Vii. Uluslararasi
Yüklə 3,89 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- VII. ULUSLARARASI TÜRK SANATI, TARİHİ ve FOLKLORU KONGRESİ/SANAT ETKİNLİKLERİ
- 2-3 Recep İvedik
VII. ULUSLARARASI TÜRK SANATI, TARİHİ ve FOLKLORU KONGRESİ/SANAT ETKİNLİKLERİ 77
2-2- Şaban 1975 yılında gösterime giren Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı filmindeki Şaban (Kemal Sunal) tipinin beğenilmesiyle pek çok filmde yer almış, daha sonra ilk kez 1977 yılında vizyona giren Şaban Oğlu Şaban filmiyle kendi adını taşıyan bir filmde yer almıştır. Bu filmi, 1978 yılında İnek Şaban, 1979 yılında Umudumuz Şaban, 1979 yılında Dokunmayın Şabanıma, 1980 yılında gerzek Şaban, 1983 yılında En Büyük Şaban, ,1984 yılında Şabaniye, 1984 yılında Orta direk Şaban, Atla Gel Şaban, 1985 yılında Sosyete Şaban, Şendul Şaban, Şaban Pabucu Yarım, Katma Değer Şaban ve Gurbetçi Şaban filmleri izlemiştir. Her filminde farklı kostümlerle boy gösteren Şaban tipi fiziksel yapısıyla ve gülüşüyle bir mizah unsurudur. Ses tonu ve gülüşü fazla akıllı olmayan saf bir birey portresi çizmektedir. Sonraki yıllardaki filmlerindeyse kurnazlığıyla para kazanan bir tip olarak da tanınmıştır. Şaban tipinin tüm filmlerindeki kostümü, amaçları farklılık gösterse de temel amacı hayata tutunmaktır. Bunu zaman zaman güçlü kişilere karşı verdiği mücadelelerle göstermektedir. İyi niyeti, aklı ve şansıyla sorunların üstesinden gelmektedir. Şaban aynı zamanda sebep olduğu karışıklıklarla bir düzen yıkıcıdır. “Anarşinin içinde yüzerken, utanma başta olmak üzere, bütün bu
temel öznesi sebep olduğu kargaşadır. “Şaban tiplemesiyle ünlenen Kemal Sunal’ın özellikle küçük insanları öne çıkardığı ve ezilenlerin, haksızlığa uğrayıp mağdur olanların adeta bir savunucusu olarak kötülerin karşısında durduğu görülmektedir” (Sunal G. , 2012:523). 2-3 Recep İvedik Şahan Gökbakar’ın Dikkat Şahan Çıkabilir (2005) isimli televizyon programındaki bir tipten yola çıkarak ortaya çıkardığı film dizisidir. 2008 yılındaki Recep İvedik filmiyle başlayan seri, 2009 yılında Recep İvedik 2, 2010 yılında Recep İvedik 3, 2014 yılında Recep İvedik 4 ve 2017 yılında Recep İvedik 5 filmleriyle devam etmiştir. Recep İvedik, kaba, toplumsal normları önemsemeyen, çoğunlukla bencil ve etrafındakilere tahakküm kuran bir tiptir. Kendi sözleri, fikirleri ve rahatı herşeyden önemlidir. Bazen mahallesindekiler ve etrafındaki diğer insanlar için maceralara girse de bu mücadelelerde yine kendi egosu için zafer istemektedir. Kıyafetleri kendinden önceki tiplerde olduğu gibi yalnızca sosyo-ekonomik ve kültürel kökenleri yansıtmak için bir araya getirilmiş bir kod dizgesi değildir. Gömleğindeki turuncu
sıcaklık ve
enerji çağrıştırması nedeniyle de
kullanılmaktadır. Giyindiği sivri burunlu ayakkabısı, kumaş pantolonu ve kemeri saldırgan bir mahalle delikanlısı algısını güçlendirmektedir. Recep İvedik dost kazanmak amacında değildir. Etrafındakilere tahakküm kurar ve diğerleri yalnızca onun sözünü dinlemek için oradadır. Aksi halde kaba kuvvet kullanmaktan kaçınmaz. O bir anlamda sosyalleşemediği için eleştirilen sosyal tabakaların tepkisinin ve hayatı kendi kurallarına göre yaşama isteklerinin bir yansımasıdır. SONUÇ Türk toplumunun son elli yıl içerisindeki değişiminin komedi sinemasındaki filmlerde kısmen görüldüğünü söylemek mümkündür. Bu değişim tipe dayalı komedi filmlerinde görülmektedir. Toplumcu bir karakterden bireyci karaktere VII. ULUSLARARASI TÜRK SANATI, TARİHİ ve FOLKLORU KONGRESİ/SANAT ETKİNLİKLERİ 78
geçişte tiplerin tavırları ve hedefleri de buna göre farklılık göstermeye başlamıştır. Toplumcu ve sevecen tipler yerini bireyci ve gittikçe daha fazla saldırganlaşan tiplere bırakmaya başlamıştır. Köyden kente göç, sosyo-ekonomik eşitsizlikler ve eğitim sorunu tiplerin biçimlenmesinde ve toplumun ilgi duyduğu kahramanların oluşturulmasında etkili olmuştur.
Abisel, N. (1995). Popüler Sinema ve Türler. İstanbul, Türkiye: Alan Yayıncılık. Behlil, M. (2010). Close Encounters?: Contemporary Turkish Television and Cinema . Wide Screen, 2(2), 1-14. Çöteli, S. (2016). Yeni Dönem Orta Oyunu: Türk Sinemasında Komedi ve Selçuk Aydemir. G. Parlayandemir, & Y. D. Birincioğlu içinde, 2000 Sonrası Türk Sinemasında Türler ve Yönetmenler Türk Sinemasında Auteurler (s. 263). İstanbul, Türkiye: Kriter Yayınevi. Ertan, G., & Sansarcı, E. (2016). Görsel Sanatlarda Anlam ve Algı. İstanbul, Türkiye: Alternatif Yayıncılık Limited. Güneş, S. S., & Baylan, D. Y. (2016). Değişen Toplumsal Yapının Film İçeriklerine Yansıması: Kibar Feyzo ve Recep İvedik Filmlerinin Greimas'ın Eyleyenler Örnekçesine Göre Çözümlemesi. Global media Journal TR Edition, 6(12), 332-354. Onaran, A. Ş. (2012). Sinemaya Giriş. İstanbul, Türkiye: Agora Kitaplığı. Özön, N. (2008). Sinema Sanatına Giriş. İstanbul, Türkiye: Agora Kitaplığı. Sevinç, Z. (2014). 2000 Sonrası Yeni Türk Sineması Üzerine Yapısal Bir İnceleme. Dunlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(40), 97-116. Sunal, A. K. (2001). TV'de ve Sinemada kemal Sunal Güldürüsü. İstanbul, Türkiye: OM Yayınevi. Sunal, G. (2012). Kemal Sunal Güldürülerinde Karakterlerin Temsili. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(21), 519-526. Şahinalp, S. D. (2010). Türkye'de Gülmenin Dönüşümü 1970 ve 2000'li Yıllarda Komedi Filmlerinin Kaşılaştırmalı Analizi. İstanbul, Türkiye: Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi İstanbul bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüklə 3,89 Mb. Dostları ilə paylaş:
|