Y anında Gənclər Fondu tərəfindən qismən maliyyələşdirilən
Yüklə 2,89 Kb. Pdf görüntüsü
|
www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi ġəhla Nağıyeva. Bədii tərcümə: nəzəriyyə və praktika 179 EĢitmiĢəm uzaqlardan Sakit axan arazları SınamıĢam dostu, yarı. Qladus Evans bu bəndi aĢağıdakı kimi tərcümə etmiĢdir: I’ve walked these mountains again and again, Passed by the springs bright-eyed as cranes, And caught the distant plashing strain Where quiet Arak’s waters moved: Here love and friends I’ve truly proved. (70, 286). Sətri tərcüməsi: Mən bu dağları yenidən və yenidən gəzmiĢəm, Durnaların gözü kimi parlaq gözlü bulaqlardan keĢmiĢəm Uzaqlardan musiqi ritmini tutdum Sakit axan Araz sularının Burada sevgi və dostları həqiqətən sınadım. ―Azərbaycan‖ Ģeirini 1947-ci ildə ingilis dilinə çevirən Herbert MarĢall isə həmin bəndi aĢağıdakı kimi vermiĢdir: I ascended the mountains looked into the eyes Of our sparkling springs as they buble and rise And from far away heard the bullrusher’s sight And the slow Araz waters nocturnally move Here true friendship I knew, and bright honour and love. www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi ġəhla Nağıyeva. Bədii tərcümə: nəzəriyyə və praktika 180 180 (ġeir adı bəlli olmayan ingilisdilli qəzetdən kəsilmiĢ parça Ģəklində S.Vurğununu öz muzeyində saxlanılır). Sətri tərcüməsi: Mən dağlara qalxdım və gözlərinə baxdım Bizim qaynayıb coĢan, parlaq bulaqlarına. Bu uzaqlardan qamıĢlıq görünür, Və sakit Araz suları ahəstə hərəkət edir Burada həqiqi dostluğu mən tanıdım Təmiz vicdanı və sevgini. S.Vurğun EĢitmiĢəm uzaqlardan, Sakit axan Arazları, - dedikdə yalnız Arazı nəzərdə tutmur, ümumiyyətlə Arazın və baĢqa çayların sakit axmasını müĢahidə etmiĢəm, - demək istəyir. Beləliklə, poetik mənzərə yaradır. Təəssüf ki, tərcüməçilərin heç biri bu incəliyi duymamıĢ, hər ikisi ―Sakit Araz suları‖ ifadəsini iĢlətmiĢdir. Volter Mey isə həmin bəndi aĢağıdakı kimi çevirmiĢdir: I often walked among these hills, Among the crane-eyed spring and rills And listened to the distant thrills Where river waters peacefully move… Here I knew friendship and true love. (86, 70). Sətri tərcüməsi: www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi ġəhla Nağıyeva. Bədii tərcümə: nəzəriyyə və praktika 181 Mən tez-tez bu təpələr arasında gəzirdim, Durna gözlü bulaqlar arasında Bu yaxından zəngulələrlə qulaq asırdım, Çay suları sakit axan yerdə Burada mən dostluğu və həqiqi sevgini tanıdım. Göründüyü kimi, V.Mey isə ümumiyyətlə Araz adını çəkməmiĢ, ümumi bir ifadə - ―çay suları sakit axan yerdə‖ ifadəsini iĢlətmiĢdir. Məlum həqiqətdir ki, S.Vurğun Azərbaycan torpağına, onun mənzərələrinə, füsünkar təbiətinə vurğun sənətkardır. Lakin təəssüflər olsun ki, Ģairin öz Ģeirlərində iĢlətdiyi yalnız Azərbaycana məxsus milli realiyalar və yer adları tez-tez təhrif olunur, bu da Ģairin yaratdığı lövhəni ingilisdilli oxucunun anlaması üçün çətinlik törədir. Fikrimizi əsaslandırmaq üçün Ģairin ―Azərbaycan‖ Ģeirindəki aĢağıdakı bəndlərə diqqət edək: Könlüm keçir Qarabağdan, Gah bu dağdan, gah o dağdan AxĢam üstü qoy uzaqdan Havalansın Xanın səsi Qarabağın Ģikəstəsi. ġeiri ingilis dilinə Qladus Evans aĢağıdakı kimi tərcümə etmiĢdir: Through Karabakh my spirit fares, Wings over mountain here, now there www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi ġəhla Nağıyeva. Bədii tərcümə: nəzəriyyə və praktika 182 182 From far away done the twilit air Drifts the song of Khan of Shusha Famed through all Caucauses and Russia. (70, 287). Sətri tərcüməsi: Qarabağdan könlüm dolanır Buraya, oraya könlüm qanadlanır Uzaqlardan toranlıq zamanı ġuĢa Xanının səsi eĢidilsin Qafqazda və Rusiyada ĢöhrətlənmiĢ. ―Spesifik milli realiya bildirən, öz semantikası olan tarix, coğrafiya, mədəniyyət sahəsinin xüsusi adlarını, habelə yer adlarını, ləqəbləri verərkən transliterasiya da, tərcümə də mümkündür. Daha məĢhur coğrafi adlara transliterasiya tətbiq olunur. Məsələn, ―Mont Blanc‖ («Монблан»), nisbətən məhdud yerli əhəmiyyət kəsb edən adlar isə tərcümə edilir‖ (104, 188-189). Ümumiyyətlə, bu variantların ikisi də dünya tərcümə praktikasında iĢlədilir. Təbiidir ki, burada yaranmıĢ ənənə də az rol oynamır. Yuxarıda nümunə gətirdiyimiz bənddə iĢlənmiĢ ―Qarabağ‖ sözü ―Qafqaz‖a nisbətən məhdud yerli əhəmiyyət kəsb edir. Lakin söhbət məhz müəllifin təsvir etdiyi diyardan (indiki halda Qarabağdan) gedirsə, tərcüməçinin ―Qarabağ‖ sözü əvəzinə ―Qafqaz‖ iĢlətməsi, hətta bura ―Rusiya‖ sözü də əlavə etməsi anlaĢılmazdır. Bu cəhətdən həmin bəndi V.Mey daha uğurlu tərcümə etmiĢdir: Yüklə 2,89 Kb. Dostları ilə paylaş:
|