Vücudun fizyolojik durumunu yansıtan yaşamsal bulgular bireyin değerlendirilmesi konusunda bilgi sağlayan verilerdir. Yaşamsal bulgular

Solunum Düzenlenmesi

• Solunum Düzenlenmesi

• Solunum merkezi beyin sapında medulla oblongata' da yer alır. C02 ve H2 iyonlarına duyarlı olan bu merkez, kandaki C02 konsantrasyonu belirli bir düzeye geldiği zaman uyarılır. Frenik sinir ile interkostal sinirler aracılığıyla diyaframayı kasar, kostaları kaldırarak solunumu başlatır.

• Akciğerler yeterince genişlediği zaman 10.Vagus siniri inspirasyonu durdurur. Diyafragma, kostalar ve akciğerler kendi esneklikleri ile eski durumlarına dönerler. Kan kimyasındaki değişimlerin ventilasyon üzerindeki etkileri solunum kemoreseptörleri aracılığıyla olmaktadır.

Ventilasyonun Değerlendirilmesi

• Ventilasyonun Değerlendirilmesi

• Solunum diyaframa ve göğüs kafesi yardımıyla gerçekleşir. Solunum nispeten pasif bir eylemdir.

• Beyin sapındaki solunum merkezi istemsiz solunum kontrolünden sorumludur. Bunun yanı sıra kimyasal reseptörler de (Örn. kan C02 düzeyinin artması solunum merkezini uyarır) istemsiz solunumdan sorumludur.

• Solunumun değerlendirilmesinde normal torasik ve abdominal hareketlerin hemşireler tarafından bilinmesi gerekir. Rahat bir solunum sırasında göğüs duvarı yavaşça yükselir ve alçalır.

• Boyun ve omuzdaki aksesuar kasların ya da kostaların arasındaki interkostal kasların kontraksiyonu açıkça görülmez.

Yaşamsal bulguların değerlendirilmesi arasında en kolay olanı, solunum değerlendirmesi becerisidir.

• Yaşamsal bulguların değerlendirilmesi arasında en kolay olanı, solunum değerlendirmesi becerisidir.

• Solunum niteliğinde ani bir değişiklik olabilir. Hemşire tüm değişkenleri göz önünde bulundurmalıdır.

• Örneğin; hastada baş travmasından sonra solunum sayısı ve ritminde yavaşlama meydana gelir. Bu bulgu, beyin sapı yaralanmasını gösterebilir. Hemşire, yaranın kapsamını ve solunum sistemi açısından sonuçlarını değerlendirmelidir.

• Solunum çok dikkatli sayılmalıdır. Hasta, hemşirenin solunumu sayma işleminden habersiz olmalıdır. Hastanın haberi olursa normal solunum yapmada zorlanır, heyecanlanır ve solunum sayısı değişebilir. Ayrıca diğer hastalar kendi solunumlarının sayılacağını anlarsa, solunum sayısında ve derinliğinde değişiklik yapmaya teşebbüs edebilirler.

• Sayım yapılırken hasta dinlenmiş, rahat bir pozisyonda olmalıdır. Solunumu saymak için en önemli zaman, parmakları radial arterden kaldırmadan önce ve nabız sayıldıktan hemen sonradır. Nabız sayımını tamam­ladıktan sonra, hastanın bileği tutulmaya devam edilir. Göğsün yükselip-alçalması hissedilerek solunum sayılır. Solunumun değerlendirilmesinde solunum sayısı, derinli­ği ve ritmi önem taşımaktadır

Difüzyon ve Perfüzyonun Değerlendirilmesi

• Difüzyon ve Perfüzyonun Değerlendirilmesi

• Difüzyon ve perfüzyon solunum süreçleri kandaki 02 satürasyon düzeyi ölçülerek değerlendirilir. Solunum fonksiyonunun yeterince etkin olduğu sağlıklı bireylerde, eritrosit 02 satürasyonu %100'e yakın düzeydedir.

• Önceleri arter kanı örneklerinden yapılan ölçümlerle öğrenilebilen Sp02, günümüzde "pulse oksimetre" adı verilen ve yatak başında kullanılabilen cihazlarla ölçülebilmektedir

SOLUNUMU DEĞERLENDİRME Malzemeler:

• SOLUNUMU DEĞERLENDİRME Malzemeler:

• Saniyeli kol saati

• Tükenmez kalem ve kayıt formu

• Solunum değerlendirme gerekliliğini belirleyin.

• Solunumda değişime neden olan faktörleri

• Saptayın.

• İlgili laboratuar sonuçlarını değerlendirin.

• Arterial kan gazları:

• PH 7.35-7.45

• PaC02 35-45

• PaO„ 80-100

• Sp02 %95-100

• Nabız oksimetresi (Sp02):

Kabul edilebilir değer %100'e yakın bir değerdir.

• Kabul edilebilir değer %100'e yakın bir değerdir.

• Kronik hastalık durumları için %85-89 kabul

• edilebilir

• Tam kan sayımı:

• Hematokrit: Erkeklerde %40-54

• Bayanlarda %38-47

• Alyuvar hücre sayımı:

• Erkeklerde 4.7-6.1 milyon/ml

• Bayanlarda 4.2 - 5.4 milyon/ml

• Bireyin önceki solunum değerini belirleyin. (Sayı,

• Ritim,derinlik yönünden)

Ellerinizi yıkayın.

• Ellerinizi yıkayın.

• Hastanın rahat bir pozisyon almasını sağlayın (Sakın­cası yoksa yatak başının 45-60 derece yükseltilmesi)

• Göğüs kafesi hareketlerinin rahat biçimde izlenebilir olmasına dikkat edin.

• Hasta herhangi bir aktivitede bulunmuş ise 5-1Odk dinlendirin.

Hastaya fark ettirmeden solunum hızını göğüs kafesini gözleyerek sayın. (Hastanın nabzı sayıldıktan hemen sonra, eliniz henüz hastanın bileğindeyken solunum hızını saymayı tercih edin)

• Hastaya fark ettirmeden solunum hızını göğüs kafesini gözleyerek sayın. (Hastanın nabzı sayıldıktan hemen sonra, eliniz henüz hastanın bileğindeyken solunum hızını saymayı tercih edin)

•