na, dünya sülhünü saxlaya bilməzdi. Şükr sənə, Xudaya! 52 Dünya maraqlarının kəsişmə məkanında ümumdünya əmin-amanlığının keşiyində duran qüdrətli Türk dövlətinə, mətin türk xalqına dünya minnətdar olmalıdır. Digər türk xalqları isə Türkiyəyə xüsusilə borclu olduqlarını bir an belə unutmamalıdırlar. Onların, ilk növbədə azərtürk xalqının həyatı, varlığı osmantürk xalqının sayəsində davam etməkdə dir.
Türkiyə dövləti və xalqı tarixin ən ağır anlarında saysız- hesabsız və insafsız düşmənlərin hücumlarından hərfi mənada hamı türkləri qorumuş, onlara elmi-mədəni inkişaf üçün im kan bəxş eləmişlər. Azərtürk xalqı isə, Türkiyənin sayəsində, ümumtürk mədəniyyətini - elmini, incəsənətini, ədəbiyyatını dünyəvi zirvələrə qaldıra bilmişdir. Türk millətinin dünya mədəniyyətini yaradan 6 millətdən biri olduğu faktını mən bu gün elmi surətdə açıb göstərirəm [8]. Bu nailiyyət osmantürk xalqının misilsiz hərbi qəhrəman lığı sayəsində azərtürk xalqının gördüyü ümumtürk işidir. Dil sahəsində də həmin vəziyyətdir. Türkə qarşı düşmən həmlələrinin önündə öz mətin sinəsini gərən osmantürk xalqı nın sayəsində, burada, Azərbaycanda, əcdadımız şumerin bizə qoyub getdiyi sumer-türk dili əsaslı surətdə inkişaf etdirilmiş dir. Hələ XIX əsrdə Qərb mədəniyyəti ilə yaxın tanışlıq sayə sində böyük Şərq mədəniyyət və siyasət xadimi, azərtürk Mir zə Fətəli Axundzadə müasir dünya səviyyəsində Şərq drama turgiyasını, Şərqdə ilk dəfə hekayə janrını yaratdı, Şərq-Qərb fəlsəfə fikrini uzlaşdırdı. Dil sahəsində də Axunzadənin əməyi böyükdür. Narahat türk yaradıcısı türk əlifbasının latın qrafi kası ilə əvəz edilməsinin layihəsini hazırladı, onun qəbul edil məsi təklifi ilə Türkiyəyə müraciət etdi. O zamankı türk alimləri Mirzə Fətəlinin mütərəqqi təklifini kəskin sürətdə rədd etdilər. Sonradan anladılar, qəbul etdilər. Türk dilinin çox böyük inkişafı, onun həmin dövrana aid olan problemlərinin həlli, o cümlədən ənənəvi surətdə qarışıq - türk-ərəb-fars dillərinin birgə istifadəsi halından azad edil 53
Yüklə 0,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|