Yanvar january miras

66 

| 

MİRAS   YANVAR   JANUARY

MUzeY   MUsEUM

museums existed as early in the mid 1990  in the world (1, p. 3). 

Presently there are much many museums.

In our opinion, first of all Children Literature Museum must be cre-

ated in our republic. We should note that, the first resource for per-

ceive of environment by children is tales, fables and poems written 

for children. Draft project of Children Literature Museum is present-

ed there. At least 2 excursion programs must be prepared: for juniors 

and primary school children. It is important for following reasons:

1.  Majority of 5-6 age children can not read a book. Therefore, 

such a program is needed for them that they can listen to favou-

rite poems and songs; watch periodically animation and perfor-

mances.

2.  At school children learn to read book. It is intended to prepare 

colourful  stands  with  poets’  poems  for  them  which  will  have 

both educational and teaching functions. Different competitions 

can be organized among the children. For example, finding mis-

takes in separate sentences of poems, belonging of these or other 

hemistiches to  the work.etc. Main thing is that these stands are 

made by professional painters (letter features, different person-

ages must be clearly seen).

In the first version the exposition will be placed in two rooms. This 

is connected with lack of site of museum. If separate site is recom-

mended to be allocated for children museum in the future, the expo-

sition will be expanded.

The first room–exposition room. Large dolls should be placed in this 

room. Along with personages of Azerbaijani writers and poets, pup-

pets of characters of various peoples also should be paid attention. 

The puppets could be used in different exhibitions.

One of important issues is usage of technologies– monitor, projector, 

music equipments. With their help children can listen to poems and 

songs, watch animation films. In this room portraits of poets and 

writers created works for children, miniatures and illustrations on 

the basis of their work, texts of children poems, photos of different 

performances must be placed.

The second room-game room. To note, basic distinctive feature of 

children’s museum is that it is possible to play with exhibits, sit over 

them and write on them in these museums. The exposition created  

for  children  is  basically  interactive.  This  is  the  model  totally  con-

forming to educational program of today!

Important case is allocation of site for scene. Small scenes sould be 

made once or twice a month for children based on various works: 

with participation of both puppet and models, and children. In the 

future  along  with  works  by  Azerbaijani  classics,  works  by  world 

children poets and writers should be staged (not only in Azerbaijani 

language, also in various languages).

Another important issue – sewing of costumes of leading characters 

of tales and children plays which could be used by little onlookers. 

Decoration  models:  mouse  house  in  “Tig-tig  khanim”;  Carlson’s 

house; forest; river; trees and so on.

üçün. Bu aşağıdakı səbəblərə görə vacibdir:

1.  5-6  yaşına  qədər  uşaqların  əksəriyyəti  kitab  oxuya  bilmir. 

Buna  görə  də  onlar  üçün  belə  bir  proqram  lazımdır  ki, 

uşaqlar  sevimli  şeirlərini,  mahnılarını  dinləyə  bilsinlər, 

vaxtaşırı isə animasiya filmlərini, tamaşaları izləyə bılsınlər.

2.  məktəbdə uşaqlar kitab oxumağı artıq öyrənirlər. Onlar üçün 

şairin şeirləri ilə rəngarəng stendlərin hazırlanması nəzərdə 

tutulub  ki,  bu  həm  tərbiyyə,  həm  də  tədris  funksiyalarını 

daşıyacaq.  Uşaqlar  arasında  müxtəlif  yarışlar  da  keçirmək 

olar.  Məsələn,  şeirlərdən  seçilmiş  ayrı-ayrı  cümlələrdə 

səhvlərin  tapılması,  bu  və  ya  digər  misraların  hansı  əsərə 

mənsub olması və s. Ən əsası odur ki, bu stendlər peşəkar 

rəssamlar tərəfindən yaradılsın (hərflərin cizgiləri, müxtəlif 

personajlar aydın görünməlidirlər).

İlkin versiyada ekspozisiya 2 otaqda yerləşdiriləcəkdir. Bu muze-

yin yer qıtlığı ilə əlaqədardır. Gələcəkdə Uşaq Muzeyinə ayrı bir 

məkanın verilməsi məsləhət bilinsə, ekspozisiya genişlənəcək.

Birinci otaq – ekspozisiya otağıdır. Bu otaqda böyük kuklalar 

yerləşdirilməlidir. Azərbaycanın yazıçı və şairlərinin personajları 

ilə yanaşı digər xalqlara mənsub olan qəhrəmanların da kuklaları 

yer  almalıdır.  Bu  kuklalar  həmçinin  müxtəlif  sərgilərdə  də 

istifadə edilə bilərlər.

Vacib  məsələlərdən  biri  texnologiyaların  istifadəsidir  –  moni-

tor,  proyektor,  musiqi  avadanlıqları.  Bunların  köməyi  ilə 

uşaqlar  şeir  və  mahnılar  dinləyə,  animasiya  filmlərinə  tamaşa 

edə  bilərlər.  Bu  otaqda  uşaqlar  üçün  əsərlər  yaradan  şair  və 

yazıçıların portretləri, onların əsərləri əsasında miniatür və il-

lüstrasiyalar, uşaq şeirlərinin mətnləri, müxtəlif tamaşa fotoları 

yerləşdirilməlidir.

İkinci  otaq  –  oyun  otağıdır.  Qeyd  edək  ki,  Uşaq  muzeylərini 

digər  muzeylərdən  əsas  fərqləndirən  cəhət  odur  ki,  bu 

muzeylərdə eksponatlarla oynamaq, onların üstündə oturmaq, 

yazmaq olar. Yəni uşaqlar üçün yaradılan ekspozisiya əsasən in-

teraktiv olur. Bu da günümüzün tədris proqramına tam uyğun 

modeldir!

Vacib məsələ səhnə üçün yerin ayrılmasıdır. Ayda heç olmasa 

bir-iki dəfə uşaqlar üçün müxtəlif əsərlər əsasında səhnəciklər 

oynanılmalıdır:  həm  kuklalar  və  maketlər,  həm  də  uşaqların 

iştirakı ilə. Gələcəkdə Azərbaycan klassiklərinin əsərləri ilə yanaşı 

dünya uşaq şair və yazıçılarının əsərləri də səhnələşdirilməlidir 

(təkcə Azərbaycan dilində yox, müxtəlif dillərdə).

Vacib  məsələ  -  nağıl  və  uşaqlar  üçün  əsərlərin  əsas 

qəhrəmanlarının  kostyumlarının  tikilməsidir  ki,  balaca 

seyricilər  onlardan  istifadə  edə  bilsinlər.  Dekorasiya  üçün 

maketlər: “Tıq-tıq xanım”dakı siçanın evi; Karlsonun evi; meşə; 

çay; ağaclar və s.

Tematik və səyyar sərgilərin yaradılması planlaşdırılıb:

1.  klassiklərin  təmsilləri,  hekayələri,  şeirləri,  poemaları, 

---