Vücudun fizyolojik durumunu yansıtan yaşamsal bulgular bireyin değerlendirilmesi konusunda bilgi sağlayan verilerdir. Yaşamsal bulgular

Göğüs kafesinin her yükseliş (inspirasyon) alçalmasını (ekspirasyon) bir solunum olarak kabul edin. Solunumu bir dakika süresince sayın.

Solunum hızını sayarken anı zamanda derinliğini de sübjektif olarak değerlendirin.

Solunum sayısını uygun forma kaydedin

Ellerinizi yıkayın

Solunumu Etkileyen Faktörler

• Solunumu Etkileyen Faktörler

• Egzersiz: Vücudun artan oksijen ihtiyacını karşılamak ve oluşan CO atmak için solunum hızı ve derinliği artar.

• Akut Ağrı: Ağrı, solunum hızını ve derinliğini arttırır.

• Anksiyete: Sempatik sinir sisteminin uyarılması sonucu solunum hız ve derinliği artar.

• Sigara İçme: Sigara içmenin uzun süreli etkisi, akciğer hava yollarında değişikliğe neden olabilir ve solunum hızı artar.

• Vücut Pozisyonu: Eğilme ve çömelme durumunda solunum hareketleri bozulur. Akciğerler tam olarak genişleyemez. Solunum derinliği azalır.

İlaçlar: Analjezikler, genel anestezikler ve sedatifler solunum hızı ve derinliğini azaltır. Amfetaminler ve kokain solunum hızını ve derinliğini arttırırlar.

• İlaçlar: Analjezikler, genel anestezikler ve sedatifler solunum hızı ve derinliğini azaltır. Amfetaminler ve kokain solunum hızını ve derinliğini arttırırlar.

• Beyin Travması: Beyin sapındaki hasar, solunum merkezine zarar verir. Solunum hız ve derinliğini azaltır.

• Hemoglobin seviyesi: Hemoglobinin azalması (Anemi) kanın oksijen taşıma kapasitesini azaltır, bu da solunum sayısında artışa neden olur.

Solunumun Özellikleri

• Solunumun Özellikleri

• Solunum sayısını etkileyen faktörlerin başında bireyin yaşı gelir. Sağlıklı insanlarda solunum sayısıyla, nabız sayısı arasında ilişki gözlenmiştir.

• Örneğin; nabız 80/dk. ise solunum sayısı 20/dk. dır. Solunum hızı dakikada 8' in altına düşer ve 40' ın üzerine çıkarsa hemen kaydedilip hekime bildirilmelidir.

•  

Yaşlara göre normal solunum aralığı

• Yaşlara göre normal solunum aralığı

Solunum Derinliği

• Solunum Derinliği

• Solunum derinliği en iyi göğüs kafesinin inip kalkma derecesi veya göğüs duvarı hareketlerinin gözlenmesi ile ölçülebilir. Solunum hareketi sübjektif olarak yüzeysel, normal veya derin olarak tanımlanabilir. Yüzeysel solunumda alınan hava miktarı az, derin solunumda ise fazladır.

Solunum Ritmi

• Solunum Ritmi

• Normal solunum düzenli ve kesintisizdir. Her bir solunum siklusundan sonra düzenli aralıklar olur.

• Solunum ritminin düzenli olmasına regüler, düzensiz olmasına irregüler solunum denir.

• Solunum ritmi değişiklikleri beyin hasarından kaynaklanabildiği gibi, bireyin suya dalma veya ağır bir nesneyi kaldırmadan önce solunumunu tutması ile de olabilir

Eupnea: Normal solunumdur. Gürültüsüz, düzenli ve eforsuzdur. Her bir solunum arasında dinlenme vardır, istirahat halindeyken yapılan bir solunum şeklidir.

• Eupnea: Normal solunumdur. Gürültüsüz, düzenli ve eforsuzdur. Her bir solunum arasında dinlenme vardır, istirahat halindeyken yapılan bir solunum şeklidir.

• Bradipne: Solunum hızı anormal olarak yavaşlar, fakat düzenlidir. Solunum hızı dakikada 12'nin altındadır ve solunum derinliği artmıştır. Kafa içi basınç artışı sendromu (KİBAS), sedatif ve narkotik ilaçların verilmesinde yan etki

• olarak bradipne görülür.

• Taşipne: Solunum hızının dakikada 20'nin üzerinde olmasıdır. Solunum hızının artması ve derinliğinin azalmasıdır.

• Hipopne: Solunum derinliğinin azalmasıdır. Normal olarak uykuda görülür.

• Hiperpne: Yalnızca solunum derinliğinin artmasıdır. Merkezi sinir sistemi hastalıkları ve anksiyetede ortaya çıkabilir. Solunum hızı bazen artmış olabilir.

• Hipoventilasyon: Solunum hızının ve derinliğinin azalmasıdır.

• Hiperventilasyon: Solunum hızı ve derinliğinin artmasıdır.

Kusmaul's Solunum: Solunum hareketlerinin derinliği ve hızı artmıştır. Gürültülü solunumdur. Metabolik asidozda ve diabetik ketoasidozda kusmaul tipi solunum görülür.

• Kusmaul's Solunum: Solunum hareketlerinin derinliği ve hızı artmıştır. Gürültülü solunumdur. Metabolik asidozda ve diabetik ketoasidozda kusmaul tipi solunum görülür.

• Dispne: 02 alımında ve C02 atımında güç soluk alıp verme anlamındadır. Genellikle hızlı ve yüzeysel solunum var­dır. Solunum için çok çaba harcandığı için bireyin yüzü kırmızıdır, burun kanatları solunuma katılır, hasta endişe­li ve sıkıntılıdır.

• Dispne, aktif hareketlerden sonra meydana geldiği gibi, geçici durumlarda veya bir hastalığın seyrinde bulgu olarak da görülebilir. Bu hastalar yatak içinde oturdukları zaman toraks genişlediği için kendilerini daha rahat hissederler. Bu durumda görülen aşırı dispneye ortopne dispnesi denir. Hasta solunum güçlüğü çektiğinde siyanoz (kulak me­mesi, burun ucu, tırnak uçları gibi periferik dokuların mavimsi bir renk alması) göğsünün fark edilir şekilde yükselip inmesi, burun kanatlarındaki açılma mutlaka not edilmelidir.