cəhd etsə də hörmətli qonağın vaxt məhdudluğundan verdiyi cavab
hamını qane edəcək cavab olmadı. Gördüklərinin nə vaxtsa
olduğunu,nə vaxtsa belə bir hadisənin yaşadığını deyənlər yalnız
ziyalılar,yaradıcılıqla məşğul olan adamlar deyirlər. Hacı Sabirin bu
hissləri məhz yaradıcı adamlar yaşadığını deməsi ilə tam razılaşmaq
olmur.Deja \qu adlanan hadisənin öz şəxsi reallığı var.çünki insan
Yer kürəsində birinci dəfə yaşamır:hər bir adam dəfələrlə doğulmuş
və bir neçə dəfə ölmüşdür.Aydındır ki,min il ərzində eyni yerdə
olmamaq mümkün deyildir,eyni bir ağacı görməmək və onu nə
vaxtsa gördüyünü hiss etməmək mümkün deyildir.Mənim heç bir
şübhəm yoxdur və mən tam əminəm ki,bu təsəvvürün oyunu
deyildiixsən həqiqətən də həmin adamı əvvəllər haradasa görmüsən
,sən doğurdan da bu hadisə ilə nə vaxtsa rastlaşmısan və onu ən xırda
detalları ilə xatııiayırsan.Hacı Sabirin yazıçıların yazdıqları fantastik
əsərləri əsas gətirərək məsələyə aydınlıq gətirmək istəyinə hörmətlə
yanaşıram.Mən Hacı Sabirin savadına,geniş dünyagörüşünə,ən əsası
yetkin bir şəxsiyyət olmasına hörmətlə yanaşıram.”Ovqat’'da
Səyyarə xanım həm də Hacım şair kimi bizlərə sevdirdi,onun
“Otiyıdacam’-şeiri bütün varlığımı silkələdi.Ancaq bu məsələdə
hörmətli qonaqla razılaşa bilmirəm.
Bu olduqca qəribə hissdir, az qala adam başını itirir.Bəlkə də
bu məsələdə din də bizə yetkin cavab vermir,onlar deja vyunun
məğzini izah ctmirlər.Deja vyunu ruhun bədəndən bədənə keçməsi
məsələsindən ayrı izah etmək mümkün deyildir.Adam yeni bir
şəhərə gəlir və qəflətən hiss edir ki,nə vaxtsa burada olmuşdur.Sən
bilirsən ki,əgər sağ tərəfə getsən dənizə çıxacaq.san ,yox əgər sol
tərəfə çıxsan onda dəmiryol vağzalına gəlib çıxacaqsan;sən
yoxlamağı qərara alırsan və doğurdan da ya dənizə,ya da vağzala
gəlib çıxırsan.Sən ağacları,dənizi tanıyırsan-sənə elə gəlir ki,bütün
bunları ya kinoda,ya da yuxuda görmüsən.Deja vyu-keçmiş
həyatdan hansısa yolla indiyə gələn,keçmiş həyatımızdan olan kiçik
bir
107
fraqmentdir.Bu reallıqdır,bu faktdır:deja vyu,keçmiş həyatla bağlı
xatirələr
dəfələrlə
öz
təsdiqini
tapmaqla
reinkamasiya
nəzəriyyəsinin sadəcə olaraq dini uydurma olmayıb elmi fakt
olduğunu təsdiq edir.Elm nə vaxt mövhumatdan xilas
olacaqdır...elm əsasən Qərbdə sürətlə inkişaf edir,burada isə insanın
yalnız bir həyatı olması ideyası hökmranlıq edir.Ancaq hər gün
insanın şeylərin təbiəti haqqında bilikləri artır.Gec-tez elm bu
hadisəyə də diqqət yetirməyə məcbur olacaqdır.Çünki bu hadisə
insanın mənəvi
inkişafı üçün ,meditasiya
üçün,şüurun dəyişməsi üçün xüsusi rol oynayır.Əgər biz keçmiş
həyatımızı xatırlaya bilsək bu ölümdən sonra həyatın olmasını sübut
etməyə xidmət edəcəkdir.Keçmiş həyatla bağlı xatirələr təsdiq edir
ki,insan Ölümdən sonra yenidən burada olacaqdır,0
yeni
formaya düşəcək,onun başqa adı
olacaqdır.Mən şübhə etmirəm ki,çox tezliklə bu fenomen elmi
cəhətdən öz təsdiqini tapacaqdır;məhz o vaxt elm düzgün
istiqamətdə inkişaf edəcək və bu gün mövcud olan bir həyat
haqqında ehkamlardan xilas olacaqdır.Bir həyat haqqında ideya
cəfəngiyatdır:axı Kainatda heç nə ölmür,hər şey öz dairəsinə
qayıdır,yalnız fonna dəyişir.Nə üçün insan həyatına münasibət də
başqa cür olmalıdır?Əgər adamlar dərk etsələr ki,onlann həyatı min
il ərzində dəyişərək təkrarlanmışdır-reinkarnasiya nəzəriyyəsinin
məğzi budur-yəqin ki,onlar ürək sıxıntısı keçirər,onlarda süstlük
yaranar:bütün bunları onlar artıq dəfələrlə dəf etmişlər və heç nə
öyrənə bilməmişlər:bu da yeni bir doğuluş...Min il ərzində
hakimiyyəfpul dalınca qaçmışlar və bu qaçış bu gün də davam
edir:belə təsəvvür yaranır ki,keçmiş həyatın bütün təcrübəsi silinir
və insan yenidən başlayır!
Əgər fenomen öz elmi izahını tapsa onda adamlar üçün
mənasız hərəkətlərini yenidən təkrar etmək çətin olacaqdır.O artıq
bu oyunda olmuşdur:dəyişilmək vaxtı çatmışdır,şüuru yüksəltmək
vaxtı çatmışdır,dəfələrlə təkrarlanan yersiz əməllər dairəsindən
çıxmaq vaxtıdır.Bu həyatda yaşanan bütün əməllər
108
sanki şüursuz vəziyyətdə həyata keçirilmişdir.Böyümək,şüurlu
fəaliyyət göstərmək vaxtı çatmışdır-bu vaxta qədər kortəbii hərəkət
etdiyimiz yetər.Təkər, yeni bədəndən bədənə keçmə zənciri insanın
dərk etməsinin nəticəsidir.İnsan yetkinləşəndə bütün bunların
prespektivi olmadığım açıq görünhər kəs dəfələrlə öz məqsədinə nail
olmuşdur.Sonra nə olacaqdır?Ölüm insanı əldə olunan hər şeydən
məhrum edir.Bu səhrada tikilən qəsrə bənzəyinkülək onu tam
dağıdır.Ancaq insan yeni qəsr tikir,yenə də köhnə səhvləri təkrar
edir.Qərb elmi üçün Şərqdə yaşayan adamların təcıiibəsini
öyrənmək olduqca əhəmiy- yətlidir.Bu möhvumat deyildir bu bizim
hələ də aça bilmədiyimiz həyat sirlərindən biridir.Elm yeni kəşflərlə
həyata olan münasibətini dəyişəcəkdir,adamlar bu təkərdən tezliklə
çıxmağa çalışacaqlar.Yeni fonna alma təkəri insanın qul olması
deməkdir,həqiqət və azadlıq axtaranların yeganə məqsədi bu
qulçuluqdan
xilas
olmaqdır.Kainatda
bədənsiz,heç
bir
formasız-bədən fomıası olmur və eyni zamanda hər yerdə olmaq
imkanı olur-qalmağın mümkünlüyünü dərk edən insan bu böyük
azadlığa nail olmaq üçün bütün gününü sərf edir.Şərqdə bu qəribə
təcrübə
mokşey
adlanır,o
tam
azadlıq
dcməkdir.Bədəndən,əqidən,hər hansı varlıqdan ,hər hansı formadan
azad olma-yalnız təmiz şüur qalır.Bununla yanaşı fərdilik
qalır.”Mən varamııf’görünməz mərkəzi qalır.İnsan “həyatımda ilk
dəfə öz həqiqi mahiyyətimi əldə etdim”deyir.Əgər forma yoxdursa
onda xəstəlikdə olmaya- caqdınforma yoxdursa ölüm də
yoxdıınforma yoxdursa qocalıq da yoxdur.Formasız şüur həmişə
təzədir, gəncdir,azaddır,bütün kainat onun üçün açıqdır,onun
imperiyası böyükdür.Bir dəfə Qautama Buddadan soruşurlanSən hər
dəfə təkrar edirsən ki,əgər insan təmiz şüur olsa daha Fiziki örtüyünü
dəyişməyəcəkdir,o bədənlə məhdudlaşmayacaq və bütün Kainat
onun
imperiyası
olacaqdır.Bəs
yetkinləşən,
işıqlanmaya,
nurlanmaya çatanlar haqqında nə deyə bilərsən?Bir nəfər bütün
Kainatın ağası ola bilər?
109
Dostları ilə paylaş: |