1-amaliy mashg’ulot: trаnspоrt-ekspеditsiоn хizmаt ko‘rsаtishning vujudgа kеlish tаriхi reja

1-amaliy mashg’ulot:


TRАNSPОRT-EKSPЕDITSIОN ХIZMАT KO‘RSАTISHNING VUJUDGА KЕLISH TАRIХI
Reja:
1. Asosiy atamalar
2. Transport-ekspeditorlik xizmatlar tarkibi.
3. Transport-ekspeditorlik xizmati ko`rsatuvchilar.
4. Transport-ekspeditorlik xizmatlar tasnifi.


Tayanch so‘z va iboralar:
Transport-ekspeditorlik xizmatlar, ekspeditor, yuk jo`natuvchi,qabulqiluvchilar,shartnoma,buyurtmachilar,mijozlar,kombinatsiyalashgantashish, multimodal, kontreyler, intermodaltashish, amodal,yunimodaltashish
1.1. Umumiy qoidalar
Transport ekspeditsiyasining zarurati - yuklarni ishlab chiqarishdan iste’molchiga yetkazib berish jarayoni bir nechta tashish bosqichlaridan iboratligi, shuningdek, bunda turli transport turlaridan foydalanishligidan kelib chiqadi. Shunga ko‘ra bu bosqichlami tashkil etishda va tashish jarayoni bilan birgalikda yuzaga keluvchi qo‘shimcha ishlarni bajarishda bevosita yuk egalari (jo‘natuvchi yoki qabul qiluvchilar) va ixtisoslashtirilgan korxonalar (vositachilar) orqali bajarishga ehtiyoj paydo bo‘ladi.
Ekspeditor — transport-ekspeditorlik xizmatlar (TEX)ni tashkil qiluvchi va ko‘rsatuvchi transport ekspeditsiyasining tomoni.
Transport-ekspeditorlik xizmatlar iste’molchisi (buyurtmachilar, mijozlar) - transport ekspeditsiyasi shartnomasiga ko'ra jismoniy yoki yuridik shaxslar nomidan TEX amalga oshiruvchi ekspeditor.
Yuk jo‘natuvchi - transport ekspeditsiya shartnomasi bo‘yicha yukni ekspeditorga topshiruvchi TEX iste’molchisi vakili.
Yuk qabul qiluvchi - transport ekspeditsiya shartnomasi bo'yicha yukni ekspeditordan qabul qilib oluvchi TEX iste’molchisi vakili.
Tashuvchi — o'ziga ishonib topshirilgan yukni qabul etish punktiga etkazish va qabul qiluvchiga yoki boshqa transportkor honasiga etkazib berish majburiyatini olgan tashish shartnomasi tomoni.
Yuklami yetkazib berish — yuk jo'natuvchidan qabul qiluvchiga vaqti, rejimlari, saqlanishi va boshqalar bilan bog'liq holda ma’lum tashish shartlarini bajarish jarayoni.