DüŞÜNƏN İnsan avqust 2013; Elmi-kütləvi, mənəvi-psixoloji jurnal
Yüklə 0,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 1 DÜŞÜNƏN İNSAN - Avqust 2013; Elmi-kütləvi, mənəvi-psixoloji jurnal Təsisçi və redaktor: Ziya Kazımov Ünvan: Bakı şəhəri, M.Şərifzadə küçəsi 78/57 Telefon: (077) 381 61 91; E-mail:admin@dusuneninsan.info “Düşünən İnsan” jurnalı Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyində qeydiyyatdan keçmişdir.Qeydiyyat N 3418 içindəkilər DÜŞÜNƏN İNSAN ; AVQUST 2013 İslam dünyasında keçən ay Quranda bəhs edilən İrəm şəhəri Biomimetika Dəyərli qida mənbəyi: balıq Allah’a necə yaxın ola bilərik? Allah’ın isimləri: Kəbir Eritrositlərin xüsusi olaraq yaradılmış yastı forması Pinqvinlərin qeyri-adi xüsusiyyətləri Allah rızasının ən coxunu axtarmaq nədir? Özünü aldatmaq əvəzinə səmimiyyət Həzrəti Muhəmmədin (s.ə.v) gənclərə verdiyi dəyər Fosillər təkamülü təkzib edir Maddə dediyimiz məfhumun nə olduğunu tam olaraq bilirikmi ? Bir ayə, bir açıqlama 6 14
20 24 37 38 46 42 50 56 60 64 53 16 48 54 10 28 2
Yer planeti, bildiyimiz kimi, Günəş sisteminin bir parçasıdır. Günəş sistemi isə qüsursuz planın və mükəmməl tarazlıqların olduğu bir məkandır. Günəşin diametri Yerin diametrinin 103 misli qədərdir. Bunu bir bənzətmə ilə açıqlayaq: Əgər diametri 12.200 km olan Yeri bir üzüm çəyirdəyi böyüklüyünə gətirsək, Günəş də bildiyimiz futbol topunun iki misli qədər böyüklükdə dairəvi bir kürə halına gələr. Əsl maraq doğuran şey aradakı məsafədir. Təsəvvür edilə biləcək bir model qurmağımız üçün üzüm çəyirdəyi böyüklüyündəki Yer ilə top böyüklüyündəki Günəşin arasını təxminən 280 metr etməliyik. Günəş sisteminin xaricində olan planetləri isə kilometrlərlə kənara daşımağımız lazım olacaq.
Göy cisimlərinin kosmosdakı mövqeləri və aralarındakı bu nəhəng boşluqlar Yerdə canlı həyatın mövcud ola bilməsi üçün zəruridir. Göy cisimləri arasındakı məsafələr Yerdəki həyatı dəstəkləyəcək şəkildə bir çox universal güclə münasib bir uyğunluq təşkil edir. Bu məsafələr planetlərin orbitlərinə, hətta varlıqlarına təsir edir. Bu məsafələr indiki ölçüdən daha az olsaydı, ulduzlar arası cazibə qüvvəsi planetlərin orbitlərini möhkəm olmayan və qeyri- sabit hala gətirəcəkdi. Bu isə planetlərdə çox yüksək hərarət dəyişikliyinə gətirib çıxaracaqdı. Əgər boşluqlar bir az daha çox olsaydı, ifrat yeni ulduzlarla kosmosa atılan ağır elementlərin yayılması çox seyrək olacaq və Yer kimi dağlıq planetlər meydana gələ bilməyəcəkdi.
Ulduzlar arasında hal-hazırda mövcud olan boşluqlar Yer kimi bir planet sisteminin mövcud ola bilməsi üçün ən ideal məsafəyə malikdir.
3 4 ELM ADAMLARI İLK DƏFƏ PƏTƏK GÖZ DÜZƏLDİBLƏR
Drozofil milçəyindən ilham alaraq panoramik görüntü verən süni pətək göz düzəldilib. Avropalı elm adamları milçəklər və bənzər canlıların müxtəlif tərəflərdəki sürətli hərəkətləri eyni anda sezmə xüsusiyyətini ilk dəfə süni gözə tətbiq etməyi bacarıb.
“PNAS” jurnalında dərc olunmuş tədqiqatda elm adamları drozofil milçəklərinin gözündən nümunə götürərək düzəldilən “CurVACE” adlanan prototipin bükülmədən ətrafdakı müxtəlif sıxlıqdakı işıq dəstələrinə uyğunlaşan, yüksək meqapikselli panoramik görüntü təmin etdiyini vurğulayıblar.
Yüksək sürət tələb edən vəziyyətlərdə, məsələn, quruda və ya havada toqquşmaların qarşısının alınması üçün süni gözdən üçölçülü təyin etmə sistemlərində istifadə olunacağı bildirilib.
Tədqiqatçılar 360 dərəcəlik görmə əldə etmək üçün 2 süni gözü arxa- arxaya birləşdirməyin kifayət etdiyini qeyd ediblər. 4 Düşünən İnsan, Avqust 2013 www.sosialdarvinizm.com 5 BİTKİLƏR GÖBƏLƏK TORU İLƏ XƏBƏRLƏŞİRLƏR
Bitkilər yerin altındakı göbələk torundan istifadə edərək bitki bitlərinin hücumunu bir- birlərinə xəbər verirlər.
Bitkilərin hava yolu ilə xəbərləşdiyi bundan əvvəl sübut olunmuş, məhv olmuş bitkinin sorduğu kimyəvi maddələrin qonşu bitki tərəfindən müəyyən edildiyi üzə çıxarılmışdı.
Yeni aparılmış bir tədqiqata əsasən, bitkilər yerin altında mycorrhizae adlı göbələklərdən ibarət tor ilə bir-birlərinə bağlıdırlar.
“Ecology Letters” adlı jurnalda dərc olunmuş tədqiqat bu göbələklərin bitkilər arasında ünsiyyətə kömək etdiyini aşkar edib. İngiltərədəki ekoloji tədqiqat institutlarının apardığı tədqiqatda göbələklərin əmələ gətirdiyi ipəbənzər torun təsirləri tədqiq olunub.
Tədqiqat qrupu xüsusilə bitki biti hücumunun təsirini araşdırıb.
Bir çox bitki həm bu bitləri uzaqlaşdıran, həm də onlarla qidalanan eşşək arılarını cəlb edən kimyəvi maddələr ifraz etməklə bitlərə qarşı mübarizə aparır.
Tədqiqat qrupu beş paxla bitkisi yetişdirərək bunlardan üçündə mikoriza (mycorrhizae) göbələk torlarının əmələ gəlməsinə imkan verib, digərlərində bunun qarşısını alıb.
Hava yolu ilə rabitəni kəsmək üçün bitkilər torbalarla örtülüb.
Bir bitkinin bitki bitlərinin hücumuna məruz qalmasına imkan verilib. Mikoriza göbələkləri olan bitkilərin dərhal kimyəvi müdafiə sistemi qurduqları müşahidə olunub, digərlərində isə heç bir kimyəvi reaksiya baş verməyib.
Tədqiqat qrupundan olan Con Piket mikoriza göbələyinin bitkidən fotosintez məhsulları aldığına görə bitkiyə yaxşılıq etdiyini – bitkilər arasında rabitə funksiyası yerinə yetirdiyini açıqlayıb.
Piket bu sistemin təsirli və güclü olduğunu vurğulayıb. 5 Düşünən İnsan, Avqust 2013 Düşünən İnsan, Avqust 2013 Yüklə 0,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|