37
Amma məhdud fürsətlər dahisi öz zati istedad və qüdrətini
elə bir iĢin vicdanına buraxır ki, sonunun nə olacağı
əvvəldən bəlli deyil. Yalnız illər keçdikdən sonra anlamaq
olur ki, uzaqdan Ģəhərin çıraqlarını görən səhv etməmiĢ,
Ģəhərə daxil olmuĢ və bir-bir evimizin qapılarını
döymüĢdür. Nima YuĢicin təbirincə desək:
Sübhədək bu isti gecədə
Çıraq yandırdım, çünki
Ġstəyirəm daha da yaxĢı yerdə tikəm
Korlar evində bir divar.
Tikdiyimə bir kor qoydu
Barmağını ki, onun üzərində eyiblər vardır...
Məhdud fürsətlər dahisi korlar evində divar tikir. Hətta
əgər bu korlar bilmədən və anlamadan ittiham barmağını
bu insana doğru uzadırlarsa belə, o, gecə qaranlığında
kərpiç üstə kərpiç qoyur ki, sabah günəĢ çıxdıqda insanlar
üzərində kölgəlik yaransın. Tibbə dair Ġran və dünya
mətbuatında nəĢr olunmuĢ 100 məqalə müəllifi, «DaneĢi-
pezeĢki» aylıq jurnalının baĢ redaktoru, neçə xəstəxananın
cərrahı, Cavid xəstəxanasının müdiri, bu və ya digər
universitetin cərrahiyyə bölümünün rəisi, Ġran və dünya
türklərinin soy, dil və ədəbiyyatı haqqında 7 əsaslı kitabın
yazarı, Azərbaycan Respublikası Tibb Akademiyasının
fəxri müəllimi, Azərbaycan-Ermənistan müharibəsində
100 iranlı həkimi yaralıların müalicəsi üçün Azərbaycana
aparan Ģəxs, tibbə 50 illik xidmətinə görə Ġstanbul
Universitetinin Tibb Qızıl Medalı laureatı, 26 il mərhum
prof. Zehtabi və Dr. Həmid Nitqidən baĢlayaraq, baĢında
görkəmli dilçi və ədəbiyyatçı, Dr.Heyətin özü kimi
məhdud fürsətlər dahisi olan prof. Fərzanə kimi bir
Ģəxsiyyətin durduğu müasirlərimizədək Azərbaycanın çox
sayda farsdilli və türkdilli yazarlarının ümid yeri olan
«Varlıq» jurnalının baĢ redaktoru və müdiri. Heyət öz
38
həkimlik fəaliyyətindən qazandıqlarını və atadan qalma
miras payını bu məhdud fürsətlərə xidmətə xərcləmiĢdir.
Nə üçün «Heyət» adı bu qədər hörmət oyadır? Bəlkə
bunun səbəblərindən biri onun yerli xalqa xidmətdə olan
vicdanlılığı və yüksək ruhudur ki, biz bu xüsusiyyəti bu
məntəqələrin çox az xadimində görmüĢük. Frans Fanon və
Eme Sezer kimi, lakin səviyyə və mövzu fərqi ilə.
Barmağı diqqətlə xəstə üzərinə qoymaq, külliyyatı
düĢünməyərək, bir sahə və civara xas xəstəliyi təyin etmək
və onunla mübarizə aparmaq. Məhdud fürsətlər dahisi
baĢına tac qoyulmasına, bu universitetdən o universitetə
dəvət olunmasına və nazının çəkilməsinə çalıĢmır.
Məhdud fürsətlər dahisinin əsas özəlliyi doğma yurdunda
hamının üzləĢdiyi problemləri xırdalıqlarına qədər
düĢünməsindədir. Müstəmləkəçiliklə mübarizənin əsl
pəhləvanları külliyyatdan baĢlamamıĢlar, xırdalıqlara üz
tutmuĢlar ki, bu xırdalıqlar bir yerə yığılsa, onunla
uzaqdan əlaqədar olmaq mümkün deyil. Camaat müalicə
olunmalıdır, ya yox? Ġnsanların bir ölkənin dilləri ilə
bərabər, öz ana dillərinin öyrənilməsinə ehtiyacları var, ya
yox? Uzaqdan baxdıqda, hər kəs külliyyatla razılaĢır.
Xüsusilə də biz, Kanadada yaĢayanlar bilirik ki, Kebekdə
yaĢayan birisinə «Sən yalnız ingilis dilini öyrənməlisən!
Bir dil, hətta əgər bu dil hər kəs üçün ögey dil olsa da».
Kebekli adamın atasını yandırar, vətəndaĢ müharibəsi
baĢlanar. Bunu «Hüquq inqilabı»nı yazan Maykl Ġqnatyev
çox yaxĢı bilir. Bunları biz də bilirik, lakin bu vəziyyəti öz
ölkəmizdə öz gözlərimizlə gördükdə, mövcud yerli
həqiqətlərə diqqət yetirməkdənsə, «bir millət – bir dil!»
xürafatı ilə üzləĢirik və müxtəlif milliyyətlərin dili ilə
qərəzi olan Dr. Cəlal Mətini kimi insanları separatizmə
doğru sürükləyirik, yəni Dr. Heyətin iĢlərinin əksini görü-
rük. Heyətin yerli yaralara barmaq qoyması səbəbindən
39
biz irqçilik və millətçiliyi sınaqdan keçirir, tarixi təhrif
edirik və öz insanlarımızı həmkarlıq və yardıma dəvət
etmək yerinə daim Aryayi qövmünün Demokles qılıncını
ərəb, türk və türkmən üzərində saxlayırıq. Ġranın müxtəlif
dil və mədəniyyət sahiblərinə deyirik: «Ya qəbul et, ya
öl»!
Məhdud fürsətlər dahisi Heyət bərabərlik və demokra-
tiyaya, tarixin obyektivliyinə və müasir tarixin demokratik
dərkinə təkid edir. Biz köhnə və çürük əqidələrə xidmət
edən bir xalq istəmirik, biz keçmiĢin, bu günün və
bugünkü xalqın, müasir insanların və müasir dünyanın
parlaq mədəniyyət və demokratiyasının xidmətində
olmasını istəyirik. Bizə «Ġran əhalisinin 67%-dən çoxu öz
ana dilini unutmalıdır», deyən kəs orta əsrlər adamıdır,
çağdaĢ dünyanın müasiri deyil, hətta əgər dünyanın hər
hansı bir yerində kütləvi informasiya vasitələrinə malik
olsa belə. Məhdud fürsətlər dahisinin iĢi kağız-qələmlə və
3 otaqlı klinikadadır. Bu klinikanın 2 otağı xəstələrin, bir
otağı isə əzilmiĢ bir dil və mədəniyyətin ixtiyarındadır.
Biz bu növ iĢə ürək bağladıq, çünki burada bütün
məhrumlar və ölkənin bütün məhrum körpələrinin ümumi
təhsilinin yolunu görürük. Sadə, lakin çətin, doğru, lakin
«dünya telekanalları»ndan özünü nümayiĢ etdirmədən və
bu gün birinə, sabah digərinə xidmətdə saqqal ağartmadan
və utanmadan keçmiĢin və bu günümüzün məhdud für-
sətlər dahilərinə papuĢ tikmədən qeyri-mümkün olan bir
iĢ. ĠĢ, iĢ və iĢ! Bu iĢ ananın və ana dilinin övlad üzərində
olan haqqına sədaqətli olanların məĢğuliyyətidir. Bu in-
sanlar baĢqa bir möhtərəm övladın anasının dilinin onlara
məcburi olaraq əsl ana dil kimi qəbul etdirilməsini istə-
mirlər. Sonrakı dil gərək həmin övlad tərəfindən ölkədə və
yerli Ģəraitdə seçilsin. Biz bütün xalqın öz xeyrinə bilirik
ki, məntəqənin bir neçə dilini yaxĢı öyrənsinlər. Fars, türk
Dostları ilə paylaş: |