Yeni TƏLİm texnologiyalari. FƏal və İnteraktiv təLİM Əhatə olunan məsələlər
Yüklə 0,94 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Addım 6. Şagirdlər tərəfindən anlayışın çıxarılması və müzakirəsi.
- Kub strategiyası Kublaşdırma
- Yarana biləcək problem
- Suallar
- Tapşırıq 2. Açar sözlərin köməyi ilə sual ver. Təlimat
- Tapşırıq 4. Sualları başqa cür ifadə et. Təlimat
Müəllim seçilən anlayışlara-fərziyyələrə aid olan daha çox yeni xüsusiyyətləri təklif etməyi şagirdlərdən xahiş edir. Addım 6. Şagirdlər tərəfindən anlayışın çıxarılması və müzakirəsi. Şagirdlər öz xüsusiyyətlərini dedikdən sonra müəllim bu tapmacanın tapılıb-tapılmamasını hamıya çatdırır və kartoçkalarda yazılan sözləri açır.
vermək üçün onlara aid olan yeni xüsusiyyətlər və misallar əlavə etsinlər. Şərtlər:
Anlayışlar təxminən, şagirdlərə tanış olmalıdırlar, lakin onların tam tərifi aydın olmamalıdır.
Müəllim tərəfindən seçilən xüsusiyyətlər şagirdlərə fərziyyələr irəli sürməyə imkan verməlidir, lakin anlayışı bir başa tapmağa qoymamalıdır.
Bu üsula təxminən 10-15 dəqiqə vaxt ayrılmalıdır. Üsul bütün siniflə aparılır. Vasitələr: Rəngli dairəvi kartoçkalar, anlayışın açıqlaması üçün xüsusiyyətlər. Yarana biləcək problemlər:
Səs-küy; Anlayışın çətin olması;
Müzakirənin uzanması. Kub strategiyası Kublaşdırma (Kovan E. və Kovan C., 1980) mövzunun hərtərəfli öyrənilməsi məqsədilə şagirdləri onu təsvir və müqayisə, əlaqələndirmə, təhlil, tətbiq və mübahisə etməyə istiqamətləndirir.
1.
Mövzuya müxtəlif cəhətlərdən nəzər salmağın planlaşdırılması; 2.
Məntiqi və tənqidi təfəkkürün inkişafı; 3.
Cisim və ya hadisəyə hərtərəfli baxışın formalaşdırılması; 4.
Qiymətləndirmə bacarığının formalaşdırılması; 5.
Təhlil prosesinin inkişaf etdirilməsi; 6.
Əməkdaşlıq vərdişlərinin formalaşdırılması; Bu metod müəllim mövzusunu, situasiyanı və s. tədqiq etmək istədikdə istifadə olunur. Bununla da şagirdlər mürəkkəb və inteqrativ yanaşmalar üçün tələb olunan bacarıqları inkişaf etdirmək imkanı əldə edirlər. Alqoritm: 1.
Kub düzəltmək (kiçik, 15-20sm tili olan, kağızdan hazırlanır) 2.
Kubun hər üzünə verilən altı qısa göstərişdən birini yazmaq: Təsvir et; Müqayisə et; Əlaqələndir; Təhlil et; Tətbiq et; Lehinə yaxud əleyhinə mübahisə et.
3. Müzakirə olunan cisim və ya hadisəni müəyyənləşdirmək; 4. Sinfi 6 qrupa bölmək və tapşırıq mövzuları vermək. Hər qrup kubun 1 göstərişi üzrə iş aparır. 5. Şagirdləri təlimatlandırmaq (nümunə, hər bir addımın izahı); 6. Şagirdlər təsvir, müqayisə, əlaqələndirmə, təhlil, tətbiq, mübahisə edir: a) Təsvir etmək: rənglər, formalar, ölçülər və s. b) Müqayisə etmək: oxşar və fərqli cəhətlər hansılardır? c) Əlaqələndirmə (assosasiya yaratmaq): Bu sizi nə haqda düşünməyə vadar edir? Nəyi xatırladır? d) Təhlil etmək: onun nədən və necə hazırlandığını təsvir et. e) Tətbiq etmək: Sən onunla nə edə bilərsən? Sən ondan necə istifadə edə bilərsən? f) Onun lehinə və ya əleyhinə çıxış et və öz mövqeyini dəstəkləmək üçün arqumentlər təqdim et: O yaxşıdır yoxsa pisdir? Niyə? 7. Təqdimat edirlər; İştirakçılar mövzu haqqında sonradan təqdim edəcəkləri bir- iki paraqraflıq təqdimata daxil edə biləcəkləri yeni ideyalar axtara bilərlər. İştirakçılar yekun paraqraflar ilə bölüşə bilərlər. 8. Nəticə çıxarırlar, ümumiləşdirmə aparırlar; 9. Yekun iş lövhədən və ya sinif otağının divarlarından asıla bilər. Şərtlər: 1.
Kiçik qruplar və bütün siniflə; 2.
Bilik və bacarığının səviyyəsinin mövcudluğu; 3.
20-25 dəqiqə (materialdan və yaş səviyyəsindən asılı olaraq); 4.
Ümumiləşdirmə, inteqrativ blok dərs; 5.
Dərsin mərhələləri – tədqiqat mərhələsində; Vasitələr: lövhə, markerlər, iş vərəqləri, kağız, paylayıcı materiallar, tablolar – anlayışları açmaq üçün, ensiklopediya, dərslik, əlavə ədəbiyyat, maqnitofon, audiokaset, şəkillər, videofilm, qutular;
1.
Vaxt çatışmazlığı; 2.
Nəticə çıxarılmasında problemlər; 3.
Tam əhatə olunmaması. 1.Təsvir et 2.Müqa-
yisə et 3.Assosi- asiya yarat 4.Təhlil et 5.Tətbiq et
6.Lehinə və ya əleyhinə çıxış
Suallar
Şagirdlərdə idrak fəallığının artırılması və həmçinin təfəkkürün inkişafı üçün bu tapşırıqların böyük rolu var. Biliyin əldə edilməsində və xüsusən tədqiqatın aparılmasında sualların böyük əhəmiyyəti var. O tədqiqat zamanı tədqiqat işinə təkan verən amil kimi çıxış edir. Dəqiq sualı vermək və alınan məlumatları tutuşdurmaq bacarıqları, məntiqi və tənqidi təfəkkürü formalaşdırır.
Sual verməyin keyfiyyətini bilmək üçün aşağıdakı meyarlardan istifadə etmək olar: 1.
Sualların sayı; 2.
Məntiqi ardıcıllığı; 3.
Orijinallığı; 4.
Təsviri və ya “dərin” suallar; 5.
Sualın məzmununun əhəmiyyətliliyinin dərəcəsi; 6. Açıq və qapalı suallar; Təlimat: Bu tapşırıqları yerinə yetirərkən siz sualların təlim prosesində olan əhəmiyyətini daha da aydın hiss edəcək və sualların arasında olan fərqi dərk edəcəksiniz, çünki sualların çətinlik dərəcəsi fərqlidir. Hər tapşırığı yerinə yetirəndən sonra sizə verilən qiymətləndirmə meyarları əsasında onların yerinə yetirilməsinin səviyyəsini müəyyənləşdirə bilərsiz.
(oxşar və təkrarlanan). 2) Orta: Sualların çox olması. Suallar xüsusiyyətlərə, funksiyalara, növlərə və s. görə fərqlənir. Suallar faktoloji xarakter daşıyır: “Nə?”, “Harada?”, “Nə zaman?” 3)Yüksək: Sualların çox olması. Suallar əşyalar və hadisələr arasında əlaqələrin seçilib ayrılmasına yönəlib. (“Necə?”, “Nəyə görə?”, “Hansı əlaqə var?”) Tapşırıq 2. Açar sözlərin köməyi ilə sual ver. Təlimat: “Hansısa bir əşya və ya hadisə seç və bu əşya və ya hadisə haqqında hansısa yeni bir şey öyrənmək üçün açarların köməyi ilə sual ver”. Tapşırıq 3. Şəkil üzrə sualları ver. Təlimat: “şəkilə bax və bu şəkil üzrə hekayə qurmaq üçün sualları ver”. Qiymətləndirmə meyarları: 1) Suallar xaotik xarakter daşıyır. 2) Suallar şəklin əsas anlarını qeyd edir. Tapşırıq 4. Sualları başqa cür ifadə et. Təlimat: “İlkin sualı necə dəyişdirmək olar?” Məsələn: Siz yağışa necə yanaşırsınız? Qiymətləndirmə meyarları: 1) Tapşırığın mənasını başa düşmür. 2)“Yağış yağanda Sizdə hansı hisslər oyanır?, Yüklə 0,94 Mb. Dostları ilə paylaş:
|