İNFORMASİYA CƏMİYYƏTİ
6.1.
İnformasiya cəmiyyətinin
inkişaf mərhələləri
6.2.
İnformasiya mədəniyyəti
6.3.
İnternetdə ünsiyyət. Şəbəkə etikası
6.4.
Telekonfrans
6.5.
Elektron
hökumət
6.6.
Elektron təhsil
6.7.
E-kitabxana, e-seçki,
e-ticarət
182
İlkin yoxlama
1.
İnternet xidməti dedikdə nə nəzərdə tutulur?
2.
Bunlardan hansı İnternet xidməti deyil?
a) IP-Phone
b) FTP
c) LAN
d) WWW
3.
Elektron poçt və telekonfrans xidmətlərinin fərqi nədədir?
4.
Bunlardan hansı informasiya inqilabının mərhələsi deyil?
a) yazının meydana gəlməsi
b) kitab çapının ixtirası
c) telefonun ixtirası
d) mikroprosessorların ixtirası
5.
Elektron məktubda qoşma nəyə deyilir və nə üçün məktuba qoşmalar əlavə
olunur?
6.
Spam nədir?
a) elektron poçtun qoşması
b) tanımadığınız ünvandan
gələn gərəksiz məlumat
c) virus proqramı
d) kommunikasiya qurğusu
7.
Bunlardan hansı elektron poçt ünvanı ola bilər?
a) ab.cd@mail.az
b) abcd@gmail
c) abcd$box.az
d) ab cd@box.az
8.
Adresat kimdir?
a) elektron poçt ünvanı
b) məktub göndərən şəxs
c) məktubun ünvanlandığı şəxs
d) veb-saytın ünvanı
9.
Ümidsizliyi bildirmək üçün hansı smaylikdən istifadə edilir?
a)
:-(
b)
:-)
c)
:-0
d)
:-((((
10.
"İnternet informasiya xəzinəsidir" mülahizəsini doğru hesab edirsinizmi?
İnformasiya
cəmiyyəti
6
183
İ
NFORMASİYA CƏMİYYƏTİNİN İNKİŞAF MƏRHƏLƏLƏRİ
"İnformasiya cəmiyyəti" dedikdə hansı cəmiyyət başa düşülür?
Sizcə, ölkəmizdə informasiya cəmiyyəti quruculuğu hansı mərhələdədir?
Bəşəriyyət yarandığı gündən etibarən əvvəlcə maddələrə, sonra enerjiyə və nə-
hayət, informasiyaya sahib olmaq uğrunda çalışmışdır. Sivilizasiyanın ilk dövrlərində
insana elementar bilik və bacarıqlar kifayət edirdisə, informasiyanın tədricən çoxal-
ması insana şəxsi biliklərinin az olduğunu hiss etdirməyə başladı. İnformasiyanın düz-
gün emalı və lazımi qərarların qəbulu üçün insandan malik olduğu bilik və
təcrübələri
ümumiləşdirmək tələb edilirdi. Ona görə də insan müxtəlif qurğular düzəltməyə
başladı. İnformasiyanın emalı üçün nəzərdə tutulan üsul və vasitələr meydana gəldi və
onlar cəmiyyətdə ciddi dəyişikliklərə –
informasiya inqilablarına gətirib çıxardı.
Hər şəkilin altındakı xanada onun aid olduğu informasiya inqilabının tarixin hansı
dövrünü əhatə etdiyini və qısa xarakteristikasını göstərin.
Yazının
meydana gəlməsi
Kitab çapının
ixtirası
Elektrikin
kəşfi
Mikroprosessorun
ixtirası
– İnformasiya inqilabının ən uzunsürən mərhələsi hansıdır?
– Göstərilən informasiya inqilabları dövründə əhalinin əksəriyyətinin məşğuliyyəti nə idi?
Dördüncü informasiya inqilabı (XX əsrin 70-ci
illəri) – mikroprosessor texnologiyasının ixtirası və
fərdi kompüterlərin meydana çıxması bəşəriyyətin
sənaye cəmiyyətindən informasiya cəmiyyətinə
keçməsinə təkan verdi. Bu, bir vaxt bəşəriyyətin aqrar cəmiyyətdən sənaye cəmiy-
yətinə keçidinə bənzəyirdi.
İnformasiya cəmiyyəti elə bir cəmiyyətdir ki, orada insanların əksəriyyəti infor-
masiyanın istehsalı, saxlanması, emalı və onun istifadəsi ilə məşğul olur. Bu, xüsu-
silə informasiyanın daha yüksək forması olan biliklərə də aiddır.
F Ə A L İ Y Y Ə T
6.1
İnformasiya inqilabları
İnformasiya
cəmiyyəti
İnformasiyalaşdırma
AÇ
AR
sö
zl
ə
r