1 azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ azərbaycan döVLƏt bəDƏn təRBİYƏSİ VƏ İdman akademiyasi süleyman Hüseynov, Elvira Qaracayeva azərbaycan diLİ VƏ Nİtq məDƏNİYYƏTİ (Dərslik)



Yüklə 2,87 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə128/128
tarix14.05.2018
ölçüsü2,87 Mb.
#43616
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   128

 

 

400 



 

 

ƏDƏBİYYAT 



 

1.  Heydər  Əliyev.  Müstəqilliyimiz  əbədidir.  I  kitab. 

Azərnəşr, 1997. 

2.  Abdullayev  A.S.  Nitq  mədəniyyəti  və  natiqlik  sənəti. 

“Maarif” nəşriyyatı, 1981. 

3.  Abdullayev  N.,  Məmmədov  Z.  Nitq  mədəniyyətinin 

əsasları. 2008. 

4.  Abdullayev  N.,  Məmmədov  Z.  Orfoqrafiya-orfoepiya 

lügəti. Bakı, 2004. 

5.  Adilov  M.,  Verdiyeva  Z.,  Ağayeva  F.  İzahlı  dilçilik 

terminləri. Bakı, 1989. 

6.  Azərbaycan  bədii  dilinin  üslubiyyatı  (oçerklər).  “Elm” 

nəşriyyatı, 1970. 

7.  Azərbaycan  dili.  (Qəbul  imtahanlarına  hazırlaşanlar, 

yuxarı sinif şagirdləri və müəllimlər üçün vəsait). Bakı, 2010. 

8.  Azərbaycan  dilinin  izahlı  lüğəti.  I-III  cildlər.  “Elm” 

nəşriyyatı, 1964-1980. 

9. Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti. Bakı, 2004. 

10. Azərbaycan dili. X sinif üçün dərslik. 2014. 

11.Azərbaycan respublikasının Konstitusiyası. Dərslik, 2014. 

12. Babayev A. Azərbaycan dili və nitq mədəniyyəti. Bakı, 

2012. 


13. Bakıxanov A.A. Seçilmiş əsərləri. Bakı, 1984. 

14.  Balakişiyev  Ş.,  Namazov  İ.  Əməli  yazı  nümunələri. 

Bakı, 2006. 

15.  Bayramov  H.  Azərbaycan  dili  frazeologiyasının 

əsasları. Bakı, 1978. 

16.  Budaqova  Z.  Azərbaycan  dilində  durğu  işarələri. 

“Elm” nəşriyyatı, 1977. 

17.  Dəmirçizadə  Ə.M.  Azərbaycan  dili  orfoepiyasının 

əsasları. Bakı, 1969. 



 

 

401 



18.Dəmirçizadə  Ə.  Azərbaycan  dilinin  üslubiyyatı. 

Azərtədrisnəşr, 1962. 

19.  Əfəndizadə  Ə.Azərbaycan  dili  orfoqrafiyası  təliminin 

elmi əsasları. Bakı, 1968. 

20. Əliyev K. Natiqlik sənəti. Azərnəşr, 1994. 

21.  Əliyev  K.  Nitq  mədəniyyəti  və  üslubiyyatın  əsasları. 

Bakı, 2001. 

22. Həsənov H. Nitq mədəniyyəti və üslubiyyatın əsasları. 

Bakı, 1999. 

23. Homer. Odisey. Bakı, 1977. 

24.  Hüseynov  H.  Əməli  yazılar  və  onların  öyrədilməsi 

məsələləri. Bakı, 1989. 

25.  Xudiyev  N.  Heydər  Əliyev  və  Azərbaycan  dili. 

“Təhsil” nəşriyyatı, 1997. 

26. Kazımov A., Osmanova T. Durğu işarələrinin işlədilmə 

qaydaları, 2003. 

27.  Quliyeva  A.,  Soltanov  M.  Məktəblinin  orfoqrafiya-

orfoepiya-qrammatika lüğəti, Bakı, 2009. 

28. Nəsirəddin Tusi. “Əxlaqi-Nasiri”. Bakı, 1989. 

29. Nizamül-Mülk. Siyasətnamə. Bakı, 1987. 

30. Orfoqrafiya qaydaları. Bakı, 2004. 

31.  Paşayeva  A.,  Cəfərova  E.  Bədii  üslubda  obrazlığın 

ifadə imkanları. Bakı, 2006. 

32. Sədi Şirazi. Gülüstan. Azərnəşr, 1987. 

33.  Şirəliyev  M.  Azərbaycan  dialektologiyasının  əsasları. 

Bakı, 1976. 

34. Şirəliyev M.Ş. Azərbaycan dili orfoepiyasının əsasları. 

Bakı, 1970. 

35. Yusifov M. Nitq mədəniyyətinin əsasları. Bakı, 1998. 

36. İppolitova İ.A., Knyazyeva O.J., Savova M.R. Russkiy 

yazık i kultura reçi. M., 2007. 

37. Lvov M.R. Ritorika. Kultura reçi. M., 2013. 

 

 



 

 

402 



 

 

MÜNDƏRİCAT 

 

Ön söz ....................................................................................... 3 



Fənnin mövzusu, məqsəd və vəzifələri ..................................... 7 

Azərbaycan dili ....................................................................... 17 

Natiqlik sənətinin tarixindən ................................................... 37 

Dil, nitq və nitq mədəniyyəti................................................... 56 

Nitq mədəniyyəti milli mədəniyyətin

 

tərkib hissəsi kimi ....... 74 



Nitq mədəniyyətinin əlaqədar oluğu elm sahələri ................... 81 

Natiqlik sənətinin sahələri ....................................................... 91 

Nitqin mədəni və qeyri-mədəni formaları ............................... 96 

Nitqin əsas keyfiyyətləri ....................................................... 103 

Nitqin düzgünlüyü........................................................... 103 

Nitqin dəqiqliyi. .............................................................. 104 

Nitqin aydınlığı. .............................................................. 105 

Nitqin təmizliyi. .............................................................. 107 

Nitqin yığcamlığı. ........................................................... 111 

Nitqin sadəliyi. ................................................................ 112 

Nitqin münasibliyi........................................................... 113 

Nitqin rabitəliyi. .............................................................. 116 

Nitqin orijinallığı............................................................. 116 

Nitqin məntiqliyi. ............................................................ 118 

Nitqin ahəngdarlığı. ........................................................ 119 

Nitqin zənginliyi. ............................................................ 119 




 

 

403 



Nitqin ifadəliyi. ............................................................... 120 

Nitqin növləri ........................................................................ 125 

Şifahi nitq ........................................................................ 125 

Yazili nitq ........................................................................ 135 

Monoloji və dialoji nitq................................................... 138 

Dialoji nitq ...................................................................... 143 

Monoloji nitqin növləri ................................................... 148 

Daxili və zahiri nitq......................................................... 154 

Ədəbi dilin normaları ............................................................ 160 

Fonetik norma ....................................................................... 162 

Azərbaycan dilinin fonetikası. Danışıq səsləri ...................... 164 

Orfoepik normalar ................................................................. 166 

Saitlərin tələffüzü ilə bağlı qaydalar ..................................... 171 

Yanaşı gələn saitlərin tələffüzü ............................................. 174 

Samitlərin tələffüzü ilə bağlı qaydalar .................................. 177 

Bəzi qrammatik formaların tələffüzü .................................... 181 

Abbreviatürlərin

 

tələffüzü ilə bağlı qaydalar ........................ 184 



Fonetik hadisələr ................................................................... 188 

Ahəng qanunu ....................................................................... 191 

Alliterasiya ............................................................................ 192 

Heca ...................................................................................... 199 

İntonasiya .............................................................................. 201 

Vurğu .................................................................................... 203 

Heca vurğusu......................................................................... 203 

Məntiqi vurğu ........................................................................ 205 




 

 

404 



Həyəcanlı vurğu .................................................................... 207 

Fasilə (pauza) ........................................................................ 209 

Durğu işarələri....................................................................... 211 

Leksik norma......................................................................... 216 

Leksikologiya. Dilimizin lüğət tərkibindəki sözlərin                                

üslubi layları .......................................................................... 222 

Sözlərin mənşəcə növləri ...................................................... 224 

İşlədilmə dairəsinə görə söz qrupları .................................... 226 

Terminlər ............................................................................... 233 

Sözlərin məna qrupları .......................................................... 235 

Sinonimlər ....................................................................... 235 

Antonimlər ...................................................................... 236 

Omonimlər ...................................................................... 238 

Məcazlar .......................................................................... 242 

Frazeoloji norma ............................................................. 250 

Qrammatik norma ................................................................. 256 

Morfologiya .......................................................................... 262 

İsim........................................................................................ 264 

Hal kateqoriyası .................................................................... 265 

Mənsubiyyət kateqoriyası ..................................................... 268 

İsimlərin quruluşca növləri ................................................... 269 

Sifət ....................................................................................... 271 

Sifətin müqayisə dərəcələri ................................................... 272 

Say ......................................................................................... 274 

Əvəzlik .................................................................................. 276 

Fel. Felin məna növləri ......................................................... 280 




 

 

405 



Felin zamana, şəxsə və kəmiyyətə görə dəyişən formaları ... 284 

Felin mürəkkəb formaları...................................................... 288 

Felin zaman, şəxs və kəmiyyət bildirməyən formaları ......... 290 

Zərf ........................................................................................ 292 

Köməkçi nitq hissələri. Qoşma ............................................. 293 

Bağlayıcı ............................................................................... 296 

Ədat ....................................................................................... 297 

Modal sözlər .......................................................................... 299 

Nida ....................................................................................... 299 

Sintaksis. Cümlədə söz sırası ................................................ 301 

Tamamlığın cümlədə yeri ............................................... 304 

Zərfliyin cümlədə yeri ..................................................... 305 

Xitablar............................................................................ 306 

Sintaktik norma. Söz birləşmələri və sintaktik əlaqələr ........ 307 

Cümlə tiplərinin üslubi imkanları ......................................... 312 

Üslubi normalar..................................................................... 324 

Funksional üslublar ............................................................... 324 

Bədii üslub ............................................................................ 325 

Üslübi vasitələr ............................................................... 330 

Elmi üslub ............................................................................. 338 

Publisistik üslub .................................................................... 340 

Rəsmi-kargüzarlıq üslubu ..................................................... 343 

1. Afişa ............................................................................ 344 

2. Akt ............................................................................... 345 

3. Annotasiya .................................................................. 346 



 

 

406 



4. Arayış .......................................................................... 347 

5. Bildiriş ......................................................................... 349 

6. Elan ............................................................................. 350 

7. Etibarnamə .................................................................. 350 

8. Əmr ............................................................................. 352 

9. Ərizə ............................................................................ 353 

10. Xahişnamə ................................................................. 355 

11. Xasiyyətnamə ............................................................ 356 

12. Hesabat ...................................................................... 358 

13. Xəbərdarliq................................................................ 359 

14. Izahat ......................................................................... 360 

15. Qəbz .......................................................................... 361 

16. Məqalə ....................................................................... 361 

17. Məlumat .................................................................... 362 

18. Müqavilə ................................................................... 362 

19. Müraciət .................................................................... 364 

20. Protokol ..................................................................... 365 

21. Raport ........................................................................ 367 

22. Referat ....................................................................... 368 

23. Reqlament ................................................................. 369 

24. Rəy ............................................................................ 370 

25. Sərəncam ................................................................... 371 

26. Telefonoqram ............................................................ 372 

27. Teleqram ................................................................... 373 

28. Təqdimat ................................................................... 374 



 

 

407 



29. Tələbnamə ................................................................. 375 

30. Təliqə ........................................................................ 376 

31. Təlimat ...................................................................... 376 

32.Tərcümeyi-hal (avtobioqrafiya) ................................. 377 

33. Təşəkkür .................................................................... 379 

34. Töhmət ...................................................................... 379 

35. Vəkalətnamə.............................................................. 380 

36. Zəmanət ..................................................................... 381 

Ailə-məişət üslubu ................................................................ 383 

Epistolyar üslub..................................................................... 385 

Dəvətnamə ...................................................................... 387 

Danışıq etikası və nitq etiketləri ...................................... 389 

Ədəbiyyat .............................................................................. 400 

 



 

 

408 



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

«Elm vя тящсил» 

няшриййатынын  директору: 

профессор 

Надир МЯММЯДЛИ 

 

 



Чапа имзаланмыш 14.07.2016. 

Шярти чап вяряги 25,5. Сифариш №236 

Каьыз форматы 60х84 1/16. Тираж 500

 

 

 

 

Китаб «Elm vя тящсил» няшриййат-полиграфийа 



мцяссисясиндя 

щазыр диапозитивлярдян чап олунмушдур. 

E-mail: nurlan1959@gmail.com 

Тел: 497-16-32; 050-311-41-89 

Цнван: Бакы, Ичяришящяр, 3-ъц Магомайев дюнэяси 8/4. 

 

 

Yüklə 2,87 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   128




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə