Baraban tipidagi quritish pechining sxemasi:
1– voronka; 2 – quritilgan materialning chiqish joyi; 3 – o’txona; 4– baraban; 5–
mo’ri
Maydalash mashinasining sxemasi:
1 – tog’opa; 2– g’ildirak; 3 – val; 4– tishli g’ildirak.
Bu mashina tog’orasi 1 ga kiritilgan kesaklangan materiallar uning og’ir
g’ildiraklari
2 bilan ezilib uvalanadi. So’ngra ular elanadi. Keyin bu materiallardan
belgilangan miqdorda olib, ularga ma’lum miqdorda bog’lovchi, qo’shiladigan
materiallar va suv quyib, qorishtirish mashinasida ma’lum vaqt qorishtiriladi (146–
rasm). Bu mashinalarga begunlar deyiladi. Uning zalvar g’ildiraklari tagligiga
tegmagan xolda, qum donlariningo’lchamiga qarab rostlanadi. Bunda g’ildiraklar
vertikal o’q atrofida va materiallarga ishqalanish hisobiga gorizontal o’q atrofida
aylanadi.
Mashina vertikal o’q atrofida aylanuvchi surgichlari 2, 4 g’alvar g’ildiraklari
tagiga materialni surib turadi.
Qachonki, material yaxshi aralashtirilib, xossalari
ko’zatuvdan o’tgach, uning tortkichi
6 tortilsa, material
quti tagidagi teshikdan
ishlatish joyiga o’zatiladi.
Agar bu materiallar yopishqoq bo’lib, bir tekis namlanmagan bo’lsa, ular
titish mashinasida yana ishlanadi (147–rasm). 147–rasmdagi sxemadan ko’rinadiki,
material transportyor orqali mashina voronkasi 1 ga o’zatiladi, uni o’qi atrofida
aylanib turuvchi ko’raklari 2, po’lat sim 3 yoki zanjirlarga otadi.
Material simlarga urilib sochilib, transportyorga tushadi. Materialning
simlarga
yopishib qolgan qismi, ekstsentrik
4 yordamida ajratiladi. Quyuv
tsexlarida bir marta quyma oluvchi qolip materiallar tarkibi quymalar materiali
shakliga va massasiga ko’ra belgilanadi (47, 48–jadvallarga qarang).
Qolip materialini ?orishtirish mashinasi:
1–vertikal o’q; 2– surgich; 3– g’ildirak; 4– surgich; 5–quti; b – tortqi
Kachonkim, tayyorlangan material talab etiladigan xossaga kelgach, qiya
lentali tranportyor 11 ga, undan sochgich 12 ga, keyin esa tindirgich bunkeri 13 ga
o’zatiladi va u yerda tindirilib, bir tekisda namlanadi. So’ngra qolip materiali
bunker 13 dan ta’minlagich 14 ga, undan transportyorlar 17, 18, 19 orqali
bunkerlar 20 ga, undan esa qoliplash mashinasi 21 ga o’tadi.
SHuni ham aytish joizki, qolip materiallari bajaradigan ishiga ko’ra quyidagi
xillarga ajratiladi:
1. Qoplama materiallar. Bu materiallar opokadagi qolip bushlig’ining
suyuq
metall bilan bevosita munosabatda bo’ladigan yuzlarini qoplash uchun
ishlatiladigan material bo’lib, tarkibida 50−90% ishlatilmagan va 10–50%
ishlatilgan material bo’ladi. Modelь shakli va o’lchamiga ko’ra uning sirtiga 10
dan 100 mm gacha qoplanadi.
2. To’ldirgich materiallar. Bu materiallar opokadagi qoplama material tagida
bo’lib, u qolipning asosiy qismini tashqil etadi. Bu
materiallar sifati qoplama
materiallardan pastroq bo’ladi. Tarkibi bir marta ishlatilgan materiallar ma’lum
miqdorda gil, qum va boshqa zarur qo’shimchalar aralashtirilib tayyorlanadi.
3. Umumiy materiallar. Bu materiallardan asosan yirik quyuv tsexlarida
mashinalarda ko’plab qoliplar tayyorlashda foydalaniladi. Ular bilan opokalarning
butun hajmi to’ldiriladi. SHu boisdan bu materiallarga umumiy materiallar
deyiladi. Bu materiallar tarkibida to’ldirgich materiallar 80−90% bo’lib, qolgan
qismi esa ishlatilmagan materiallar bo’ladi.
Dostları ilə paylaş: