Rəy verənlər: f e. d prof. Ş. M. Məmmədov
Yüklə 3,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
insan izləməlidir ki,sürüşnıəsin”-deyir.İkinci addım əqli müşahidə etməkdir-insan daha incə aləmə,öz fikirlərinin aləminə keçir.Əgər insan öz bədənini kənardan müşahidə edə bilirsə,onda fikirlərini müşahidə etməkdə çətinlik çəkməyəcəkdir.Fikir görünməz dalğadır,elektrik dalğası,radio dalğasıdır,0 da bədən kimi maddidir.O da hava kimi görünməzdir,ancaq hava da daş kimi maddidir-bu həm də insanın fikrinə aiddirıo maddidir,ancaq görünməzdir.Bu ikinci mcditasiyanın orta addımıdır-insan öz fikirlərini müşahidə etməyə doğru addım atır.Ancaq burada bir şərt varıöz fikrini söyləməyə,ittiham etməyə icazə verilmir.İnsan ittiham etməyə başlayan kimi müşahidə etməyi unudur.O düşünməyə başlayır, təfəkkür prosesinə qoşulur.Ətrafda baş verən proseslərə qoşulmaq lazım deyildir,keçib gedən fikirlər adamı yayındırır .Havada axıb gedən buludlar seyr etdiyin kimi fikirlərini də müşahidə et.İnsan öz qiymətini buludlara vennəməlidir: axı bulud vahiməli görünür,ağ səma isə olduqca gözəldir.İnsan fikrinə də balaca axan dalğa kimi yanaşmalıdır.Müdaxilə etmədən müşahidə aparanda adamı sürpizlər gözləyir.Müşahidə gücləndikcə fikirlər tədricən tükənir.İnsan öz əqlini mühakimə yürütməkdən azad etdikdən sonra sırf müşahidəçiyə çevrilir,o sadəcə olaraq güzgüdür-güzgü isə heç vaxt qiymət vermir.Güzgüyə eybəcər qadın baxanda o qırılmır.Güzgüyə baxan olsa da,olmasa da o təmiz qahr.Güzgü nə əks olunan,nə də olunmayana təsir etmir. Müşahidə də güzgü kimi- dir.Fikirdən daha incə duyğulara-emosiyalara, hisslərə, əhval- ruhiyyəyə keçmək lazımdır;cyni qayıdanı saxlamaqla əqidən ürəyə keçmək lazımdır-heç bir mühakimə yalnız müşahidə. İnsan kədərli olanda o qəm-qüssənin,kədərin hakimiyyəti altına düşür,0 küsür,qəzəb yarımçıq hiss deyildir.İnsan bütün qəzəbə bürünür,onun bütün hüceyrələri əsəbdən titrəyir.Ürəyini müşahidə edərkən hi.ss edəcəksən ki,kiminsə hakimiyyəti altında deyilsən.Kədər gəlir və gedir,ancaq sənin kefin pozulmur.Xoşbəxlik də gəlir və gedir,insan bu vəziyyətdə də 95
sakit dayanır.Ürəyinin dorinliklorinə toxunan heç nə sənə təsir etmir.İlk dəfə olaraq sənə belə bir hiss gəlir ki,sən ağasan artıq hamının hara gəldi qovduğu qul deyilsən:hər cür emosiya və hisslərin dağıtdığı,istənilən hər şeyə görə özündən çıxan qul deyilsən.İnsan üçüncü pilləni dəf edəndə ilk dəfə olaraq özünü ağa hesab edir:heç nə onu narahat edə bilmir,hər şey arxada qalmışdır,sən dərənin üstündəki ən uca zirvədəsən.Bu mərhələlər insanı məbədin qapısına tərəf apanr,qapı həmişə açıqdır.İnsan öz bədəninin, öz əqlinin və ürəyinin üzərində daimi müşahidə apannağı öyrənəndə sonra daha heç nə etmək lazım gəlməyəcəkdir,sadəcə olaraq gözləmək lazımdır.Bu üç mərhələ keçiləndən sonra dördüncü mükafat kimi özü gəlir.Bu ürəkdən öz mahiyyətinizə, həyatınızın lap mərkəzinə böyük
bir sıçrayışdır. Kvant keçidi
baş vcrir.Gözlənilmədən insanın həyat gücü, onun müşahidəsi onun həyatının lap dərinliklərinə soxulur.Insan evə qayıdır.İnsan öz axtarışının ən axırına çatdı və əsil zövq aldı.Meditasiya iş olmayıb,təmiz rahatlıq, zövqdür.Bu vaxt insan ən gözəl keyfıyyələr aşkar edir-bu onun var dövlətidir.İnsan öz mahiyyətinin ən yüksək pilləsinə çatanda Allaha qovuşur-nur,şüur,gözəllik halında təzahür edən varlığa qovuşur-bunu insan əsrlər boyu arzulayır.İnsanm arzuladığı bütün dəyərlər onu daxilində gizlədilmişdir.Bu ağır,əzablı,asketik iş deyildir: bu çox xoş olan, musiqi qədər zövq verən, poeziya məşğuliyyəti kimidir - o güc toplayaraq sevincə çevrilir. Bu iş olmayıb, duadır.Məncə dua insanın öz mahiyyətinə çatması, həyata olan sonsuz minnətdarhğıdır.Bu minnətdarlıq yeganə reafyaganə həqiqi duadır-qalan bütün dualar uydurma saxta olur.Bu minnətdarlıq insanda qızılgül ətiri yaradır. Ölüm anında insanın fiziki bədəni onun mənəvi bədənindən ayrıhr.Onlar bir-biri ilə sıx bağlı olduğundan insan bu ayrılmanı hiss etmir.Ancaq ölüm anında,ölümdən lap əvvəl hər iki bədən bir-birindən ayrıhr.Bu andan başlayaraq onların yolları ayrılır:fıziki bədən elementlərə parçalanır,mənəvi bədən 96
isə növbəli səyahətinə başlayır,yenidən doğulmağa,yeni ana bətni axtarmağa gedir,yeni forma kəsb etməyin qayğısına qalır.Əgər insan diqqətli olarsa bütün bunları özü görə bilər.Bu vaxtı can verən adama deyəndə ki,ölən bədən onun deyil,onun bədəni sağlamdır,o inanır-hər şey onun gözləri qarşısında baş verir.İnsan özünü ölən bədəni ilə eyniləşdirə bilmir,ona görə də onun sağlam bədən olması ilə bağlı deyilən fikirlə dərhal razilaşır.Can verən adam hiss edəndə ki,o fiziki bədən deyi İdir,hər şey dərhal dəyişir,otağın enerjisi dəyişir,sakitlik yaranır.İstənilən ölən adam hər şeyə inanan olurlar.Həyat problemlər və tərəddüdlər yaradır;həyat nəyi isə sonraya saxlaya bilər,ancaq ölümün nəyi isə sonraya saxlamağa vaxtı olmur.İnsan bu vaxt “mən çalışacam sonra görüm” və ya “mən sabah görəcəm” deyə bilmir.O təcili hərəkət etməlidir, bu an hər şeyi etməlidir çünki əmin deyil ki,hətta bir saniyədən sonra sağ qalacaqdır.Ola bilər ki,o yaşamasın.İstənilən an ölüm ondan hər şeyi götürə bilər.Ona görə də insan bu məqamda etibar etməkdən,inanmaqdan qorxmur,o eşitdikləri ətrafında fikirləşib götür-qoy etməyə vaxtı yoxdur.O aydın dərk edir ki,onun fiziki bədəni getdikcə uzaqlaşır.Ölən insan iki bədəni,ölən bədəni-bu fiziki bədəndir,sağlam bədən isə mental bədəndir-müşahidə edir.Bəs əslində ölən kimdir?Əgər o eyni vaxtda iki bədəni müşahidə edirsə,deməli o-bu da təbiidir- üçüncüdür;o bu iki bədəndən biri ola bilməz. Ölüm incəsənəti Tibetdə yaradılmışdır.Bütün dünya həyat incəsənətini inkişaf etdirməyə cəhd göstərdiyi bir vaxtda Tibet bütöv ölüm elmi,ölmək elmi yaranan yeganə ölkə idi.Tibetlilər bunu Bardo incəsənəti adlandırırlar.Əgər ölən insan təmiz şüur,hissiyat,qavrayış olduğunu qəbul etsə onun ölümü başqa cür olacaqdır.İnsan ölən vaxtı enerji dəyişikliyi baş verir,sakitlik yaranır,hansısa musiqi eşidilir,hansısa rəqs edən enerji hiss olunur,bütün otağı bürüyən ətir qoxusu gəlir.Ölənin sifətində də dəyişiklik görünür-işıq aurası yaranır.İnsan ikinci addımı alandan sonra ölüm sonuncu olur.Bardoda bu “böyük 97
Yüklə 3,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|