Xix əsr azərbaycan şERİ antologiyasi
Yüklə 3,81 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ƏBÜLQASİM NƏBATİ
____________________Milli Kitabxana______________________
Nə ġamda, var, nə Hələbdə,
Nə əcəmdə, nə ərəbdə.
Müxtəsər zülməti-Ģəbdə,
XurĢidi-ənvəri gördüm.
Demə, o sərvi-qaməti, Qiyamında qiyaməti, Qiyamətdir əlaməti, ġuriĢi-məhĢəri gördüm.
Ox kirpiyin, zülfün pürçin,
Acizin qanına rəngin,
Həmi bir alıcı laçin,
Həmi kəbki-dəri gördüm.
* * *
Haçanacan aman çəkim,
Bu zalım hicran əlindən.
Bu ev yıxan sitəmkarın Aman, əlaman əlindən.
Bərgi-xəzantək saraldım, Könlümü zülfündən aldım,
Sevdim bir zülfi-kəməndi,
Olubdur könlümün bəndi, Qocaldım, ömrüm tükəndi,
Bir tazə cavan əlindən.
Sevdim bir yari-bivəfa,
Sitəmi Acizə rəva, YemiĢəm yüz tiri-cəfa,
Bu qaĢı kaman əlindən.
150
____________________Milli Kitabxana______________________
ƏBÜLQASİM NƏBATİ
Seyid Əbülqasim Nabati XIX əsr Azərbaycan ədəbiyyatın ın görkəmli simalarındandır. Onun "Nəbati", "Xançobani", "Məcnun" və başqa təxəllüslərlə yazdığı əsərlər hələ öz sağlığında əldən-ələ gəzir, eldən-elə yayılırdı. Şairin bir çox şeirləri Azərbaycan sərhədlərini aşıb, İran, Türkiyə, Orta Asiya ölkələrinə də gedib çatmışdır.
Nəbatinin doğum və ölüm illəri dəqiq müəyyənləşdirilməmişdir. Tədqiqatçılardan F.Köçərli, B.Behcət və F. Qasımzadə onun 1812-ci ildə, M.Tərbiyət XVIII əsrin sonlarında, Ə.Hüseyni isə XIX əsrin ilk illərində doğulduğunu qeyd edirlər. Məlum həqiqət budur ki, Nəbati Cənubi Azə rbaycanın Üştibin kəndində anadan olmuş, bir müddət Əhər şəhərində, sonra Muğanda yaşamışd ır, Qoca yaşlarında doğma yurdu Üştibinə gayıtmış və orada vəfat etmişdir.
Həm doğma Azərbaycan türkcəsində, həm də fars dilində yazıb -yaradan Nəbatinin əsərləri pərakəndə olsa da, hələ öz sağ lığında divan şəklində hazırlanınış, şairin ölümündən sonra bu divan Təbrizdə daşbasma üsulu ilə çap olunmu şdur. 1935-ci ildən başlayaraq Nəbati irsi "Seçilmiş əsərlər" adı ilə Bakıda bir neçə dəfə çap edilmişdir. XX əsrin 60-cı illərində Nəbatinin "Əsərləri" müxtəlif əlyazma nüsxələri və çap kitabları əsasında tərtib olunaraq nəşr edilmişdir (1968). Həmin kitab digər nəşrlərlə müqayisədə daha mükəmməl olduğu üçün hazırkı antologiyada verilən nümunələr və şair haqqında məlumat oradan götürülmüşdür.
QƏZƏLLƏR
Səhər meyxanə ətrafın gəzirdim məstü bipərva
Ki, görüm onda nagəh bir əcayib surəti-ziba.
Miisəlsəl zülf çiynində, mürəssə tövq boynunda,
Firəngi ətləs əynində, baĢında məcəri-həmra.
Mələkmənzər, pəri-peykər, süxəngüstər, vəfapərvər,
Büti-məhru, güli-xəĢbu, sözü Ģəkkər, gözü Ģəhla.
Səmənrüxsar, müĢkinmu, Ģəlayin qaməti-dilcu,
Dağıldı əql baĢımdan, alıĢdı atəĢi-sevda.
151
____________________Milli Kitabxana______________________
PəriĢan oldu əhvalım, tükəndi səbrü aramım,
Giriban çak edib durdum yerimdən valehü Ģeyda.
Məni görcək bu halətdə o sərvi-baği-dilbəndi,
Gəlib yanımda əyləĢdi əlində sağəri-mina.
Kərəm qıldı mənə bir cam, alıb mərdanə nuĢ etdim,
Durub öpdüm ayağından, dedim: ey saniyi-Leyla!
Əgər görmək dilərsən surəti-Məcnuni-Ģeydanı, Uzaq gəzmə, tamaĢa qıl, budur ol aĢiqi-rüsva!
nəqĢi-rəhi-Məcnun, gəzər vəhĢi kimi səhra.
Nəbati, həmd qıl Allahə, min Ģükrü səna eylə
Ki, Məcnunun məqamatın sənə ruzi edib mövla.
* * *
Gətir, saqi, meyi-gülgun, bu bəzmi bir bahar eylə!
O cami-ləlfam ilə bu xamı bir xumar eylə!
Ġrəm bağın tamaĢa eylədim deyri-müğan içrə, O darül-eyĢi sən, yarəb, həmiĢə laləzar eylə!
Gətir səccadəni, ver meyfüruĢə bir qərar eylə!
Ləbi-meyguni-saqi, sağər ilə həlqeyi-rindan,
Bu cəmin içrə, yarəb, sən məni bir meygüsar eylə.
Qüruri-ruzə xüĢk etmiĢ səni, zahid, nə qafilsən,
Bu təzviri riyadən keç, xudadan bircə ar eylə.
Bihəmdillah, gözün var, kor deyilsən, cənnət istərsən, Qədəm qoy bir xərabətə səhərdən, bir nahar eylə.
Nəbati, aĢiqəm mən rindlər bəzmindəki halə,
Bəli, billah, bu qövmün itlərinə can nisar eylə.
152
Yüklə 3,81 Mb. Dostları ilə paylaş:
|