Uşaqlarda epilepsiYA



Yüklə 0,55 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə12/21
tarix10.11.2017
ölçüsü0,55 Mb.
#9524
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   21

 36

qədər artırmaq lazımdır. AKTH ilə terapiyanı stasionar şəraitində 

başlamaq lazımdır. Dərman vasitəsini növbə ilə sağ  və sol sağrı 

nahiyəsinə yeritmək lazımdır. AKTH-nin daha aşağı dozaları da 

təklif olunur: 0,0125-0,015 mq/kq gündə bir dəfə, bu sxem üzrə – 1-

2-ci həftələr – hər gün, 3-4-cü həftələr – günaşırı, 5-6-cı  həftələr – 

həftədə 2 dəfə, 7-8-ci həftələr – həftədə 1 dəfə. Həmçinin AKTH-nin 

sintetik formaları  tətbiq edilir – sinakten-depo 0,1 mq dozadan 

başlayaraq 2-5 gündə 1 dəfə  əzələdaxilinə yeridilir, doza 1,0 mq-a 

çatdırıldıqdan sonra tədricən azaldılır. 

Xəstə  uşağın valideynlərinin inyeksiyaları yerinə yetirmək 

imkanı olmadığı halda, AKTH əvəzinə prednizolon təyin edilə bilər. 

Prednizolon 3-4 həftə  ərzində 2–3 mq/kq/gün dozada daxilə  təyin 

edilir və qəbulu çox tədricən dayandırılır.  



Hormonal terapiyanın əlavə təsirləri:  

 



həddən artıq əsəbilik 

 



yuxunun pozulması 

 



ödemlərin inkişafı 

 



arterial təzyiqin yüksəlməsi 

 



taxikardiya ilə gedən endokrin, elektrolit pozuntuları 

 



mədə xorası 

 



gizli mədə-bağırsaq qanaxması 

 



beyindaxili qansızmalar 

 



osteoporoz 

 



diabetik ketoasidoz 

 



dərinin hiperpiqmentasiyası 

 



allergik reaksiyalar (səpgilərdən anafilaktik şoka qədər) 

AKTH-terapiya zamanı 

məsləhət görülən laborator 

müayinələr: 

 



AKTH-terapiyanın təyin edilməsindən  əvvəl aparılanlar – 

zərdabda  əsas elektrolitlərin (kalsium, fosfor), qanda azot, sidik 

cövhəri, kreatinin və qlükozanın miqdarının müəyyən edilməsi, 

qanın və sidiyin ümumi analizi, döş qəfəsinin rentgenoqrafiyası; 

 

AKTH-terapiya zamanı  hər həftə aparılanlar – zərdabda 



elektrolitlərin, qanda və sidikdə qlükoza səviyyəsinin 

yoxlanması, bədən çəkisi və arterial təzyiqin ölçülməsi.  

Profilaktik müalicəyə antasid dərman vasitəsinin təyini daxildir, 

arterial təzyiqin yüksəlməsi zamanı – qidada duzların miqdarının 




 37

məhdudlaşdırılması  və diuretiklərdən istifadə tövsiyə edilir

hipertenziyanın inkişafı zamanı hipotenziv dərman vasitələri təyin 

oluna bilər. 

Viqabatrin dozanı  tədricən 50-100 mq/kq/gün qədər artırmaqla 

təyin edilir. Uşaqlarda tuberoz skleroz fonunda inkişaf etmiş  İS-lər 

zamanı viqabatrin xüsusilə effektivdir. Tez-tez baş verən  əlavə 

təsirlərinə tor qişanın zədələnməsi, görmə sahəsi defektləri 

(geriyədönməz ola bilər) aiddir. Bununla əlaqədar viqabatrin 

mümkün olduğu qədər qısa müddətə (8 həftə) təyin edilir. 

Valproatlarla (40–80 mq/kq/gün) kombinasiya edilməsi mümkündür. 

İkinci sıra dərman vasitələri: valproatlar, topiramat, 

klonazepam, nitrazepam. 

Adətən  İS-lər zamanı valproatların daha yüksək dozalarından 

istifadə olunur. Gündəlik doza 45-100 mq/kq təşkil edir və 2-3 

dəfəyə qəbul edilir. Dozadan asılı əlavə təsirlərə yol verməmək üçün 

daha aşağı dozadan – 15 mq/kq/gün başlamaq, sonra isə remissiya 

əldə olunana qədər dozanı tədricən artırmaq məqsədəuyğundur. 

Müalicənin effektivliyi ilk 3-4 həftə  ərzində  aşkar olunmursa, 

hormonal terapiya ilə  əvəz etmək və ya onu əlavə etmək, yaxud 

uyğun laborator monitorinq aparmaqla digər antikonvulsant əlavə 

etmək göstərişdir.  

Baza dərman vasitələrini  əlavə edildikdə benzodiazepinlər 

yüksək effektivliyə malikdirlər: klonazepam 0,03 mq/kq/gün dozada 

2 və ya 3 dəfəyə  qəbul edilir. Ehtiyac yarandıqda dozanı 0,1 

mq/kq/gün qədər artırmaq olar. Əlavə təsirləri – ağız suyu ifrazının 

güclənməsi, yuxululuq, süstlük, əzələ hipotoniyası, tənəffüs 

pozulmaları, zaman keçdikcə dərman vasitəsinə öyrəşmə. Valproatlar 

ilə nitrazepamın (0,5 mq/kq/gün) kombinasiya edilməsi mümkündür. 

İS-li xəstələrin cərrahi müalicəsi medikamentoz terapiyaya 

rezistentlik hallarında ixtisaslaşdırılmış tibb mərkəzlərində aparılır. 



Proqnoz: adətən yaxşı deyil. Letallıq 25%-ə çatır. Müasir 

EƏDV-lər xəstələrin 60%-ində tutmaları aradan qaldırmağa imkan 

verir, lakin xəstələrin əksəriyyətində aşkar ifadə olunmuş intellektual 

defekt, əqli zəiflik, autistəbənzər davranış qalır. 20–30% hallarda VS 

Lennoks-Qasto sindromuna transformasiya olunur. Tutmaların 

spesifik səbəblərinin olmaması, xəstəliyin başlamasına qədər uşağın 

normal inkişafı, digər növ tutmaların olmaması, tutmalar əmələ 



 38

gəldikdən sonra onların qısa zamanda nəzarət altına alınması yaxşı 

proqnostik amillər hesab olunur. 

Lennoks-Qasto sidromu (Lennox-Gastaut syndrome) 

Etiologiya: üzvi mənşəli serebral rezidual sindromlar

yarımkəskin ensefalopatiyalar, neyrometabolik pozuntular, tuberoz 

skleroz. 

Başlandığı yaş dövrü və rast gəlmə tezliyi: xəstəlik 2-8 yaş 

arasında meydana çıxır. Başlanmasının zirvə səviyyəsi məktəbəqədər 

yaş dövrünə (3-5 yaş) təsadüf edir. Pediatrik praktikada rast gəlinən 

bütün epilepsiya formalarının 3,0-10,7%-ini təşkil edir. 



Klinik mənzərə: LQS zamanı tutmaların semiologiyası  həddən 

artıq müxtəlifdir: tonik aksial; miatonik yıxılmalar; atipik absanslar

«kiçik hərəki tutmaların» epileptik statusu; mioklonik yayılmış 

tutmalar.   



EEQ meyarları: tutmadan kənar dövrdə fon qeydiyyatı  əsasən 

diffuz ləng dalğalar, həmçinin «ləng spayk» kompleksləri tipində 

davam etmiş  ləng fəaliyyətdən ibarət olur. Adətən yuxuda əmələ 

gələn, saniyədə 10-25 tezliklə yayılmış bilateral-sinxron spayklarla 

özünü büruzə verən və  qısa subklinik boşalmalar, yaxud daha 

uzunmüddətli gedişlər  şəklində meydana çıxan sürətli aktivlik EEQ 

zamanı daha spesifik əlamətdir.  

Tutma zamanı EEQ: tonik tutmaların başlanmasından bilavasitə 

əvvəl EEQ-də fon aktivliyinin qısa desinxronizasiyası, yastılanmış 

əyrilik – «elektro-dekremental vəziyyət» («electro-decremental 



event») müşahidə edilir. Daha sonra artan amplitudalı  və ön 

şöbələrdə üstünlük təşkil edən yayılmış sürətli aktivlik meydana 

çıxır. Adətən tutma 10–12 saniyə davam edən «spayk–ləng dalğa»  

kompleksləri qeyri-müntəzəm ləng fəaliyyət ilə başa çatır. 

LQS-nin kriptogen variantı zamanı nevroloji pozuntular nadir 

hallarda rast gəlinir. Simptomatik variantda – mərkəzi parez və 

ifliclər, çəpgözlük, dizartriya, mikrosefaliya kimi pozuntular təsvir 

edilmişdir.  İntellektual-mnestik pozuntular xəstəliyin zəruri 

əlamətidir.  

Neyrovizualizasiya: kriptogen sindrom zamanı lokal struktur 

pozulmaları olmur. Bununla bərabər, pasiyentlərin  əksəriyyətində 

KT və MRT zamanı baş beynin diffuz atrofiyası  aşkar olunur. 

Simptomatik variantda – alın, gicgah nahiyələrində qabıqaltı 




Yüklə 0,55 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   21




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə