Y anında Gənclər Fondu tərəfindən qismən maliyyələşdirilə
Yüklə 2,91 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- VI. VerilmiĢ sinonim sifətləri mötərizədəki isim- lərə qoĢmaqla mümkün olan söz birləĢmələri düzəldib yazın.
- Nümunə: qalın meĢə, sıx meĢə, qalın kitab. Suallar
- TapĢırıqlar: I. VerilmiĢ parçadan xüsusi adları seçin və qrup- laĢdırın
www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Həcər Hüseynova "Nitqin inkişafına dair praktik məşğələlər" 47 47 47 1) Dağlara səs düşsün, çöllərə səda, Gurlayan sellərin dinlə səsini (N.Xəzri) 2) Dünyadan qovulan kədər, qəm olsun Qəzəbin, nifrətin bəxti kəm olsun (M.Rahim) 3) Yurdum, yuvam məskənimsən… Anam, doğma vətənimsən… (S.Vurğun) 4) Hündür qovaq ağaclarının arxasından uca bir bina görünürdü. VI. VerilmiĢ sinonim sifətləri mötərizədəki isim- lərə qoĢmaqla mümkün olan söz birləĢmələri düzəldib yazın. Qalın, sıx (meşə, kitab); zərif, xoş (parça, xasiyyət); nəm, yaş (hava, paltar); mehriban, səmimi (dost, söhbət) Nümunə: qalın meĢə, sıx meĢə, qalın kitab. Suallar: 1. Leksika nədir? 2. Leksikologiya nəyi öyrənir? 3. Omonim, sinonim, antonim sözləri izah edin. 4. Onomastik vahidlə apelyativ vahidlərin fərqi nədədir? 5. Sözün həqiqi və məcazi mənası arasında hansı fərqlər var? www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Həcər Hüseynova "Nitqin inkişafına dair praktik məşğələlər" 48 www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Həcər Hüseynova "Nitqin inkişafına dair praktik məşğələlər" 49 49 49 II. Test tapĢırıqları 1. Leksika nədir? a) sözlərin cəmi b) birləşmələrin cəmi c) səslərin cəmi d) cümlələrin cəmi e) şəkilçilərin cəmi 2. Leksik mənası olan sözlər hansılardır? a) 1, 4 b) 1, 2 c) 2, 4 d) 2, 4, 6 e) 1, 3, 5 3. Leksik mənası olmayan sözlər hansılardır? a) 2, 4 b) 2, 3, 5 c) 1, 4, 5 d) 3, 4, 5 e) 1, 4 шящяр Вя 1 2 лакин 5 4 3 щям няфяс шящяр Вя 1 2 лакин 5 4 3 щям няфяс www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Həcər Hüseynova "Nitqin inkişafına dair praktik məşğələlər" 50 4. Əsl Azərbaycan-türk sözləri hansılardır? a) gülmək, altı b) məktəb, kitab c) telefon, sarı d) stol, Rəna e) jaket, Jalə 5. Antonim sözlər hansı sıradadır? a) ağ-bəyaz b) ağ-qara c) sarı-qara d) tez-tez e) dadlı-dadsız 6. Sinonimlər hansı bənddə verilib? a) dəyər-qiymət b) az-çox c) şirin-şirin d) ev-vətən e) yazı-çöl 7. Biri omonim sözdür. a) qovaq b) şirin c) gəlin d) bilək e) yaş 8. Ümumişlək olmayan söz hansıdır? a) məktəb b) kitab www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Həcər Hüseynova "Nitqin inkişafına dair praktik məşğələlər" 51 51 51 c) qələm d) aksiom e) çiçək 9. Çoxmənalı sözü seçin. a) göz b) kök c) top d) qaz e) üz 10. Omonim sözü seçin. a) göz b) ayaq c) baş d) yaz e) qol www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Həcər Hüseynova "Nitqin inkişafına dair praktik məşğələlər" 52 ONOMASTĠKA VƏ ONOMASTĠK NORMALAR Leksikada sözlər iki böyük qrupda ümumiləşdirilir: 1. ümumi sözlər – apelyativ leksika: AV. 2. Xüsusi sözlər – onomastik leksika: OV. Onomastik leksikaya xüsusi sözlər – şəxs adları, so- yadlar, coğrafi adlar (şəhər, ölkə, qitə…) və s. daxildir. Nəzəri dilçilik şöbələrindən olan onomalogiyanın da özünəməxsus normaları vardır. Əsas onomastik normalar aşağıdakılardır: 1. Onomastik vahidlər cümlənin hər yerində böyük hərflə yazılır. 2. Bir dildən başqa dilə tərcümə edilmir. 3. Milli cəhətləri daha çox əks etdirir. 4. Eynicinsli varlıqları bir-birindən fərqləndirir. 5. Cəmiyyətin bütün sosial qruplarına eyni dərəcədə xidmət edir. 6. Mənsub olduğu xalqın tarixini, adət-ənənəsini əks etdirir və s. 7. Siyasi hadisələrin təsiri bu adlara da təsir edir və s. TapĢırıqlar: I. VerilmiĢ parçadan xüsusi adları seçin və qrup- laĢdırın: 1. Arazdan, Təbrizdən yazan şeirimiz Kövrəldi nə yaxşı, susdu nə yaxşı (M.Araz). 2. Havalansın Xanın səsi, Qarabağın şikəstəsi Yüklə 2,91 Kb. Dostları ilə paylaş:
|