üstündən hoppanmağa! Hələlik 160, yəqin ki, seçilmiş, ən
«gözəl» erməni türkcəsi kəlmələrini ötkəm səxavətlə millətə
təqdim eləyir.
Nədən başlasa yaxşıdır? Bütün İslam aləmində millətlər
üçün ən əziz (diktatorlar üçün - ən bəd) o gözəl, ilahi-insani
sözdən: AZADLIQ!
Dilaçar (yox - dilbağlayar!) Martayan, atəşaçar Qəzzafi,
problemaçar Mübarək üslubunda, bizim Xaliqimiz da «azad
lıq» sözünü xoşlamır, onu tullamağı («tutufclamağıl»), əvəzinə
martayanlarm özü üçün yararlı, taxta protez «bir şeylər» -
«ÖZGÜR» (?) sözünü qəbul etməyi əmr formasında təklif
edir. Niyə? Məqsəd nədir? Dilaçara, yoxsa Qəzzafiyə dəstək?
«Davamlı» adlı bizim azərtürk kəlamımızı da akoplaşdır-
maq istəyən azərbaycanlı martayanistlər, bilərəkdən, ya bil
məyərəkdən, bu sözü də rədd edirlər. Davamlı əvəzinə, onun
tərs mənasım daşıyan dözümlü sözünü təqdim edirlər. Yəqin,
burada da məqsəd var, Mubarəkə və ya kiməsə «davamlı»
mübarizə yox, «dözümlü» xof faydalıdır.
«Münasibət». Bu, müsbət mənalı sözün əvəzinə deyir mənfi
mənalı - «ilişki» (cibgirlərin terminidir - tutulanda deyirlər -
«ilişdim»);
«MÜQƏDDƏS» sözünü də tullayır, ərəb sözü olduğuna
görə! Bunlar anlamırlar ki, Müqəddəs sözünə qarşı yalnız iblis
çıxmağa cürət edə bilər! Müqəddəs kəlamını və müqəddəslik
əxlaqını Allah öz MÜQƏDDƏS kitabında, qurani-Kərimdə
göndərib. Sən kimsən ki, ilahi MÜQƏDDƏS sözünü erməni
Akopun «yaratdığı» «kutsaMa əvəzləyirsən? Kutsal nədir, nə
zibildir?!
«Xalıq Bahadır» - yekə adlı, balaca bir adam, Quran elmi
nin dünyəvi təbirini ləğv eləmək istəyir, erməni Akopun iblis
«təlimi»nin hökmü ilə.
Möhürə deyir - «damğa». Heç dəxli var? Möhür qanuni
sənədi təsdiqləyən dövlət işarəsidir, damğa isə heyvana vuru
lan «özgürlük» yarasıdır. Bunların fərqini əla bilən anti-
türkoloq Martayan, qəsdən insanlar üçün ali siyasi rəmz
38
«möhür»ü heyvana, qeyri-insani yolla tətbiq edilən «damğa»
ilə əvəz eləyir! Və qəribədir ki, damğaya da damğa deyir.
Möhür sözü türk dilindən kənarlaşdırılır, qalıb damğa - in-
san-heyvana və heyvan-insana vurulan nəsnə..
Müdafiə, Dilaçar-dilbağlayanm tələbi ilə bu olmalıdır -
«savunma» (!?). Yəni silahı tök yerə, özün də soyun!
İnkişaf - «gəlişmə» (?); inkişaf - bizdən qabağa, gəlişmə -
qabaqdan bizə istiqamətlənir; bəli - «hə» (Akop və Bahadır
bilmirlər ki, bunlar sinonimlərdir və dilin zənginliyinin əsas
şərti də elə sinonimlərin çoxluğundan, omonimlərin azlığın
dan ibarətdir. Ərəb dilində dörd «bəli» var, hər birinin öz yeri.
«Həmin» - sözünü tullayır, əvəzinə barmaqdan istifadə
eləməyi təklif edir: «nəyisə, kimisə göstərmə». Belə kəlmə olar,
belə dil olar? «Əgər» sözü də «yararsız söz»(?) adlandırılır,
«əgər»siz dil olar? «Əgər» rus dilində - если, alman dilində isə
- wenn və ya falls - iki qarşılığı var.
İxtiyar sözünü eləyiblər «ərk». İxtiyar - hüquq sözünün si
nonimidir, «ərk» tamam başqa - hikkə mənasını daşıyır. Bu
sözlərə eyni məna vermək, dili xaosa, milləti isə «ökur-yazar»a
çevirməkdir.
İctimai - olub «ellik». Halbuki ictimai kəlməsi məcazi,
«cəmiyyətə aid» mənasını daşıyır, «ellik» (iməciliyə, mühari
bəyə aid) - fiziki - «birlikdə» mənasındadır. Onlar eyni şey
deyillər.
İntihar sözü, birmənalı termin tüllanılır, əməliyyatın məz
munu verilir —
«özünüöldürmə», bunun isə iki mənası var —
hərfi və məcazi. Olmaz!..
Bu deyilənlər kimi digər sözlər də yanlış əvəzləndirilir, sax
talaşdırılır, mənaca başqalaşdırılır, hamısının da nəticəsi çaş-
başlıq yaratmaqdan ibarət olur - HAMISININ!
Mən əlavə, onların hamısını yox, bəzi, ən yanlış, yaramaz,
hətta iyrənc əvəzləmələri gətirirəm:
Təqsir - «suç»; günah da - «suç»(?). Müxtəlif mənalı, sam-
ballı iki hüquq söz-terminini bir mənasız, təsirsiz heca ilə əvəz
edir, niyə? Hamısı da dili kasıblaşdırmaq, mənasızlaşdırmaq,
39
alçaltmaq istiqamətində.
Nümayiş - «göstəri»
qrammatika da «sökülür», xaoslaşdı-
rılır..
Nişan - «bəlirti»(l).
Mütəmadi - sürəkli.
Mütəmadi - daiminin, arasıkəsilməzin
sinonimidir, sürəkli isə - uzun müddət, davam edənin. Bunla
rın birini tullamaq, həmçinin dili kasıblaşdırmaqdır.
Müayinə - «yoxlama» deyil, «baxış» da deyil, olduqca va
cib termindir, təbabətdə işlənir, onu niyə tullayaq? Baxış baş
qa məna daşıyır, məsələn, orduya baxış. Müayinə və baxış heç
sinonim də deyillər. Hərəsinin öz mənası, öz yeri var.
Tələb etmək (əmrlə!) - həmçinin, (xoşla) «istəmək» deyil.
Müddət - «sürə».
Kim kimi sürə? Erməni - eşşəyi, kələ -
inəyi? Və qrammatika olub
«yararsız bir şeylər»?
Mücadilə - «savaş»
(müharibəyə də deyir - «savaş»).
Mübarək - «
kutlu». Bu sözdən də heç xoşum gəlmir.
Məsələ
-
olub «sorun».
Nəyi soraq? Məsələ hara, sormaq
hara.
Cənaba, möhtərəmə, hörmətliyə - hamısına deyir -
«sayın». Üç kəlməmiz də burdan tullandı. Həm də sayın
sifət
deyil, saymaq felinin tək, əmr formasıdır.
Şey
-
«nəsnə».
Gülməlidir.
iştirak -
«qatılma».
Bu, lap dəhşət doğurur! İştirak ancaq
insana aiddir, «qatılma» - heyvana, mala, cansız cismlərə.
Bunun fərqini Dilaçar bilməyib? Bilib və qəsdən türk insanları
heyvanlaşdırmaq məqsədi ilə belə «yaradıb».
Səbəb olub
-
«nədən».
Düz deyil, yanlışdır, pisdir! Belə
əvəzləmə olmaz! Səbəbin və «nədən»in mənaları, hətta qram
matik təyinatları başqa-başqadır. Bu «islahat» deyil, bu, dili
alçaltma, azaltma, məhvetmədir. Düşünün:
«Bu ayrılıq nədən oldu?
Ancaq səndən ayrı gəzən
Ürək deyil bədən oldu...»
Bəxtiyar Vahabzadənin, türk dünyasında sevgi ilə oxunan
bu məhəbbət inciləri Akopun erməni türkcəsinə müyəssər ola
bilməyəcək... Bu iki söz mənaca başqa-başqadır. Məsələn,
almanca, səbəb - Ursache, nədən - wovon deməkdir; rusca
səbəb- причина, nədən - от чего deməkdir.
Müstəqillik
-
«bağımsızlıq».
Import mebelin balta ilə yonu
lub «təmizlənməsi»! Müstəqillik - heç kimə tabe olmamaq,
bağımsızlıq isə - heç kimin qayğısına ümidi olmamaq demək
dir. Belə incəlikləri ayırmağı, təsəvvür və təsvir etməyi Akop
türklərə lazım bilməyib.
Vəziyyət - «durum»
- deyil. Vəziyyət yalnız durmuş hala
aid deyil, «bir şeylər» çox halda yatmış vəziyyətdə olur.
Xudahafiz sözünü də erməni islahatçı, əlbəttə ki, xoşlamır,
atır kənara, əvəzinə «sağ ol» və ya «allahaismarladıq» deməyi
türkə qandırır. Xudahafiz sözünün mənası belədir: Allah hifz
eləsin!
Bu, duadır, ilahi, xeyir duasıdır. Dua nədir? İnsanın Allah
la rabitəsinin imkanı, vasitəsi, istəyi.
İslamın əyilməz qüdrəti, məhz onun Vahid Allaha gətirdiyi
imanında və Allahla mütəmadi təmasındadır, dualar və na
mazlar sayəsində. Buna görə də qanqsterizm, alkoholizm,
azad pozğunluq yoxdur.
Qərb xristian aləminin ən müdrik şəxsiyyətləri İohan Vof-
qanq Qoethe (1749-1832), Napoleon Bonapart (1769-1821),
Bernard Şou (1856-1950), Duayt Eyzenhauer (1890-1969) və
b. İslamın üstünlüyünü dərk etmiş, müsəlmanın «Allahla
mütəmadi rabitəsi»ni qibtə ilə dəyərləndirmişlər.
Avropanın ən böyük mütəfəkkiri sanında qəbul edilən Qo
ethe (təəssüf ki, bu möhtərəm kişinin, Şərqin bilicisi və pərə
stişkarının adını Azərbaycanda düzgün bilən bir «okuryazar»
yoxdur) Mühəmməd ümmətinin, Allahın 99 adının deyilməsi
ilə, təsbehin çevirilməsi ayinini Allahla rabitənin ən səmimi
icrası kimi, heyranlıqla qiymətləndirmişdir.
Mən də öz çətin 90 yaşımın ən məhsuldar son 20 ilinin hə
dər keçməməsində əsas amil olaraq hər işimi Allahın adı ilə,
bismillahir-rəhmanir-rəhimh
başlamağımda görürəm. Və bu
gözəl, həm də faydalı duanı oxumağı hamıya məsləhət bilirəm.
40
41