B9az(00titul1-9)

---

Bio L ogiya
Ümumtəhsil məktəblərinin 9-cu sinfi üçün dərslik
Bakı – 2016
9
Yaşar Seyidli
Nailə Əliyeva 
Xumar Əhmədbəyli
LAYİHƏ

---

HEYDƏR ƏLİYEV
AZƏRBAYCAN XALQININ ÜMUMMİLLİ LİDERİ
Biologiya - 9. Ümumtəhsil məktəbləri üçün dərslik. 
Y.Seyidli., N.Əliyeva, X.Əhmədbəyli.  “Bakınəşr”, Bakı – 2016, 204 səh. 
Müəlliflik hüquqları qorunur. Xüsusi icazə olmadan bu nəşri və yaxud onun hər 
hansı hissəsini yenidən çap etdirmək, surətini çıxarmaq, elektron informasiya 
vasitələri ilə yaymaq qanuna ziddir.
© Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi, 2016
Diqqət! 
Dərsliklə bağlı rəy, irad və təkliflərin [e-mail] və 
[e-mail] e-mail ünvanlarına göndərilməsi xahiş 
olunur. Öncədən təşəkkür edirik!
LAYİHƏ

---

HEYDƏR ƏLİYEV
AZƏRBAYCAN XALQININ ÜMUMMİLLİ LİDERİ
Biologiya - 9. Ümumtəhsil məktəbləri üçün dərslik. 
Y.Seyidli., N.Əliyeva, X.Əhmədbəyli.  “Bakınəşr”, Bakı – 2016, 204 səh. 
Müəlliflik hüquqları qorunur. Xüsusi icazə olmadan bu nəşri və yaxud onun hər 
hansı hissəsini yenidən çap etdirmək, surətini çıxarmaq, elektron informasiya 
vasitələri ilə yaymaq qanuna ziddir.
© Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi, 2016
Diqqət! 
Dərsliklə bağlı rəy, irad və təkliflərin [e-mail] və 
[e-mail] e-mail ünvanlarına göndərilməsi xahiş 
olunur. Öncədən təşəkkür edirik!
LAYİHƏ

---

1. Canlıların əsas həyati xassələri 
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
10
2. Canlıların quruluş səviyyələri  .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
14
Fəsil 1
CANLI ORQANİZMLƏRİN KİMYƏVİ TƏRKİBİ
Fəsil 2
HÜCEYRƏ CANLININ QURULUŞ VƏ İNKİŞAF VAHİDİDİR 
I bölmə
HÜCEYRƏ VƏ ORQANİZM CANLI SİSTEMİN ƏSASIDIR
• Layihə
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
37
• Ümumiləşdirici tapşırıqlar .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
38
• Layihə
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
73
• Ümumiləşdirici tapşırıqlar .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
74
3. Hüceyrənin kimyəvi tərkibi .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
19
4. Hüceyrənin qeyri-üzvi birləşmələri .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
22
5. Hüceyrənin üzvi birləşmələri: karbohidratlar, lipidlər .
.
.
.
.
.
25
6. Hüceyrənin üzvi birləşmələri: zülallar və onların quruluşu .
.
.
.
.
29
7. Zülalların xassələri və bioloji  funksiyaları .
.
.
.
.
.
.
.
.
32
8. Nuklein turşuları
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
34
9. Hüceyrənin öyrənilməsi. Hüceyrə nəzəriyyəsi .
.
.
.
.
.
.
.
39
10. Hüceyrəsİz orqanizmlər. Viruslar .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
42
11. Hüceyrə strukturları və onların funksiyaları .
.
.
.
.
.
.
.
45
12. Canlı orqanizmlərdə maddələr mübadiləsi və enerji çevrilmələri  .
.
.
48
13. İrsi məlumatlar və genetik kod 
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
51
14. Zülalların biosintezi
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
54
15. Avtotrof orqanizmlərdə maddələr və enerji mübadiləsi
.
.
.
.
.
57
16. Heterotrof yolla qidalanan orqanizmlərdə maddələr və enerji mübadiləsi
61
17. Hüceyrənin həyat dövriyyəsi. Xromosomlar .
.
.
.
.
.
.
.
64
18. Hüceyrənin bölünməsi. Mitoz.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
67
19. Hüceyrənin bölünməsi. Meyoz
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
70
M ü n d ə r i c a t
9
Bio L ogiya
5
LAYİHƏ

---

1. Canlıların əsas həyati xassələri 
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
10
2. Canlıların quruluş səviyyələri  .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
14
Fəsil 1
CANLI ORQANİZMLƏRİN KİMYƏVİ TƏRKİBİ
Fəsil 2
HÜCEYRƏ CANLININ QURULUŞ VƏ İNKİŞAF VAHİDİDİR 
I bölmə
HÜCEYRƏ VƏ ORQANİZM CANLI SİSTEMİN ƏSASIDIR
• Layihə
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
37
• Ümumiləşdirici tapşırıqlar .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
38
• Layihə
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
73
• Ümumiləşdirici tapşırıqlar .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
74
3. Hüceyrənin kimyəvi tərkibi .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
19
4. Hüceyrənin qeyri-üzvi birləşmələri .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
22
5. Hüceyrənin üzvi birləşmələri: karbohidratlar, lipidlər .
.
.
.
.
.
25
6. Hüceyrənin üzvi birləşmələri: zülallar və onların quruluşu .
.
.
.
.
29
7. Zülalların xassələri və bioloji  funksiyaları .
.
.
.
.
.
.
.
.
32
8. Nuklein turşuları
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
34
9. Hüceyrənin öyrənilməsi. Hüceyrə nəzəriyyəsi .
.
.
.
.
.
.
.
39
10. Hüceyrəsİz orqanizmlər. Viruslar .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
42
11. Hüceyrə strukturları və onların funksiyaları .
.
.
.
.
.
.
.
45
12. Canlı orqanizmlərdə maddələr mübadiləsi və enerji çevrilmələri  .
.
.
48
13. İrsi məlumatlar və genetik kod 
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
51
14. Zülalların biosintezi
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
54
15. Avtotrof orqanizmlərdə maddələr və enerji mübadiləsi
.
.
.
.
.
57
16. Heterotrof yolla qidalanan orqanizmlərdə maddələr və enerji mübadiləsi
61
17. Hüceyrənin həyat dövriyyəsi. Xromosomlar .
.
.
.
.
.
.
.
64
18. Hüceyrənin bölünməsi. Mitoz.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
67
19. Hüceyrənin bölünməsi. Meyoz
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
70
M ü n d ə r i c a t
9
Bio L ogiya
5
LAYİHƏ

---