Ziyaos-salehin az ziaossalehin ir

Ziyaos-salehin
                                                                               
az.ziaossalehin.ir
 
 
2
-
 [
2
 . ]
Əraf surəsinin, 199 ayə . 
3
-
 [
3
 . ]
Fussilət surəsinin 34 ayə . 
4
-
 [
4
 . ]
Bəqərə surəsinin 194 ayə . 
5
-
 [
5
 . ]
Nur surəsinin, 2 ayə . 
12
. İMAMIN RƏHBƏRLİYİNİN TƏSİR DAİRƏSİ 
ONİKİNCİ SUAL: 
İmamın  rəhbərliyinin  təsir  dairəsinə  insanların  hidayəti, 
Əhkamın  bəyanı,  Quranın  təfsiri  və  şübhələrin  dəf  olunması 
şamil  olduğu  kimi,  siyasi  işlər,  cəmiyyətin  nizamının 
qorunması, əhkamın icrası, ədalətin bərpası, əmniyyətin təmin 
olunması və İslam sərhəddərinin qorunması da aitdirmi ?
   Bu iki 
bölmənin  əlaqələrini  İmamət  ilə  bəyan  edin
 
  və  şiənin  bu 
məsələni hansı həddə qəbul etdiyini izah edin? 
CAVAB: 
İşarə  olunduğu  kimi  Rəhbərin  təsir  dairəsi  hər  iki  bölməyə 
şamil  edilir.  Həqiqətdə  bu  iki  bölmə  bir-birlərindən 
ayrılmazdırlar.  Amma  bu  məsələ  siyasətçilərin  və  qəsbkar 
güclülərin  tamah  və  diqqətlərində  olmuş,  siyasi  rəhbər  və 
insanlara hökmüranlıq etmək olmuşdur. 
Buna görə də Məsum İmamlar və İmamətin əsli ilə  müxalifət 
etmişlər və əgər dinin başqa bölmələri, yəni mədrəsə, məktəb 
və  təhsil  ocağlarının  yaradılması  yolu  ilə  siyasət  meydanına 
daxil olsaydılar bunlara da müxalif olardılar. Bu ona görədir ki, 
insanlar  Məsum  İmamlara  ehtiyacları  olduqlarını  az  hiss 

---

Ziyaos-salehin
                                                                               
az.ziaossalehin.ir
 
 
etsinlar  və  onlardan  uzaqlaşsınlar  və  nəticədə  onların  dini  və 
mənəvi təlim və tərbiyəsinin təsiri altına düşməsinlər. 
səh:69 
Elə  buna  görə  də  onların  elmi  mərkəzlərdə  və  ictimaiyyətdə 
bəyan olunmasında qorxurdular və görürdülər ki, onların elmi 
qüdrətləri  və  açıq  fikirli  hidayətləri  vasitəsilə  insanlar  inkişaf 
edəcək  və  şiə  təfəkkürü  hakim  olacaq  və  insanlar  Əhli-  Beyt 
(ə)- a daha da yaxılaşacaq. 
Buna  görə  biz  Peyğəmbər  (s)-  ın  sözlərində  İmamətin  bütün 
dini,  dünyəvi  işlərdə  hakimliyini  qeyd  etdiyinin  görürük. 
Buradan  belə  başa düşülür ki, Peyğəmbər (s) bu tərif  vasitəsi 
ilə bütün cəmiyyətdə və özünə canişinlikdə İmamın vilayətinin 
hakimiyyətinə diqqət yetirmişdir. Çünki, dini və mənəvi işlərdə 
hakimiyyət  və  rəhbərlik  və  Əhli-  Beyt  (ə)-  ın  elmi  cəhətdən 
ucalığı  inkar edilə  bilməzdi  və  siyasi  məsələlər  ilə  insanların 
dini və mənəvi irşad və hidayət məsələlərində əlaqə olmasaydı, 
vəzifə pərəstlərin müxalifətçiliyi də olmazdı. 
Əgər  onlar  bu  məsələ  barəsində  də  müxalifətçilik  etmək 
istəsəydilər  cəmiyyət  bunu  qəbul  etməzdi,  çünki  insanlar 
onların elmi qüdrətlərundən xəbərdar idilər. 
Vilayət  kələməsi  daha  çox  hökumət,  cəmiyyətin  idarəsi  və 
nizam-  intizamın  qorunmasında  istifadə  olunur.  Bu  barədə 
Allah təala Maidə surəsinin 55 ayəsində belə buyurur: 
 ْمُهَو  َهاَکَّزلا  َنوُتْؤُیَو  َهَلاَّصلا  َنوُمیِقُی  َنیِذَّلا  ْاوُنَمآ  َنیِذَّلاَو  ُهُلوُسَرَو  ُهّللا  ُمُکُّیِلَو  اَمَّنِإ{
)1(
}َنوُعِکاَر 

---

Ziyaos-salehin
                                                                               
az.ziaossalehin.ir
 
 
“Sizin ağa və vəliniz Allah, Peyğəmbər və iman ğətirənlərdir. 
O kəslər ki, namaz qılır və rüku halında zəkat verirlər”. 
Nisa surəsinin 59 ayəsində belə buyurulur: 
)2(
}ْمُکنِم ِرْمَلاا یِلْوُاَو َلوُسَّرلا ْاوُعیِطَاَو َهّللا ْاوُعیِطَا{ 
“Ey iman gətirənlər Allaha, Peyğəmbərə və ixtiyar sahiblərinə 
itaət edin”! 
Gədir  Xum  kimi  etibarlı  hədis  və  rəvayətlərdə  bu  anlamı 
təsdiqləyir. 
Mənəvi  İmamət,  elmi  və  dini  rəgbərlik  cəhətdən  imam 
kələməsinə  birinci dərəcədə  dəlalət edir, bu səbəbdən Ənbiya 
surəsinin 73 ayəsində belə buyurulur: 
)3(
}ِتاَرْیَخْلا َلْعِف ْمِهْیَلِإ اَنْیَحْوَاَو اَنِرْمَاِب َنوُدْهَی ًهَّمِئَا ْمُهاَنْلَعَجَو{ 
səh:70 
 
1
-
 [
1
 . ]
Maidə surəsinin 55 ayə . 
2
-
 [
2
 . ]
Nisa surəsinin 59 ayə . 
3
-
 [
3
 . ]
Ənbiya surəsinin 73 ayə . 
“Biz  onları  əmrimizlə  doğru  yola  gətirən  rəhbərlər  (İmamlar) 
etdik. Biz onlara xeyirli işlər görməyi, namaz qılmağı və zəkat 
verməyi vəhy etdik” 

---

Ziyaos-salehin
                                                                               
az.ziaossalehin.ir
 
 
Bu  məsələyə  aid  bu  ayə  və  rəvayətlərdən  əlavə  çoxlu  sayda, 
səqəleyn, səfinə  və digər İmamların rəvayət və  hədisləri kimi 
hədis və rəvayətlər mövcutdur. 
Bu  baxımdan  Səqəleyn  rəvayətində  belə  buyurulur:  “Əhli- 
Beytdən  öndə  olmayın  və  onlardan  qabağa  keçməyin.”  yəni 
onların ardınca gedin və əgər ayə və rəvayətlərin məzmununa 
diqqət  etsək  görərik  ki,  onlar  rəhbərliyin  hər  iki  tərəflərinə 
dəlalət edir. 
Buna görə də şiələr İmamları hər iki tərəfdən, siyasi və mənəvi 
rəhbər hesab edirlər və digərlərini qəsibkar bilirlər. 
Şiə etiqadına görə İmamın mütləq rəhbər olması bir həqiqətdir 
ki,  bunu  qəsbkar  hakimlər  də  çox  gözəl  bilirdilər,  məsələn 
Mənsurun İmam Sadiq (ə)- a belə etiqadı var idi, amma buna 
baxmayaraq bəzi vəziyyətlərdə, məsələn əmin olduğları halda 
ki,  İmam  qiyam  etmək  fikrində  deyil.  Buna  baxmayaraq  öz 
ehdiyyatını  əldən  vermirdi,  həmişə  o  həzrəti  gizli  casuslar 
vasitəsi  ilə  nəzarətdə  saxlayırdı  və  az-  çox  ona  maneəçilik 
törədirdilər və sonda o Həzrətin varlığına dözə bilmədi, çünki 
o Həzrətin getdiyi yolu öz hökumətinə təhlükə bilirdi və buna 
görə onu şəhid etdi. 
Harun da bu yolu izləmişdi, çünki, şiə hər iki tərəfdən, mənəvi 
və dünyəvi tərəflərdən İmamın rəhbərliyini qəbul edir, elə buna 
görə  də  o,  Həzrət  Musa  Bin  Cəfəri  illər  boyu  zindan  və 
nəzərətdə saxladı. 
Başqa  bir  tərəfdən  Məsum  İmamların  şiə  təfəkkürünün  və 
İslam  əhkamının  qorunmasında  çox  əhəmiyyətli  işlər 

---