Xristian aləmi mənəviyyatının mühafizəkarı, öz dininin hə
qiqi ilahiyyətşünası, mərhum Roma Papası II İoan Pavelin
adından Vatikan Dövlət katibi Monsenyor Pedro Lopez
Kvintananm mənə göndərdiyi məktublarından birində yazıl
mışdır:
«Zati Müqəddəsləri Papa Allahdan Sizə və Sizin yaxınları
nıza xeyir-dua diləyir». Mənim yaxınlarım... kimlərdir? -
Ümidim var, tapacağam - o dünyada.
Dilimizin «Açarı» Martayan isə... Xudahafiz sözünü, ən
xoş arzu-duanı deməyi bizə, islami türk millətinə, qadağan
(yasaq!) eləyir, Xalıq Bahadırların icrası ilə.
Xoş xəbər də var, bəyəndiyim və rəğbətləndirdiyim bir mə
qalə: «Saf niyyət və qəliz reallıq» [Türküstan, 13-26 mart,
2011]. Müəllifi - Əlvan Kəbirli, məni sevindirdi. Dərrakəli və
qeyrətli adamlarımız var, öz emosional marağı üçün yox,
ümumi həqiqət üçün düşünənlər.
«Siyasət aləminin qəribəliyi»ndən başlayır. Görür ki, siya
sət, Sabirin təbirincə, «hər şeyi təlim eləyir - tərsinə». Xarici
düşmənlərin varlığı bəhanəsinin daxili düşmənlərə qarşı qal
xan kimi istifadə edilməsi ilə. Bunu qocalar görüblər, kom
munist KQB arqumenti belədir.
Əlvan bəy «zadə» famil sonluğunu lazım bilir. Haqlıdır.
Qeyd edim ki, mən famil əvəzinə «soyadı»,
nömrə əvəzinə
«say»ı (sayın mənası başqadır), yanvar, fevral... əvəzinə
«oçaq», «şubcıt»...
deyimlərini qəbul etmirəm, bunun milli
maraq üçün faydası yoxdur, əksinə, böyük ziyanı var, -
düşünmək və anlamaq lazımdır.
Müəllifin «Nədir bu reallıq» abzası barədə.
«Bu gün Azərbaycan Respublikası əhalisinin səksən beş fai
zindən çoxunu Azərbaycan türklərinin təşkil etməsi...»
Fəqət
bu millətin və onun dilinin adı yoxdur! Olmalıdır! Bu ad:
azərtürk milləti, azərtürk dilidir.
Yuxarıda qeyd etdim ki, bizim azərtürk dilimizi də
«türkləşdirməyə» başlayıblar, türk (oxu: erməni-türk) «dil
qurumu» yaratmaq istəyirlər. Yaradıblar! Burada da «öncə»,
42
«zorunda qalma», «kültür
»,
«dəmək», «basım», sue, sıcak
və
digər sözləri işlədirlər. Bunu edənlər kimlərdir? Öz burnundan
o yanı görməyən kəmsavadlar, «xərəbləşən» dünyanın alimi-
biəməlləri!
Türk osmanlı qardaşlarımızın səhvini biz də təkrar etməy
ək! Əksinə, biz, azərtürklər, qardaş Türkiyə xalqına anlatmalı,
onlara kömək etməli, xahiş etməliyik ki, onlar bizim saxla
dığımız ümumtürk dilinə qayıtsınlar.
Hamı bilməlidir: azərtürk dilini «tiirkiyələşdirmək» Türki
yəyə hörmət, millətə mənfəət deyil, tərsinə, erməni Akopıın xain
əməlinə burada da yol açmaqdır. Dilimizi erməniləşdirməyin,
çirkləndirməyin! Türk dilini məhv eləyib itirməyək, 100 əsr
lik (!), bütün tarixin ən səlis və ən gözəl sumer-türk dilimizi sax
layaq və osmanlılara da qaytaraq.
Akopun əməli təkcə subyektiv insani səbəblərə görə fayda
sız deyil, həm də ziyanlıdır.
Dil məsələsi, xüsusən də ümumtürk ünsiyyət dili problemi
barədə son zamanlar yazılar çıxır, millət görür, düşünür - bu
sahədə baş verən, yumşaq desək, qeyri-obyektiv təzahürlər
adamları narahat eləyir.
«Hər türk sözünə görə jurnalisti 1 AZN cərimə edirəm»
[Im-
puls, 25.02.11] sərlövhəli yazıya ürəkdən güldüm.
Qəzetin mətin redaktoru Mətanət xanım Əliyeva rast gəl
diyi bugünkü «türk» sözlərinin türkə oxşamadığını intuitiv
olaraq hiss eləyir, demək istəyir ki, bu özgə «türk» sözləri ilə
əsil türk dilimizi çirkləndirmək yaxşı əməl deyil.
«Türküstan» qəzeti [06.03.11] narazılıq anlamında xanıma
sual verir...
Aydın Cabbaroğlu adında bir nəfər «bizim yazar» (yazıçı
əvəzinə «yazar» - bu da «o türk sözü»dür). Mətanət xanımın
dediyinə «reaksiya vermək fikrinə düşüb»
[Türküstan,
13.03.11].
Aydın bəy «Anar kimi yazıçımız»ı xatırlayır, narazılıqla.
Anar türk
(bugünkü erməni-türk)
və
Azərbaycan
(azərtürk) dillərinin eyni şey olmadığını deyib, düz deyib,
43
amma onun da səhvi var: «Azərbaycan (ölkə) dili» yox,
azərtürk (xalqın) dili deyilməlidir.
Cabbaroğlu H.Əliyevin «Azərbaycan dili» barədə çıxardığı
qərarı da yada salır.
Bundan sonra Aydın bəy də «İmpuls»u (elə məni də!) na
rahat edən «türk sözləri»ni qatmağa başlayır: «öyrənci»(?)
«özgürlük»(?), «mutlu»(?), «kökənlər»(?), «dönəm» (?), «ilgi-
ləndirir»(?), «kullanmaq»(?), «öncə»(?)...
Yaxşı ki, Aydın bəy bu məqaləsini «İmpuls»da çap etdir
məyib - 11 manatı kəsilərdi. «İmpuls»un redaktoru olsaydım
elə mən də kəsərdim!
«Aydın» sözünün özü də «türk» dilində yanlış işlədilir -
ziyalı sözü əvəzinə. Nə üçün? Axı aydının öz mənası var!
Əvvəla («ilk öncə» - yox!) bu bəy də, bir «yazar»
rolunda
qane etmir. Kəmsavad - qaranlıq «aydınlarımız», «yazarları
mız», «filosof» və «akademiklərimiz», hətta mədəniyyət nazir
liyimizin rəhbərliyi kimi, bəyənmədiyi «rusdillilər»in sevimli
ifadələrini, məsələn, «Baxmayaraq ki... yaşayırdı» deyir. «Ya
şadığına... baxmayaraq» - deyilməlidir - öyrənin!
İkincisi və ən ümdəsi: Aydın bəy və onun səviyyəsində olan,
«türk dili»ni yamsılamağa çalışan digər «aydınlar» bir sadə
şeyi bilmirlər ki, bu, türk dili deyil. Bu, türk yazıçısı Rəşad
Nuri Güntəkinin, türk poeziyasının iftixarı Hüseyn cavidin,
türkün atası (!) Atatürkün ana dili deyil! Bu sadədil türk mil
lətini qəddarcasına aldatmış, Dilaçar adını ələ keçirmiş erməni
saxtakarı Akop Martayanın «qurduğu» süni dil protezidir.
Bu arada belə bir yazı da çıxdı: «İlk öncə ifadəsi doğrudur
mu? Mütəxəssis cavabı» [Türküstan, 6-12 mart, 2011].
«Milli məclisin mədəniyyət komitəsinin sədri Nizami Cəfə
rov bildirir ki... hətta bizdə mətbuatda da «ilk öncə»
ifadəsini
yerində dəqiq işlətmirlər: «Amma hər halda o ifadədən istifa
də mümkündür»... Ehmal deyir. Amma deyir!
«Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Nəsimi adma
Dilçilik İnstitutunun elmi katibi İlham Tahirov isə «ilk ön-
cə»nin sabitləşmiş ifadə olduğunu və «hər şeydən əvvəl» mə
44
nasını verdiyini bildirib... «İlk»
və «öncə»
ifadələri eyni mə
nanı verir... Yaxşı olardı ki
«öncə»
ifadəsi elə istifadə edilsin».
Bu da alim-dilşünaslarımız... Onlar da bilmir ki, «öncə»,
yaxud «ilk öncə»
əvvəlcə, yaxud «hər şeydən əvvəl»in sinonimi
deyil, onlar eyni şey deyil, eyni məna daşımır.
«Öncə» məkan anlayışıdır, «əvvəlcə» - zaman! Daha doğ
rusu, heç belə söz - «öncə»nin özü - yoxdur, bunu «yeni türk
dilini» yaradan erməni uydurub. Azərtürk dilində «öncə» ol
mayıb, «öndə» olub, erməni «öncə»sini indi bizim kəmsavad-
lar, «türkə məhəbbət» hesab elədikləri erməniyə məhəbbət
sayəsində dəb salıblar.
Dilimizi bilməyən dil akademiklərimiz, professorlarımız, o
ola lap savadsız jurnalistlərimiz ola, dilin nəinki nəzəri əsasla
rını, onun məişət səviyyəli istifadə qayda-qanunlarını belə
bilmirlər.
Dediyim kimi, hamı, hətta Mədəniyyət, Xarici işlər nazir
liyinin dilbilməz aliləri «uruscan»
-
«Baxmayaraq ki»-dən baş
layır, yersiz, mənasız «yəni, yəni, yəni»-lərlə danışıb, mübtəda
ilə qurtarırlar. Erməni türkcəsini doldururlar çox da mənalı
olmayan nitqlərinə. Hamı mənasız savadsız «bir şeylər», nöm
rə əvəzimə «say»,
famil əvəzinə «soy adı» deyir. Bu savad əla
məti deyil, «türkçülük» də deyil. Bunları Şərq xalqlarının qar
şılıqlı düşmənçiliyini yaradan və onu daim qızışdıran Avropa-
erməni iblislərinin «başarı» təhriki yaradıb. Yaxşı ki, Azər
baycanda hələ erməni türkcəsinin ay adlarına, ev əvəzinə
«apartmamrd,
yol əvəzinə «trafık»3,
zəlzələ əvəzinə «beprem»ə
keçməyiblər.
Məni dəhşətə gətirən (!) bir «hadisə» («hadisə» əvəzinə də
bədxah «olay» sözünü işlədirlər) - kəlmələrdə azərtürk (və
fransız) dilindəki vurğunun yerinin kəlmənin son həcasında
olması qanununun pozulmasıdır. Bu əməl TV və radio, xüsu
sən də qadın diktorlarımız tərəfindən işlənilir. Fransızlar bu
qanunu hətta xarici sözlərə də şamil edirlər. Bizimkilər isə,
əksinə. Yazıçılarımız, nazirlərimiz belə, ərz edib buyururlar:
«Sadəcə...» Sadəcə - deyilməlidir.
45