Haci həSƏnov niyazi beynəlxalq biznes
Yüklə 2,13 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Fəsil-5:Beynəlxalq biznesdə mühasibat ucotu 5.1.Beynəlxalq mühasibat sisteminin qurulması Beynəlxalq hesablaşmalar anlayışı.
169 ümumi daxili məhsulun 23 %-i səviyyəsindədir və ölkənin valyuta ehtiyatlarından azdır. Bu isə ölkənin etibarlı maliyyə sisteminə malik olması deməkdir. Qeyri-neft sektorunun inkişafı prioritet istiqamətlərdən biri kimi, dövlət proqramlarında, o cümlədən «Yoxsulluğun Azaldılması və İqtisadi İnkişaf üzrə Dövlət Proqramı»nda, «Kiçik və orta sahibkarlığın inkişaf etdirilməsi üzrə Dövlət Proqramı»nda, habelə «2003-2005-ci illər üçün Dövlət İnvestisiya Proqramı»nın layihəsində öz əksini tapmışdır.Mühüm tədbirlərdən biri də aparıcı xarici və yerli iş adamlarının daxil olduğu Azərbaycan Respublikası yanında Sahibkarlar Şurasının yaradılması olmuşdur. Sahibkarlar Şurası ölkədə biznes mühitinin yaxşılaşdırılmasında, bu sahəyə dövlət qayğısının artırılmasında, mövcud problemlərin vaxtaşırı təhlil edilərək müvafiq tədbirlərin görülməsində böyük rol oynayacaqdır. Bununla yanaşı lisenziyalaşdırma sisteminin sadələşdirilməsi barədə qərar qəbul edilmişdir. Belə ki, ölkədə mövcud olan lisenziyalaşdırma sistemi köklü surətdə dəyişmiş, lisenziyalaşdırılan fəaliyyət növlərinin sayı 240-dan 30 endirilmiş, lisenziyanın müddəti 2 ildən 5 ilə qədər uzadılmışdır.Yeni lisenziyalaşdırma sisteminin tətbiqi azad rəqabətin inkişafına, istehsal olunan məhsulun, göstərilən xidmətin keyfiyyətinin yüksəlməsinə gətirib çıxaracaqdır.Hazırda hüquqi şəxslərin dövlət qeydiyyatına alınması prosedurları da xeyli sadələşdirilmiş, bu sahədə əvvəllər mövcud olmuş problemlər aradan qaldırılmışdır. Məlum olduğu kimi, biznes mühitinin ən mühüm şərtlərindən biri vergi recimi ilə bağlıdır. Qeyd etmək lazımdır ki, Vergi Məcəlləsinə uyğun olaraq ölkədə vergi recimi ilbəil liberallaşır. Belə ki, son illərdə vergilərin sayı, sosial sığorta ödənişləri xeyli azaldılmışdır. 1998-ci ildən etibarən vergi dərəcələri ardıcıl olaraq endirilir. Bununla yanaşı vergi idarəçiliyi təkmilləşdirilmiş, yoxlamaların sayı əhəmiyyətli dərəcədə azaldılmış, sahibkarlığın inkişafına mane olan müdaxilələrin qarşısının alınması məqsədilə vergi orqanları istisna olmaqla yoxlayıcı qurumlar ləğv edilmişdir. Gömruk orqanlarının da fəaliyyətinin beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırılması, prosedurların daha da sadələşdirilməsi və şəffaflaşdırılması məqsədilə Beynəlxalq 170 Valyuta Fondu, Ümumdünya Gömrük Təşkilatı ilə birgə proqram həyata keçirilməkdədir. Hazırda ixrac rüsumları ləğv edilmiş, idxalda rüsumların 15 %-lik maksimal həddi müəyyənləşdirilmişdir. Eyni zamanda daxili bazarda haqlı rəqabət mühitinin inkişaf etdirilməsi, təbii inhisarçıların tariflərinin, habelə dövlət tərəfindən müəyyənləşdirilən qiymətlərin müntəzəm şəkildə tənzimlənməsi məqsədilə ölkə Prezidentinin qərarına əsasən Tarif Şurası yaradılmışdır. Azərbaycan Hökumətinin müraciəti ilə Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyasının dəstəyi əsasında Dünya Bankının Xarici İnvestisiyalar üzrə Məsləhət Xidməti (FIAS) Azərbaycanda investisiya mühitinin monitorinqini aparmış və mühitin daha da yaxşılaşdırılması məqsədilə birgə tədbirlər planı müəyyənləşdirilmişdir. Həmin tədbirlərin icrası istiqamətində atılmış ilk addımlardan biri də Azərbaycanda İnvestisiyaların Təşviqi və Məsləhət Fondunun təsis edilməsi idi. Eyni zamanda Dünya Bankının ekspertləri ilə birgə «İnvestsiya fəaliyyəti haqqında» və «Xüsusi iqtisadi zonalar haqqında» qanun layihələri hazırlanmışdır.«İnvestsiya fəaliyyəti haqqında» yeni qanun hazırda qüvvədə olan «İnvestisiya fəaliyyəti haqqında» və «Xarici investisiyaların qorunması haqqında» iki qanunu əvəz edəcək. Bu iki mövcud qanunlardan fərqli olaraq yeni layihə beynəlxalq təcrübənin ən mükəmməl elementlərini özündə əks etdirir. Digər ölkələrin bu sahədə olan təcrübəsini əsas götürərək qanun layihəsinə investisiyaların qorunması, investisiya fəaliyyəti zamanı yaranan mübahisələrin həlli və digər həlledici prinsipial məsələlər ilə bağlı yeniliklər daxil edilib.Bununla yanaşı 2003-cü ilin may ayında Bakıda Beynəlxalq İnvestisiya Konfransı keçirilmiş və potensial investorlarla Azərbaycanda biznes fəaliyyətinin qurulması ilə bağlı fikir mübadiləsi aparılmışdır. Bu tədbirin yekunları göstərdi ki, investisiya fəallığının ən başlıca şərtlərindən biri potensial investorları zəruri məlumatlarla təmin etməkdən, onlara fəaliyyət istiqamətinin seçilməsində, konkret biznes fəaliyyətinin müəyyənləşdirilməsində, habelə müvafiq dövlət və özəl qurumlarla əlaqələrin qurulmasında köməklik göstərməkdən ibarətdir. Hazırda Azərbaycanda fəaliyyət göstərmək üçün çox böyük imkanlar mövcuddur. İlk növbədə 171 qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycanın əlverişli coğrafi mövqeyi burada istehsal olunan məhsulların Orta Asiya ölkələrinə, İrana və digər körfəz ölkələrinə, Rusiyaya ixrac etməyə, bu ölkələrin şirkətləri ilə iş birliyi qurmağa imkan verir. Xarici şirkətlər, həmçinin ölkəmizdə aparılan özəlləşdirmə prosesində iştirak edə bilərlər. Bununla əlaqədar olaraq, özəlləşdirmə qanunvericiliyində xarici şirkətlərin bu prosesdə iştirakının şəffaf və aydın mexanizmləri nəzərdə tutulmuşdur.Azərbaycanda investisiya mühitinin təkmilləşdirilməsi istiqamətində davam etməkdə olan islahatlara və artıq əldə edilmiş nailiyyətlərə baxmayaraq qeyri-neft sektoruna investisiyaların cəlb edilməsi sahəsində hələ çox iş görülməlidir. İnvestisiya mühitinin yaxşılaşdırılması sahəsində uğurla həyata keçirilən proqramların əsas elementi dövlət və özəl sektor arasında dialoqun təşkilidir. Bu gün investisiya prosesinin fəallaşması və onun səmərəliliyinin artırılması problemləri Azərbaycan Respublikasının gələcəyi üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Respublika Hökumətinin nümayəndəsi kimi Azərbaycanda İnvestisiyaların Təşviqi və Məsləhət Fondunun rolu münbit investisiya mühitini müəyyənləşdirən şərtlər sisteminin təşkili, sahibkarlığın investisiya və ümumi mədəniyyətinin artırılması, habelə investisiya fəaliyyətinin informasiya təminatının və təhlükəsizliyinin möhkəmləndirilməsi istiqamətində tədbirlərin həyata keçirilməsindən və bu sahədə fəaliyyət göstərən digər qurumları dəstəkləməkdən, onlarla sıx əməkdaşlıq etməkdən ibarətdir Fəsil-5:Beynəlxalq biznesdə mühasibat ucotu 5.1.Beynəlxalq mühasibat sisteminin qurulması Beynəlxalq hesablaşmalar anlayışı. Milli valyuta cox vaxt xarici valyuta ilə dəyişdirilir.Bu da əsasən xaricdə vətəndaşlarımızın üzərinə düşən öhdəlikləri yetirə bilmək və borclarını ödəmək üçündü.Valyuta öhdəlikləri və pula olan tələb esasən müxtəlif ölkələrdə yerləşən fiziki və hüquqi şəxslər arasındakı iqtisadi,siyasi,elmi-texniki münasibətlərlə yaranır.Beynəlxalq hesablaşmalar bir çox ölkələr tərəfindən qəbul edilmiş Yüklə 2,13 Mb. Dostları ilə paylaş:
|