Varliğimiz
Yüklə 0,63 Mb.
|
40
və ərəb dilləri bu bölgənin ən böyük 3 dilidir. Biz bölgənin bu 3 böyük dilinin hər birinin müəllim və öyrəncilərinə hörmət edirik və fars dilinin ana dili və rəsmi dil olaraq bütün Ġran üçün zorla qəbul etdirilməsini rədd edirik. Bi- zim əsas təkidimiz insanların zehninin yenidən forma- laĢmasında yaxından xidmətləri olan, özlərindən və öz canlarından keçmiĢ insanların iĢlərinədir. Biz bu gün Ġraq, Əbu Qüreyb zindanı və Quantanamo faciəsini təsdiqləyən və dilənçi kimi əlmuzdu qarĢılığında bəndəlik edən köhnə dostlarımızı bir qələmlə silirik. Onlar sanki bilmirlər ki: BaĢını qırxan hər kəs qələndərlikdən anlamaz, Üzü qızaran və parlayan hər kəs dilbərlikdən anlamaz, Güzgü yaradan hər kəs Ġskəndərlikdən anlamaz. Bu gün mələk üsullarını bilən Adəm övladı Ġran xalqı və Ġran övladlarının öz ana dilində danıĢmasını, təhsil almasını, universitet görməsini istəyən birisidir. Bunları istəməyən kəs isə Ġranı tikə-tikə görmək istəyəndir. Səttar- xan rus bayrağını aĢağı endirdi, PiĢəvərini də Stalinlə Ba- ğırov ekshumasiya etdilər (qəbirdən çıxartdılar) və bütün bunlar onların xalqın xalq üzərində hökumətinə sadiq ol- malarından qaynaqlanırdı. Bəli, Səttarxan, əslində, Tehrana getməsəydi, elə fa- ciəli Ģəkildə qətlə yetirilməzdi. PiĢəvəri də Sovetlər ölkə- sinə getməsəydi, o cür faciəli Ģəkildə öldürülməzdi. Sət- tarxanı öldürənlər yad niĢançılar idilər ki, onu öldürə bildilər. PiĢəvərinin də düĢmənləri belə idi. O dövr artıq keçmiĢdir. Biz məhdud fürsətlər dahilərini istəyirik. 6x4 olan otaq, cah-cəlaldan uzaq bir klinika və bir tərəfdən insanların yaralarına və digər tərəfdən xalqın övladlarının ana dilinin nəbzinə əl qoyan 80 yaĢlı cavan bir qoca. Bir yandan insanların yaralarını sağaldır, digər tərəfdən xalqın övladlarının ana dilinin keĢiyində durur və bununla fərqli bir ziyalı tablosunu canlandırır. Bu ziyalı –
41
özümüzünkü və bütün məntəqənin ziyalısıdır, yerlidir və yerli hisləri bütün xırdalıqlarınadək diqqətində saxlayan bir dahidir. Ġndi isə aramızada olan bir neçə əhvalatı nəql etmək istəyirəm: – 1348, (1349, ya 1350)-ci ildə biri mənə zəng etdi, səsi tutqun idi. Məndən istədi ki, bacardığım qədər tez Cavid xəstəxanasına gedim. Nə üçün? Çünki, Qulam oradadır və səni görmək istəyir. Nə olub ki? Heç bir Ģey olmayıb, sən hələ bir gəl. Mən getdim. Otağa daxil olduqda Saidi taxtın üstündə, ĢiĢmiĢ və yaralı üzlə, ağzı- dodağı bintlənmiĢ Ģəkildə uzanmıĢdı. Nə olub? Əsgər libasında olan bir qoluzorlu küncdə dayanmıĢ və bu səhnəni müĢahidə edirdi. Birincidən hündür olan baĢqa bir əsgər digər küncdə dayanmıĢdı. O duruĢu və görkəmiylə sanki bildirmək istəyirdi ki, pis bir iĢ görməmiĢdir və əgər nə isə olmuĢsa, onun günahı deyil. Qəziyyəni Dr.Heyətin özü və ya Saidinin qardaĢı və özü də həkim olan Dr.Əkbər belə tərif etdi. Xəstəxananın rəisi olan Dr.Heyət Qulam- hüseynin baĢı, üzü və ağız-dodağını bintlə bağlamıĢdır. Qulamhüseyn sakitdir, çünki danıĢa bilmir və bəzən gözlərini o qoluzorluya və sonra bizə tərəf döndərir, bizə nəyisə anlatmağa çalıĢırdı. Dr.Heyətə izah edir ki, ötən gecə doktor açarla qapını açıb içəri girmək istəyir. Bu iki nəfər qarĢısında peyda olurlar, onlardan biri onu pis söyüĢlə təhqir edir. Saidinin reaksiyasını gözləmədən onu döyməyə baĢlayırlar və daha çox ağzının üstündən yumruqla vururlar. Küçədə yaranmıĢ səs-küydən Əkbər, ev əhli və ətraf evlərin camaatı çölə çıxırlar. Saidini yum- ruqlayan kəs iddia edir ki, Saidi məst idi və söyüĢ söydü. BaĢqa birisi gəldi və doktoru döyərək aradan çıxdı. Biz ikimiz isə gəldik ki, doktorun halını soruĢaq. Biz də soruĢduq ki, əgər birisi doktoru vurub qaçdısa, niyə onu tutub saxlamadınız? Yalnız qoluzorlu danıĢırdı ki, qaranlıq
42
idi, bundan baĢqa ağa yaralı idi, gərək bir Ģey edəydik. Ev əhli Saidini xəstəxanaya çatdırmıĢlar. Sonralar Saidi bığlarını bir qədər geniĢ saxlayırdı ki, üzündəki tikiĢ izləri görsənməsin. Sonra bir nəfər komendant gəlir və o iki nəfəri aparır və danıĢa bilməyən Qulam öz böyük gözləri ilə mat-məbhut boĢ havaya tamaĢa edir. Heyət deyir: «ġərəfsizlər!». Saidi Əkbərə iĢarə edir ki, onu aparsın və Heyət deyir: «Yox, hələ yox». Sonra isə Saidinin xəstə- xanadan çıxmasına razılıq verir. Bu nə macəranın baĢlan- ğıcıdır, nə də sonu. Çünki neçə il sonra Saidinin qarnı və ayaqlarını bıçaqla tikə-tikə edirlər! – Ġnqilabın ilk illərində «Əncüməni-Azərbaycan»ı öz zənnimizcə bərpa etdik. Bu hal bir neçə ay davam edir. Belə fikir oyanırdı ki, bir neçə Azərbaycanlı əncümən yolu ilə Azərbaycan dili və mədəniyyətini nizama salmaq istəyirlər. «Əncüməni-Azərbaycan» qaranlığa tərəf atılmıĢ bir oxdur. Dr.Heyət, Dr.Katibi, Dr.Nitqi, ustad Fərzanə, Gəncəli Səbahi və onların hamısından kiçik və cavan olan mən. Müxtəlif iclaslar təĢkil olunur, mənim yaxĢı tanımadığım digər 3-4 nəfərlə birgə bir neçə nəfəri katiblər heyəti seçirik. Sonra təsadüfən, bir-birimizlə məĢvərət etmədən görürük ki, iĢlər ya irəli getmir və ya bəziləri onun müəyyən bir səmtə getməsini istəyirlər. Nəyahət, bir- bir istefa veririk. Nüfuzlu Ģəxslər (solçular) istəyirlər ki, əncüməni öz partiyalarının xeyrinə müsadirə etsinlər. Onların iĢ tərzini bilirik. Hamımız bir-bir anlamağa baĢla- yırıq. Əncüməndən çıxan birinci Ģəxs Dr.Nitqi, sonra ustad Fərzanə, sonra mən, sonra Heyət oldu. Qoy, karvanın dostu və oğrusunun Ģəriki tənha qalsın. Bunu Yazarlar Birliyinin də baĢına gətirmək istəyirlər. Orada bu dostlar azərbaycanlı deyillər. Yeri gəlmiĢkən, bu əhvalatın səsi çox tez çıxır və Yazarlar Birliyi hamını ixrac edir, çünki bu birlik məhdud fürsətlərin dərki yolu ilə Ģəxsi, ictimai və
Yüklə 0,63 Mb. Dostları ilə paylaş:
|