311
XV fəsil
NĠKANOR ĠVANOVĠÇĠN YUXUSU
Klinikanın 119 nömrəli otağına yerləĢdirilən qırmızı
sifətli gonbul adamın Nikanor Ġvanoviç Bosoy olduğunu
təxmin etmək elə də çətin deyildi.
Ancaq o, professor Stravinskinin qəbuluna düĢməzdən
əvvəl baĢqa yerdə olmuĢdu.
Həmin baĢqa yerdən Nikanor Ġvanoviçin xatirində az
Ģey qalmıĢdı. Yadına vur-tut yazı masası, dolab və divan
gəlirdi.
Həyəcandan və qanı sifətinə vurduğundan gözləri
qaralan Nikanor Ġvanoviçlə orada söhbət apardılar, ancaq bu
söhbət nəsə qəribə, dolaĢıq alındı, daha doğrusu, heç
alınmadı.
Nikanor Ġvanoviçə verilən ilk sual belə oldu:
– Siz, Nikanor Ġvanoviç Bosoy, Sadovıdakı 302-bis
nömrəli binanın evlər komitəsinin sədrisiniz?
Nikanor Ġvanoviç hündürdən qəhqəhə çəkib cavab
verdi:
downloaded from KitabYurdu.org
312
– Nikanor olmağına, əlbəttə, Nikanoram! Ancaq
məndən nə sədr!
– Necə yəni? – gözlərini qıyıb Nikanor Ġvanoviçdən
soruĢdular.
– Elə o cür, – o cavab verdi, – əgər mən sədr olsaydım,
gərək həmin an baĢa düĢəydim ki, o, cin-Ģəyatindir! Özgə nə
olasıydı? Gözlüyünün ĢüĢəsi çatlayıb... baĢdan-ayağa da
cındırın içində... Onun harası tərcüməçiydi!
– Kim haqqında danıĢırsınız? – Nikanor Ġvanoviçdən
soruĢdular.
– Korovyev haqqında! – Nikanor Ġvanoviç qıĢqırdı, –
bizim əllinci mənzilə soxulub. Yazın: Korovyev. Onu təcili
tutmaq lazımdır! Yazın: altıncı qapı, oradadır.
– Valyuta sizdə haradandır? – Nikanor Ġvanoviçdən
səmimiyyətlə soruĢdular.
– Allah haqdır, Allah böyükdür, – Nikanor Ġvanoviç
dedi, – hər Ģeyi görür, mənim də yolum orayadır. Heç vaxt
əlimdə tutmamıĢam, valyutanın nə olduğunu da
bilməmiĢəm! Pis iĢlərimə görə Allah məni cəzalandıracaq, –
Nikanor Ġvanoviç köynəyinin yaxasını gah açıb, gah
downloaded from KitabYurdu.org
313
bağlayıb, gah da xaç çevirib hissiyyatla sözünə davam etdi,
– almıĢam! AlmıĢam, ancaq öz sovet pulumuzla! Pulla
qeydiyyata götürmüĢəm, danmıram, olub. Bizim katib
Prolejnyov da az aĢın duzu deyil! Açığını desək, bütün
oğrular evlər idarəsindədir. Ancaq mən valyuta almamıĢam!
Özünü
axmaq
yerinə
qoymayıb,
dollarların
ventilyasiyada necə peyda olduğunu danıĢmasını ondan
tələb edəndə Nikanor Ġvanoviç diz çöküb, parket taxtasım
udacaqmıĢ kimi ağzını açaraq yırğalandı.
– Ġstəyirsiniz, – o böyürdü, – torpaq yeyərəm,
almamıĢam. Korovyev isə Ģeytandır.
Səbrin də bir həddi var və masa arxasındakılar artıq
səslərini qaldırıb, Nikanor Ġvanoviçi qandırdılar ki, adam
dilində danıĢmağın vaxtıdır.
Bu zaman yerdən sıçrayıb qalxan Nikanor Ġvanoviçin
bağırtısı otağı doldurdu:
– Odur! Odur, dolabın arxasındadır! Ġstehza ilə
gülümsəyir! Gözlüyü də... Tutun onu! Otağa müqəddəs su
çiləyin!
downloaded from KitabYurdu.org
314
Nikanor Ġvanoviçin rəngi ağardı, əsə-əsə havada xaç
çəkdi, qapıya qaçıb geri qayıtdı, hansısa duanı oxudu, sonra
ağzına gələni çərənləməyə baĢladı.
Tamamilə aydın oldu ki, Nikanor Ġvanoviçlə söhbət
etməyə dəyməz. Onu çıxarıb ayrı otağa saldılar, orada
nisbətən sakitləĢdi, yalnız hıçqıra-hıçqıra dua oxuyurdu.
Əlbəttə ki, Sadovıya getdilər və 50 №-li mənzilə baĢ
çəkdilər. Ancaq Korovyev adlı adamı tapmadılar, bu adda
adamı binada heç kim tanımırdı və görməmiĢdi. Mərhum
Berliozun və Yaltaya getmiĢ Lixodeyevin yaĢadığı mənzil
tamamilə boĢ idi, kabinetdəki Ģkafların üstünə vurulmuĢ
surğuclu möhürlərə əl dəyməmiĢdi. Sadovıdan eləcə də
qayıtdılar, amma karıxmıĢ və məyuslaĢmıĢ evlər idarəsinin
katibi Prolejnyovu da özləriylə apardılar.
Nikanor Ġvanoviçi axĢam Stravinskinin klinikasına
gətirdilər. Orada çox narahatlıq yaratdığına görə, ona
Stravinskinin resepti əsasında iynə vurdular və yalnız
gecəyarıdan keçmiĢ Nikanor Ġvanoviç hərdən iztirabla
inildəyərək 119 №-li otaqda yuxuya getdi.
downloaded from KitabYurdu.org
315
Ancaq vaxt ötdükcə qurcuxmağı, inildəməyi kəsdi,
rahat, aramla nəfəs almağa baĢladı və onu otaqda tək
qoydular.
Nikanor Ġvanoviç gün ərzində keçirdiyi həyəcanların
təsiriylə yuxu gördü. Əlində qızıl Ģeypur olan adamlar onu
çox təntənəylə iri, laklanmıĢ qapılara tərəf aparırdılar.
Həmin qapıların ağzında Nikanor Ġvanoviçi müĢayiət
edənlər onun Ģərəfinə tuĢ çaldılar, sonra göydən gələn gur,
yoğun kiĢi səsi sevincək dedi:
– XoĢ gəlmisiniz, Nikanor Ġvanoviç! Valyutanı təhvil
verin.
Xeyli
təəccüblənmiĢ
Nikanor Ġvanoviç baĢının
üstündəki qara səsgücləndiricini gördü.
Sonra birdən özünü qızıl suyuna çəkilmiĢ tavanından
büllur çilçıraqlar, divarlanndan kenketlər
20
asılmıĢ teatr
zalında gördü. Hər Ģey kiçik, ancaq çox zəngin teatrlarda
olduğu kimi idi. Məxmər pərdələri örtülü, tünd-qırmızı
20
Kenket – odluğu yağla doldurulmuş çəndən aşağıda olan lampa
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |