Upanishadlar’in hint kutsal metinleri arasindaki yeri ve önemi
Yüklə 1,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
158 gelişiminde de önemini korumuştur. Vücut temizliğinin korunması, ruhun yetkinleştirilmesi amacı ile nefes alma usulleri ve diğer özel davranış kuralları Yoga öğretisinde önemli yer tutar. 356 Birçok Hint dini ve felsefi sistemine tesir eden Yoga öğretilerinin ilk defa Upanishadlar’da yer almış olması, Upanishadlar’ın hem Hint kutsal kitapları arasındaki hem de Hint dini ve felsefi düşüncesindeki yerini ve önemini açıkça ortaya koymaktadır. Yoga pratikleriyle kalbin derinliklerinde saklı olduğundan ulaşılması zor olan ilksel madde kavranabilir. Yoga uygulamasıyla bu hali yakalayabilen mutluluğu da kederi de bir kenara bırakır. 357 Yoga uygulaması yapılırken kişi soluğunu vücutta tutmalı, hareketlerini kontrol etmeli ve azalttığı nefesiyle burun deliklerinden solumalıdır. Bu esnada kişi aklını kontrol altına almalıdır. Yoga uygulaması temiz bir yerde, çakıldan, kumdan, ateşten arındırılmış, su benzeri seslerin ve göze çirkin gelen şeylerin olmadığı, rüzgârdan korunmuş, düşünmeye uygun çok sessiz ve gizli bir yerde yapılmalıdır. 358 Bu şartlar sağlandıktan sonra gerçekleştirilen Yoga amacına ulaşır. Doğru yapılan bir Yoga ritüelinin belirtileri şunlardır: Yoga sırasında Brahman’ın kendisini açığa vurmasından önce sis, duman, ateş, güneş, rüzgâr, ateşböceği ve ay gibi nesneler görülür. Yoga esnasında ise toprak, su, ateş, hava ve boşluktan hareketle Yoga’nın beş katlı niteliği ortaya çıkar. Bu hali yakalayabilen yoga uygulayıcısı, Yoga ateşiyle hastalığın, yaşlılığın ve ölümün olmadığı bir beden kazanır. Yoga uygulamasından sonra ise, parlaklık, sağlıklılık, metanet, yüz temizliği, ses ve koku güzelliği gibi belirtiler görülür. Yoga uygulayan kişi tıpkı bir lamba gibi pırıl pırıl 356 Aleksandrovich Tokarev, Dünya Halklarının Dini, Çev. Rauf Aksungur, Ozan Yay., İstanbul-2006, s. 326. 357 Katha Upanishad, II.12. 358 Bkz., Şvetaşvatara Upanishad, II, 9-10. 159 parlar ve öz niteliği sayesinde Brahman’ın niteliğini kavrar. Bu hale eren kişi, Brahma’nın doğmamış, değişmez ve niteliksiz olduğunu anlar. Tanrıyı bu haliyle bilen kimse, her türlü bağdan kurtulur. 359 Upanishad metinlerinin kurtuluş konusunda temel öğretisi olan her şeyi en yüce Öz’de (Atman) bir olarak görme ve onda yok olma düşüncesi, Yoga pratikleriyle ilişkilendirilir. Yoga uygulaması, bu birliği sağlamanın bir yolu olarak gösterilir. Bu anlamda yoga uygulaması gerçekleştirilirken sesini, aklını ve soluğunu tutan aynı zamanda dilinin ucuyla damağına bastırarak düşünen kişi Brahma’yı görür. Bu sayede aklını baskı altına alarak kendi özünden öte, daha ince ve parlak olan Öz’ü (Brahman) görebilen kişi Özsüz (Niratman) olur ve kurtuluşa erer. Yoga ile düşüncesini saflaştıran kişi, iyi veya kötü eylemlerde bulunmaz. Böylece kişi Atman’da barınan saf öze karışır ve onunla birlikte sonsuz mutluğu elde eder. 360 Upanishadlar’da altı basamaklı yoga uygulaması yapılarak Atman’ın kavranabileceği belirtilir. Bu uygulamada sırasıyla nefes tutulur, duyu zevklerinden kaçınılır, derin düşünceye dalınır, dikkat yoğunlaştırılır ve erilir. Bu uygulama sonunda kişi Brahman’ı görebilirse iyiyi ve kötüyü ayırdeder. Bu sayede her şeyi en yüce Ölümsüz Varlık’la birlik haline getirir. Yanmakta olan bir dağa geyikler ve kuşlar nasıl yaklaşmazsa, Brahman’ı bilen ve idrak eden bu kimseye de günahlar öyle yaklaşmaz. 361 Tutku (Racas), cehalet (Tamas), kadın, çocuk ve eve bağlılık Yoga’nın başarıya ulaşmasının önündeki engellerdir. Yoga, duyulardan uzak olarak altı ay boyunca yapıldığında başarıya ulaşır. Yoga uygulayan kimse gönül rahatlığı, 359 Bkz., Şvetaşvatara Upanishad, II, 11-15. 360 Maitri Upanishad, VI,20. Upanishadlar’a göre kişinin Özsüz (Niratman) olması, sayılamayan ve kökensiz olması böylece kurtuluşa ermesi anlamına gelir. Bkz., aynı yer. 361 Bkz., Maitri Upanishad, VI, 18. 160 karşıtlıklara dayanma gücü ve huzur elde eder. Gizli sır olan Yoga öğretisi oğlu, öğrencisi ve salim bir aklı olmayana verilmemelidir. Bu öğreti sadece hocasına bağlı ve her türlü olumlu niteliğe sahip olan kimselere öğretilmelidir. 362 Yoga’nın bir diğer faydası bulanmış insan zihnini saflaştırmasıdır. İnsan zihni bulanmış halde evreni çokluk ve çeşitlilik içinde görür. Yoga vasıtasıyla insan zihni karışık düşüncelerden soyutlanarak saydam bir görüşü yakalar. Böyle bir bakış açısı ile kişi evreni teklik ve bütünlük içinde görür. Dolayısıyla Yoga yöntemi tek olanı çokluk içinde görmeye yol açan arzu ve heveslerden kurtularak Moksha’ya ulaşmada önemli bir rol oynar. İnsan zihnini berraklaştıran Yoga, Upanishadlar’a göre uzun süreli eğitimi gerektiren bir yoldur. Kişi ancak bir yol göstericinin çizdiği yoldan sabırla ilerleyerek istediği maksada erişebilir. Bu yolda Yoga uygulayıcısı, Guru’nun kendisine gösterdiği hakikatleri çaba göstererek ve içten içe doğrulayarak yeniden bulmalıdır. Aksi takdirde Guru’nun Yoga uygulayıcısına öğrettiği bilgiler, onun aydınlanması için yeterli gelmez. Sonuçta, Upanishad düşüncesine göre, kurtuluşa erişebilmek (Moksha), zihnin bütün bencil isteklerini geri çevirerek Brahman bilgisini elde etmekle mümkündür. Brahman bilgisini elde etmedikçe Maya’nın büyülü tuzağından sıyrılarak özgürlüğe ve sonsuz mutluluğa ulaşmak mümkün değildir. Bu nedenle Upanishadlar, Brahman’ın tekliğini idrake mani olan ve kişiyi sürekli gene-doğuma maruz bırakan eylemlerden kurtulmaya yardımcı olacak pek çok dini ibadet, ayin ve uygulamadan söz eder. Bu tür ritüeller genel olarak tapas, kurban ve yoga olarak 362 Bkz., Maitri Upanishad, VI, 28. Yüklə 1,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|