Yazın isti bir qürub çağı Patriarx gölünün qırağında iki adam göründü. Əynində parusindən boz yay köynəyi olan
Yüklə 3,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
301
– Aha... Aha... YaxĢı, yaxĢı... – Rimski, elə bil, danıĢmadı, oxudu. Onun gözləri parıldadı. Styopanın rüsvayçılıqla iĢdən
çıxarılması səhnəsini həvəslə təsəvvürünə gətirdi. QurtuluĢ! Maliyyə direktorunun Lixodeyev adlı bəladan çoxdan gözlədiyi qurtuluĢ! Bəlkə, Stepan Boqdanoviçin halı iĢdən çıxarılmaqdan da betər olacaq... – Ətraflı danıĢ! – Rimski suçəkəni stola çırpdı. Varenuxa ətraflı danıĢmağa baĢladı. Maliyyə
direktorunun göndərdiyi yerə çatan kimi onu qəbul edib diqqətlə dinləyiblər. Əlbəttə, heç kim Styopanın Yaltada olduğu fikrini ağlına belə gətirməyib. Hamı o saat Varenuxanın fərziyyəsilə razılaĢıb ki, Lixodeyev, əlbəttə, PuĢkindəki "Yalta"dadır. – O axı indi haradadır? – həyəcanlanmıĢ maliyyə direktoru inzibatçının sözünü kəsdi. – Harada olmalıdır ki, – inzibatçı riyakarcasına gülümsədi, – əlbəttə, ayıltma məntəqəsində. – Gör ha! Ay sağ ol! Varenuxa isə söhbətinə davam edirdi. DanıĢdıqca Lixodeyevin ədəbsizliyi, yaramazlığı zəncir kimi uzanıb downloaded from KitabYurdu.org
302
gedirdi və bu yaramazlıqlar zəncirinin hər sonuncu halqası əvvəlkindən betər olurdu. Təkcə elə PuĢkində teleqrafın qarĢısındakı çəmənlikdə hansısa veyl qarmonçunun çalğısına kef havasına teleqrafçı ilə qol-qola rəqs etməyi nəyə desən dəyərdi! Hələ qorxudan ciyildəyən qadınların arxasınca qaçmağı! "Yalta"nın özündə bufetçiylə dalaĢmağa cəhd göstərməyi! Elə həmin "Yalta"da göy soğanı döĢəməyə səpələməyi! Səkkiz ĢüĢə sındırılan "Ay-Danila" çaxırı. MaĢına minməyə qoymayan taksi sürücüsünün sayğacını qırmağı. Styopanın murdar hərəkətlərinin qarĢısını almaq istəyən adamları həbslə hədələməyi. Bir sözlə, iyrənclik. Styopa Moskvanın teatr mühitində yaxĢı tanınırdı və hamı bilirdi ki, bu adamdan nə desən, gözləmək olar. Buna baxmayaraq, inzibatçının danıĢdıqları hətta Styopa üçün də həddindən artıq idi. Bəli, həddindən artıq idi. Hətta çox artıq idi...
Rimskinin dəlib keçən baxıĢları stolun üstündən inzibatçının sifətinə zillənmiĢdi və o nə qədər danıĢırdısa, bu baxıĢlar bir o qədər qəmginləĢirdi. Ġnzibatçının öz söhbətini bəzədiyi iyrənc təfərrüatlar nə qədər həyati və canlı downloaded from KitabYurdu.org
303
olurdusa, maliyyə direktoru ona bir o qədər az inanırdı. Varenuxa deyəndə ki Styopa elə azğınlaĢıb, onu Moskvaya qaytarmaq üçün arxasınca gələnlərə müqavimət göstərməyə çalıĢıb, maliyyə direktoru artıq əmin oldu ki, gecəyarısı qayıtmıĢ inzibatçının danıĢdıqlarının hamısı yalandır! BaĢdan ayağa yalandır. Varenuxa PuĢkinə getməyib, Styopa özü də PuĢkində olmayıb. Kefli teleqrafçı olmayıb, yeməkxanada ĢüĢə sınmayıb, Styopanı kəndirlə sarımayıblar... – bunların heç biri olmayıb. Maliyyə direktoru inzibatçının yalan danıĢdığına əmin olan kimi, qorxu ayağından baĢlayıb bütün bədəninə yayıldı və yenə iki dəfə ona elə gəldi ki, döĢəmədən üfunət qoxuyan rütubətli hava qabarır. Elə hey kresloda qurcuxan, stolüstü lampanın mavi kölgəsindən çıxmamağa çalıĢan, guya, ona mane olan lampanın iĢığından qəzetlə qəribə tərzdə qorunan inzibatçıdan bir an belə gözünü çəkməyən maliyyə direktoru bircə Ģey haqqında fikirləĢirdi – bütün bunlar axı nə deməkdir? Gecənin bu vaxtı onun yanına gələn inzibatçı sükut çökmüĢ bu kimsəsiz binada niyə belə həyasızcasına downloaded from KitabYurdu.org
304
yalan danıĢırdı? Təhlükəni – naməlum, ancaq dəhĢətli təhlükəni hiss etməsi maliyyə direktorunun ürəyini sıxmağa baĢladı. Ġnzibatçının kələyini, qəzetlə çıxartdığı fokusu sezmirmiĢ kimi, maliyyə direktoru özünü o yerə qoymayıb, Varenuxanın nə uydurduğuna, demək olar, artıq qulaq asmadan zənlə onun sifətinə baxırdı. PuĢkindəki sərgüzəĢtlər barədə uydurulmuĢ əhvalatlardan daha anlaĢılmaz olan nəsə vardı və həmin "nəsə" inzibatçının görkəmindəki, hərəkətlərindəki dəyiĢiklik idi. O, kepkasının ördək dimdiyi kimi uzun günlüyünü üzünə kölgə düĢsün deyə gözünün üstünə nə qədər bassa da, qəzeti nə qədər fırlatsa da, sifətinin sağ tərəfində, burnunun düz yanındakı iri qançırı maliyyə direktoru görə bildi. Bundan baĢqa, adətən, gümrah görünən inzibatçı indi xəstə kimi solğundu, boynuna isə bu bürkülü gecədə, nədənsə, zolaqlı köhnə Ģərf dolamıĢdı. Əgər burada olmadığı müddətdə inzibatçıda dodağını sormaq, marçıldatmaq kimi iyrənc vərdiĢlərin əmələ gəldiyini, səsinin birdən-birə dəyiĢib kallaĢdığını, oğrun baxıĢlarını və gözlərindəki downloaded from KitabYurdu.org 305
qorxunu da buraya əlavə etsək, cəsarətlə demək olardı ki, Ġvan Savelyeviç Varenuxa tanınmaz dərəcədə dəyiĢib. Maliyyə direktorunu yenə nəsə bərk narahat edirdi, ancaq ĢiĢmiĢ beynini nə qədər zora salsa da, Varenuxaya nə qədər zənlə baxsa da, bunü baĢa düĢə bilmirdi. Bircə onu əminliklə söyləyə bilərdi: inzibatçı ilə yaxĢı bələd olduğu kreslo bir yerdə tutmurdu, bunda qeyri-təbii, qeyri-adi nəsə vardı.
– Amma axır ki, öhdəsindən gəlib maĢına basdılar, – Varenuxa qəzetin arxasından baxa-baxa və əliylə qançırı örtərək, dil-boğaza qoymurdu. Rimski qəfil əlini uzadıb, barmağını stola döyəcləyə- döyəcləyə, eyni vaxtda ovcu ilə elektrik zənginin düyməsini, guya, qeyri-ixtiyari basıb özünü qurutdu. Kimsəsiz binada zəngin gur səsi hökmən eĢidilərdi. Ancaq zəng çalmadı, düyməcik stolun taxtasına batıb qaldı. Düymə iĢləmirdi, zəng xarab olmuĢdu. Maliyyə direktorunun bicliyi Varenuxanın gözündən yayınmadı. Sifətini turĢutdu, gözləri açıq-aĢkar qəzəblə parıldadı: downloaded from KitabYurdu.org
Yüklə 3,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|