Ziyaos-salehin az ziaossalehin ir

Ziyaos-salehin
                                                                               
az.ziaossalehin.ir
 
 
1
-
 [
1
 . ]
Elamul vera. S 397 . 
2
-
 [
2
 . ]
Nəhcül Bəlağə, Sübhil Saleh, x 187, hissə 4 . 
3
-
 [
3
 . ]
Bəharul Ənvar, c 52, s 111, h 21 . 
qazanacaq və nəticədə dünyanı ədalətlə dolduracaqdır. 
səh:123 
28
.
LÜTFÜN QAYDA- QANUNU VƏ QAİB İMAMIN İMAMLIĞI
 
İYİRMİ SƏKKİZİNCİ SUAL: 
Lütfün  qayda-  qanunu  Əhli-  Beyt  (ə)-  ın  hədis  və 
rəvayətlərindən  başa  düşülürmü  ya  şiə  ilə  mötəzilənin 
əlaqəsindən bu qayda- qanun şiə kəlamında yaranmışdır? 
Bu qayda- qanunun tətbiq qaydası qaib İmamın varlığı ilə necə 
izah edilir? 
CAVAB: 
Şiə  İmamətinin  əsasında  lütf  barəsində,  lütfün  qaydalarından 
daha  çox  dəlillər  mövcutdur.  Bu  dəlillərin  varlığı  ilə  lütfün 
qaydaları birləşdirilərsə bu iş dəlillərin təsdiqi deməkdir. 
Amma şiənin mötəzilə ilə əlaqəsinə gəldikdə, məlum olmalıdır 
ki, mötəzilə  bir  firqə kimi  şiəlikdən sonra  əmələ  gəlmişdir və 
bunu da əlavə etmək istəyirəm ki, doğrudur, onlar bəzi əqidəvi 
məsələlərini  şiə  ilə  uyğunlaşdırmışlar,  amma  bu  o  demək 
deyildir  ki,  onlar  şiə  məzhəbinə  təsir  etmişlər.  Əksinə  bu 
onların  şiə  əqaidindən  təsirləndiyini  göstərir.  Çünki  bu  firqə 
şiədən çox sonralar yaranmışdır və deyildiyi kimi şiə düşüncə 

---

Ziyaos-salehin
                                                                               
az.ziaossalehin.ir
 
 
və əqaidi Qurani Məcid, Əhli- Beyt (ə)- ın hədislərinə və əqlə 
əsaslanır. 
Lütfün qayda və qanunu da şiənin özündə mövcutdur. Bu 
səh:124 
barədə  Cabir  Peyğəmbər  (s)-  dan  İmam  Zamanın  qeybəti 
dövründə  Həzrətin  varlığından  necə  faydalana  biləcəyimiz 
barəsində soruşur və Həzrət cavabında belə buyurur: 
 سانلا عافتناک هتبیغ یف هتیلاو رونب نوئیضتسیو هب نوعفتنی مهنا !هوبنلااب ینثعب یذلاو یا
)1(
باحسلا اهللج ناو سمشلاب 
 “
  Bəli! Məni Peyğəmbərliyə seçənə and olsun, insanlar ondan 
faydalanacaqlar  və  onun  qeybət  dövründə  vilayət  nuru  işiq 
saçacaq,  necə  ki,  buludların  arxasında  olan  günəşdən 
faydalanırlar”. 
Qayib  İmamın  varlığının  lütfünün  bütövlükdə  inkarı  qeyb 
işlərindən  xəbərsiz  ağıllı  şəxs  üçün  mümkündür.  Amma 
İmamət və qeybətin  əsasının sübut olunmasından sonra onun 
varlığının  faydası  lütf  və  nizam-  intizam  olması  yəqinləşir. 
Çünki  qeybətlə  görəvləndirilən  İmamın  bəndələrə  lütfü 
olmaması mənasız və faydasızdır və Allah mənasız və faydasız 
işlərdən  uzaqdır.  Bəs  qaib  İmamın  Allah  tərəfindən  təyin 
edilməsi mütləq lütfdür. 
Bəli, əgər lütf qaydası ilə İmamın təyin olunmasını və həm qaib 
İmamın  şəxsiyyətini  isbat  etmək  istəsək,  əvvəl  qaib  İmamın 
varlığının  lütf  olması  problemi  əmələ  gəlir  ki,  bu  məlum 
olmalıdır  yoxsa  onun  lütf  olmasını  bilməməklə  onun 

---

Ziyaos-salehin
                                                                               
az.ziaossalehin.ir
 
 
İmamətliyi  isbat  olunmayacaq.  Amma  biz  lütfün  qaydası  ilə 
İmamın təyininin vacibliyini isbat edirik və digər tutarlı dəlillə, 
qaib  İmamın  İmamətliyini  bu  iki  dəlillə  ki,  Allah  əbəs  və 
mənasız  iş  görmür  Qaib  İmamın  lütf  olması  təsdiqlənir.  Bu 
barədə Şeyx Tusi belə buyurur: 
انم همدع و فطل هفرصت و فطل هدوجو 
İmamın  varlığı  mütləq  lütfdür,  istər  zahirdə  olsun  istərsə  də 
gizlində.  Bu  bir  əsasdır  ki,  Həzrət  Əmirəl  Möminin  (ə)-  ın 
buyurduğlarına uyğundur: 
)2(
هتانیبو للها ججح لطبت لائل 
“İmamın  varlığı  ilə  Allahın  höccət  və  nişanələri  istər  zahirdə 
olsun istərsə də gizlində qorunacaqdır” isbat olunmuşdur. 
Əgər Qaib İmamın  lütfünün olmaması  iddiası qəbul edilərsə, 
digər qaib olmayan İmamlar ki, işlərdə yiyələnməyə 
səh:125 
 
1
-
 [
1
 . ]
ilzamun naser, c 1 s 429 . 
2
-
 [
2
 . ]
Baharul Ənvar, c 1, s 188 . 
sahib  deyillər,  aid  edilə  bilər  və  Onun  İmamətliyi  də  qaib 
imamda  olduğu  kimi  lütfsüz  olacaqdır.  Halbu  ki,  imamətliyə 
aid  əməl  və  dərəcəyə  yiyələnməyə  qadir  olmayan    hazır 
İmamda  bu  iddia  bəyan  olunmamışdır.  Peyğəmbərdə  olduğu 
kimi  əgər  peyğəmbər  hidayətində  müvəffəq  olmasa  və  ya 
hidayətə  sahib  olmasa  və  ya  besəti  ümumi  olan  və  onun 

---

Ziyaos-salehin
                                                                               
az.ziaossalehin.ir
 
 
dəvətinə  maneəçilik  yaradılan  peyğəmbərlərin  risalətinin  bir 
lütf olmasında bu iddia bəyan edilmir. 
Bu  bəyanla  mümkündür  ki,  əqli  dəlillərlə  qaib  İmamın  Allah 
tərəfindən təyin edildiyini nəzərə alarsaq onda qaib İmamın bir 
Allahın lütfü olduğu isbat olunur. Çünki, Allahın lütfsüz olması 
qeyri  mümkündür.  Bununla  bərabər  əgər  Allah  təala  İmam 
Həsən  Əsgəri  (ə)-  ın  övladını  İmamətliyə  təyin  edirsə  və  heç 
kəs bu iddiada deyildirsə və ya iddia edib sonradan bunun batil 
olduğu isbat edilmişsə. Bəs ya Allah öz lütfünü bəndələri üçün 
kəsmişdir ki, bu Haqqın hikmətinə ziddir və ya İmamın təyini 
ilə  bəndələrinə  lütf  etmişdir  ki,  bu  halda  o  kəs  on  ikinci 
İmamdan savayı bir kəs deyil. 
səh:126 
səh:127 
29
. BƏDA MƏSƏLƏSİ VƏ ƏBİ HƏMZƏNİN HƏDİSİ 
İYİRMİ DOQQUZUNCU SUAL: 
Əbi Həmzə Somali vasitəsilə Həzrət İmam Baqir (ə)- dan belə 
bir  rəvayət  nəql  olunmuşdur  ki,  Əmirəl  Möminin  (ə) 
buyurmuşdur:  Yetimiş  ildən  sonra  açılış  olacaqdır,  amma  bu 
məsələ İmam Hüseyn (ə)- ın şəhadəti ilə əlaqədar yüz qırxıncı 
ilə qədər təxirə salınmışdır və sonra şiələr sirr saxlamadıqlarına 
görə  Allah  onu  yenə  də  təxir  etdi  və  onun  vaxtını  İmamlara 
bildirmədi. 
İzah  edin,  bu  vəd  edilmiş  fərəcin  böyük  hadisələrin  ardınca 
uzun müddətdən sonra həyata keçəcəyinə dəlalət edən bu hədis 
və digər çoxlu sayda hədislər necə təfsir edilə bilər? 

---